LOKOMOZIO APARATUA
(anatomia)
Eskeleto sistema
(funtzioak)
-Mugimendua erraztu.
- Gorputzari forma eman.
-Gorputzaren pisua eutsi.
-Giharren ainguraketa.
-Ca eta P gorde.
-Hezur muinean odol zelulak eratu.
-Nerbio sistemaren aginduak gauzatzeaz arduratzen da
-Gorputzaren barne-euskarri
-Mugimenduaren eta ibiltzearen ardura
-Eskeleto sistema eta gihar sistemak
Gihar sistema
(funtzioak)
-Mugimendua eragin
-Jarrerak eutsi
-Mimika ahalbidetu
Hezurrak
MOTZAK
-Forma kubiko edo biribilak.
-Hezur-ehun arola batez ere.
-Organo bizidunak (elikatu, hazi)
-Kaltzio, fosforo eta kolagenoz eratuta
-Kanpotik hezur-ehun trinkoa eta barrutik hezur-ehun arola
LAUAK
-Forma lau, xafla-forma edo
kurbatua.
-Babes funtzioa batez ere.
LUZEAK
-Forma luze eta zilindrikoa.
-Euste eta mugimendu funtzioa.
-Kanpotik hezur –ehun trinko barnetik
arola.
ATALAK:
-Diafisi atal luzanga
-Epifisia: Muturretako aldeak
Giltzadurak
FINKOAK
-Elkartutako hezurrak ez dira
mugitzen.
- Sutura izena ere.
-Elkarren ondoan dauden hezurrek bata besteari lotzen duten egiturak.
-Mugikortasunarekiko sailkatu: FINKOAK, ERDI MUGIKORRAK,
MUGIKORRAK.
ERDI-MUGIKORRAK
-Elkartutako hezurrak mugimendu
murriztua dute.
-Hezur artean kartilagoa eta
lotailuak.
MUGIKORRAK
-Mugimendu handia lotutako
hezurren artean.
-Hezurrek ez dute elkar ukitzen.
-Hezur muturren artean kartilagoa
eta lotailuak.
Giharrak
GIHAR LEUNA
-Uzkurtze geldoa dute.
-Oharkabean uzkurtzen dira.
*Gihar-zuntzez (zelula luzangez) eratutako organoak
* Giharrek uzkurtzeko eta erlaxatzeko ahalmena dute.
BIHOTZ-GIHARRA
-Uzkurtze bizkorra.
-Oharkabean uzkurtzen da.
ESKELETO-GIHARRA
-Uzkurtze bizkorra.
-Borondatez uzkurtzen da.
Giharren sailkapena formaren arabera
ERAZTUN FORMAKOA
-Forma borobiltsua dute.
-Esfinter eta balbulak.
FORMA LAUA
-Xafla formakoa.
-Enborrean batez ere.
ORBIKULARRAK
-Zirkulu-erdi forma.
- Begi eta aho inguruan.
FUSIFORMEAK
-Ardatz forma.
-Luzeak.
*Eskeleto giharren sailkapena egiten duten funtzioaren arabera
-TOLESTZAILE(hatzak tolestea ahalbidetu) eta HEDATOREAK (hatzak luzatzea ahalbidetu)
-ABDUKTORE (adarrak gorputzetik urruntzen dute) eta ADUTOREAK (adarrak gorputzerantz hurbiltzen dute)
- PRONATZAILEeta SUPINATZAILE (adarren biraketak ahalbidetu)
-JASOTZAILE (ahoa ixten dute, masailean eta zonalde tenporalean daude) eta BEHERATZAILE (ahoa zabaltzen dute)
-ESFINTER(zulo bat itxi) eta DILATATZAILE (zulo bat zabaldu)
Lokomozio-aparatuaren fisiologia edo funtzionamendua
-Eskeleto-giharrek eta hezurrak batera jarduten dute mugimendu eta gorputzaren jarrera guztietan.
-Giharra uzkurtzean luzera laburtu eta loditu egiten da. Laburtzeak ainguratutako hezurretik tiraka
egingo du atal horren mugimendua eraginik.
-Giharra erlaxatzean jatorrizko luzerara bueltatzen da argalduz. Luzatzean ainguratutako hezurra hasierako tokira itzuliko da.
Lokomozio-aparatuaren lesioak
HAUSTURAK: Hezurra haustea da.
DISTENTSIOAK: giharrak edo tendoiak gehiegi luzatzearen eraginez sortutako hantura.
ZAINTIRATUAK: Lotailuak luzatzea okerdura baten ondorioz eta horrek sortutako hantura.
LOKADURAK: Giltzadura bateko hezurra bere ohiko tokitik ateratzea.
GIHAR-KONTRAKTURAK: Giharra oharkabean eta epe luzean uzkurtuta egotea da.