Kategorier: Alle - gerra - konstituzioa

af Maitane Sustacha Matilla 5 år siden

442

Gertaeren eskema

Pada abad ke-19, Spanyol mengalami periode pergolakan politik dan sosial yang signifikan. Periode ini dimulai dengan pemerintahan Maria Kristina sebagai wali raja antara 1833 dan 1840.

Gertaeren eskema

Gertaeren eskema

Narváezen gobernua (1844-1854)

1846. urtean Bigarren Karlistaldia Katalunian hasi zen. Hainbat tokitan sortu ziren liskarrak
1848an Pronuntziamendu bat egon zen Madrilen eta Narvaez diktadore bihurtu zen
Hiru joera: zentratua, kontserbadorea eta puritanoa.
Gauza askori aurre egin, bereziki, erreginaren aldeko jendea.
Estatu zentralizatua eta uniformea lortzeko, hainbat arau:
Kodifikazio Batzorde Nazionala eratu.
Zerga-sistema sinplifikatu Ogasun Lege Berrien bidez.
Tokiko eta probintziako administrazioen legeek funtzionamendua aldatu probintzietako diputazioetan eta udaletan.
Ondasun desamortizatuen salmentarekin amaitu.
Konstituzio berri moderatua.
Narváez lau aldiz gobernuko presidente izan zen.
Alderdi politiko moderatua nagusi.
Hamarkada moderatua.

Maria Kristina erregeordetza (1833 - 1840)

Gerra zibil karlista (karlismoa mugimendu politiko bat da)
Hiru etapa egon ziren.
Gizarte-klaseak

Foruen alde zeuden erdi mailako klaseetako zenbait talde.

Noblezia.

Nekazari behartsuak.

Kleroa.

Programa: elrijioa, absolutismo monarkikoa, forlasimoa eta Antzinako Erregimenaren pribilegioak defendatu.
Hirurteko moderatua (1837 - 1840)
Maria Kristinak Espartero presidente izendatu zuen, beraz, erregeordetzari uko egin zion.
Maria Kristinak Udalen Legea sinatu 1840ko uztailan.
Matxinada progresista Madrilen eta juntak eratu ziren.
Moderatuek agindu.
1837ko konstituzioa
Helburua: adiskidetza.
1812ko konstutuzioa jarraitu baina aldaketa batzuk.

Gorteek 2 ganbera

Senatua

Dipitatuen kongresua

Koroaren boterea sendotu

1837ko hauteskundeetan sufragio zentsitarioa ezarri.
Udalak gizonezkoen sufragio unibertsalen bidez aukeratu.
La Granjako sargentuen matxinada.

Gorteetarako deia lortzea

Mendizabalen desamortizazioa
Progresistek 1836ko otsaileko hauteskundeetan irabazi, baian bereala dimitutu.
Zorrak murrizteko saiakerak huts egin zuten.
Zor publikoak murriztu nahi.
Kleroaren ondasunak nazionalizatu eta enkante publikoan saldu.
Liberal
Progresistak: Gorteen aldekoak.
Moderatuak: absolutismoaren eta herri-subiranotasunaren artekoak.

Isabel II.aren adin.nagusitasuna

Alderdi politiko desberdinak. Garai hartakoak eragin handiko pertsona talde boteretsuak eta oso indibidualistak ziren.
Hauteskundeetan, ustelkeria eta trikimainak nagusi.

Jende gutxi parte hartu. Herritarrak, politikaren ikusleak

Faktore garrantzitsuak

Hainbat elementu historiko erabili

Hauteskundeetan parte hartzeari uko egitea

- Buruzagien garrantzia

Adin-nagusitasuna
1844ko apirilean, Narváezek boterea hartu
Gonzalez Bravo gobernu presidente izendatu zuten.

Polizia kopurua ugaritu eta Guardia Zibila sortu(nekazaritza-eremuetan hedatu, kontrolatzeko)

Alacanteko Matxinada gogor zapaldu

Egunkari progresistak itxi zituen

Olózaga gobernuburu izendatu zuten, eta erreforma progresistak areagotu zituen

Milizia nazionalaren berrezarkuntza

Amnistia Esparteroren kontrakoentzat

Udalen legea

Isabelen adin-nagusitasuna aurreratu.
Transizio-prozesua(1843-1844). Esparterok egiten zuen eragoina suntsitu zen

Esparteroren erregeordetza (1840-1844)

KRISIA
Esparterok uko egin zion erregeordetzari eta Londresera alde egin zuen.
Progresistek eta moderatuek aurre egin Esparteroren armadari. Narváezek parte hartu zuen.
Gorteak desegin.

Isabel 13 urterekin erregetza lortu zuen, nahiz eta politikarako prestatuta ez egon.

Esparterok hauteskundeak galdu.
Moderatuak eta Maria Kristina Esparteroren kontra.
Milizia nazionala zen oinarria.
Espartero gobernuan jarraitu hainbat arrazoiengatik:

Hirietako erdi-klasean eta behe-klaseen babesa.

Armadak eragin handia.

Babes txikia parlamentuan.

LIBREKANBISMOA
Librekanbismoak eta britainiar enbaxadoreak Espainiako politikan eskua hartzeak errezelo handia sortu zien oposiziokoei.
Politika librekanbista Europa osoan zehar.
Mendizabalen ideiei jarraituz, librekanbismoaren aldeko jarrera argia izan zuen.
Ondasunak oso erritmo bizian lortu ziren.
Subtema
BABESAK
Moderatuen babesa lortu nahi zuen.
Progresisten babesa ez zuuen lortu.
Liberalismoko korronte progresistaren buru zen.
Maria Kristina ondoren erregeorde izendatu zuten.