นวัตกรรมการศึกษากับการเรียนรู้ในยุค 4.0

Education Disruption

1. อัตราการการเกิดใหม่ของเด็กทั่วโลกมีจำนวนที่น้อยลง

2. เทคโนโลยีดิจิทัลขั้นสูง

เทคโนโลยีหุ่นยนต์

เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์

3. รูปแบบใหม่ของการศึกษา (MOOC)

การปรับเปลี่ยนการเรียนรู้ (Learning Transformation)

1. วิธีคิดแบบเดิมเกี่ยวกับวิธีจัดการศึกษา

2. ผู้เรียนยุคใหม่

การศึกษา 4.0

การศึกษา 1.0 : ช่วงศตวรรษแห่งการเรียนรู้ที่เน้นการท่องจำ (Memorization Era)

การศึกษา 2.0 : การเรียนรู้ที่เพิ่มศักยภาพโดยอินเทอร์เน็ต (Internet-enabled Learning)

การศึกษา 3.0 : การบริโภคและการสร้างองค์ความรู้ (Consuming and Producing Knowledge)

การศึกษา 4.0 : การศึกษาเพื่อการเพิ่มศักยภาพในการผลิตนวัตกรรม (Empowering Education to Produce Innovation)

การศึกษา 4.0 สำหรับไทย

ทักษะ 3 Rs

Read การอ่าน

Write การเขียน

Arithmetic การคำนวณ

ทักษะ 8 Cs

Creative and Innovation ทักษะการคิดสร้างสรรค์และการสร้างนวัตกรรม

Critical Thinking and Problem Solving ทักษะการคิดเชิงวิพากษ์และแก้ปัญหา

Collaboration, Teamwork and Leadership ทักษะการทำงานร่วมกันผู้อื่นการทำงาน
เป็นทีมและการเป็นผู้นำ

Communication, Information and Media Literacy ทักษะการสื่อสาร ทักษะการรู้สารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ

Cross-Cultural Understanding ความเข้าใจข้ามวัฒนธรรม

Computing and ICT Literacy การคำนวณและการรู้เทคโนโลยีสารสนเทศ

Career and Learning Skills ทักษะด้านการงานอาชีพและการเรียนรู้

Compassion ความเห็นอกเห็นใจและการเอาใจเขามาใส่ใจเรา

Disruptive Technology

เทคโนโลยีใหม่ที่เกิดขึ้นและเข้ามาแทนที่เทคโนโลยีที่เคยเป็นที่ยอมรับในสังคมส่งผลให้เกิดอุตสาหกรรมใหม่ขึ้นมาแทนที่อุตสาหกรรมเดิม

ความคาดหวังต่อผู้เรียน

1. วิชาแกน

2. แนวคิดสำคัญ

จิตสำนึกต่อโลก

ความรู้พื้นฐานด้านการเงิน เศรษฐกิจ

ความรู้การเป็นผู้ประกอบการ

3. ทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม

ทักษะความคิดสร้างสรรค์ (Creativity)

ความคิดเชิงวิพากษ์ (Critical Thinking)

ทักษะการสื่อสาร (Communication)

ทักษะการทำงานร่วมกัน (Collaboration)

4. ทักษะชีวิตการทำงาน

ความยืดหยุ่น

ความสามารถในการปรับตัว

ความเป็นผู้นำ

ผู้เรียนในศตวรรษที่ 21

Gen Z

โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ อินเทอร์เน็ต

มักให้ความสนใจกับการเรียนรู้จาก
เครือข่ายหรือจากชุมชน ทั้งรอบตัวและออนไลน์ โดยเฉพาะกลุ่มคนที่มีความสนใจเดียวกันมากกว่าการเรียนรู้
จากครูผู้สอนแต่เพียงอย่างเดียว

คุณลักษณะจำเป็น 8 ประการ สำหรับผู้เรียนยุค Gen Z

1. ความรับผิดชอบและพึ่งพาตนเองในการเรียนรู้ (Autonomous Learning)

2. ทักษะด้านการคิด (Thinking Skills)

3. ทักษะในการทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างมีประสิทธิภาพ (Effective Collaborators)

4. ทักษะในการสืบเสาะค้นหา (Enquirers)

5. ความกระตือรือร้น (Active Learners)

6. ทักษะพื้นฐานด้านดิจิทัล (Digital Literacy)

7. ทักษะในด้านการใช้ภาษาสากล (Second Language Skills)

8. ความสนใจในวัฒนธรรม (Engaged with Cultures)

คุณลักษณะของผู้สอนในศตวรรษที่ 21

1. Content เชี่ยวชาญเนื้อหา

2. Caring ใส่ใจผู้เรียน

3. Constructionist สร้างความรู้

4. Connectivity เน้นการเชื่อมโยงกับสิ่งแวดล้อม

5. Collaboration จัดกิจกรรมการเรียนรู้เป็นกลุ่ม

6. Communication มีทักษะในการสื่อสาร

7. Creativity มีความคิดสร้างสรรค์

8. Computer ใช้ ICT จัดการเรียนการสอน

9. Critical Thinking การคิดเชิงวิพากษ์

รูปแบบการเรียนรู้แนวใหม่ (New models of Learning)

1. การเรียนแบบครูนำ (Teacher-Led)

ครูเป็นผู้ป้อนเนื้อหา ผู้เรียนรับเนื้อหา

โต้ตอบระหว่างกันน้อย

เมื่อเรียนไปนานๆอาจเบื่อหน่าย

2. สังคม/ชุมชนนำ (Community-Led)

Constructivism

ผู้สอนสร้างสภาพแวดล้อมการเรียนรู้

ผู้เรียนสืบค้นรวบรวมความรู้จากแหล่งต่างๆ

3. ผู้เรียนเป็นผู้นำ/ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง (Learner-Led)

ผู้เรียนเป็นผู้ลงมือผ่านกิจกรรมต่างๆ

ผู้เรียนสร้างองค์ความรู้จากแหล่งทรัพยากร

ความหมาย

รูปแบบใหม่ๆ ของการนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการพัฒนาการศึกษา เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด ภายใต้ทรัพยากรการเรียนรู้ที่จำกัด

ถ้านวัตกรรมการศึกษาได้รับการออกแบบอย่างเป็นระบบและมีคุณภาพ ก็จะทำให้ผู้เรียนสามารถทำความเข้าใจ
และจดจำเนื้อหาได้ดียิ่งขึ้น

สามารถอยู่ทั้งในรูปแบบที่เป็นเทคโนโลยีสารสนเทศและไม่ใช่เทคโนโลยีสารสนเทศก็ได้

ความพร้อมของการยอมรับนวัตกรรมการศึกษา

คำนึงถึงบริบทและความพร้อมขององค์กร

อุปกรณ์

สถานที่

งบประมาณ

บุคลากร

ขอบเขต

1. ใหม่แบบที่ไม่เคยมีขึ้นมาก่อน

2. ใหม่แบบที่เกิดขึ้นหลังจากการดัดแปลงจากของเดิมที่มีอยู่แล้วให้ทันสมัยและใช้ได้ผลดียิ่งขึ้น

วิวัฒนาการของนวัตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษา

ระยะที่หนึ่ง Programmed Instruction, Drill and Practice

ระยะที่สอง Computer-Assisted Instruction

ระยะที่สาม Web-Based Instruction การสอนผ่านเว็บ

ระยะที่สี่ e-Learning

ระยะที่ห้า Social Media for Learning

ระยะที่หก MOOC, Mobile First and Gamification

ระยะที่เจ็ด Next-Generation Digital Learning Platform

ความสำคัญของนวัตกรรมการศึกษา

1. เกิดการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพบรรลุเป้าหมาย

2. ผู้เรียนเรียนรู้ได้ดี เข้าใจเนื้อหาได้ดียิ่งขึ้น

3. เพิ่มคุณค่า แก้ปัญหาด้านข้อจำกัดการเรียนรู้

4. ผู้เรียนเกิดแรงจูงใจในการเรียนรู้

5. ผู้เรียนสร้างเครือข่ายการเรียนรู้

6. ช่วยผู้เรียนพัฒนาทักษะต่างๆ

7. เพิ่มศักยภาพผู้เรียนด้านดิจิทัล

8. ประเมินผู้เรียนได้อย่างสะดวก

9. เกิดการปรับเปลี่ยนด้านการศึกษา

10. ลดช่องว่าง เพิ่มความเท่าเทียมโอกาสการศึกษา

ทฤษฎีพฤติกรรมนิยม (Behaviorism)

บทเรียนโปรแกรม

แบบลำดับความสามารถจากง่ายไปยาก

เสริมแรงด้วยการเฉลยทุกครั้ง และมีคำชม

สามารถทำซ้ำได้จนกว่าจะเข้าใจ

ทฤษฎีปัญญานิยม (Cognitivism)

บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (Computer-Assisted Instruction :CAI)

มีการจัดเรียงเนื้อหา ตอบสนองความแตกต่างบุคคล

มีสิ่งเร้า เช่น ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว

ผู้เรียนสามารถเลือกเรียนได้ด้วยตนเอง

มีการเสริมแรงโดยให้คะแนนและผลตอบกลับทันที

การสอนบนเว็บ (Web-Based Instruction : WBI)

ผู้เรียนเรียนจากที่ใดก็ได้

ระบบเปิด เชื่อมโยงเนื้อหา ผู้คน ได้ทั่วโลก

ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ (Constructivism)

E-Learning

เป็นวิวัฒนาการของการเรียนบนเว็บ (WBI)

พัฒนาเนื้อหา

การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้

Webquest

บทเรียนการแสวงรู้บนเว็บ

Scratch

เครื่องมือเล่าเรื่องทางดิจิทัล

ทฤษฎีคอนเนคติวิสต์ (Connectivism)

Social Media for Learning

สังคมออนไลน์เพื่อการเรียนรู้

ผู้ใช้มีส่วนร่วมในการสร้างและถ่ายทอดเนื้อหา

Open Educational Resources (OER)

ทรัพยากรการศึกษาระบบเปิด

แหล่งจัดเก็บรวบรวมสื่อออนไลน์ ไม่เสียค่าใช้จ่าย

เช่น MIT OpenCourseWare ,Kahn Academy

MOOC (Massive Open Online Course)

รายวิชาออนไลน์

เข้าถึงการศึกษาได้จากทั่วโลก ไม่มีค่าใช้จ่าย

เช่น Coursera, edX, Udacity, FutureLearn, NovoEd, Iversity, Udacity

ชุดการสอน : Learning Package

Cloud Computing

การศึกษาทางไกล (Distance Learning)

ห้องเรียนเสมือน (Virtual Classroom)

3D Printing for Education

บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน

Virtual Reality (VR)

E-Book

MOOCs

สื่อการเรียนรู้ AR (Augmented Reality)

อินเทอร์แอคทีฟมัลติมีเดีย (Interactive Multimedia)

Games Based Learning หรือ GBL

Web - Base Instruction : WBI

E - Learning

Kahoot