Часціны мовы

Часціны мовы

c2r

Часціны мовы - гэта лексіка-граматычныя разрады слоў, якія характарызуюцца адзінствам абагульненага значэння.Часціны мовы падзяляюцца на паўнаўначныя (самастойныя), да якіх адносяць назоўнік, прыметнік, лічэбнік, займеннік, дзеяслоў, прыслоўе, і непаўназначныя (службовыя) часціны мовы.

a

службовыя

r

Непаўназначныя (службовыя) часціны мовы членамі сказа не з'яўляюцца і не абазначаюць прадметаў, дзеянняў, прымет і колькасці.Службовыя часціны мовы могуць звязваць паміж сабой самастойныя словы, члены сказа або часткі складаных сказаў (злучнікі), паказваць на адносіны паміж словамі (прыназоўнікі) або надаваць словам і сказам розныя сэнсавыя адценні (часціцы).

часціцы

c3r

Часціцы адносяцца да службовых часцін мовы. Яны надаюць дадатковыя сэнсавыя, мадальныя і эмацыянальныя адценні словам, словазлучэнням і сказам.

сэнсавыя

r

Да сэнсавых часціц адносяцца часціцы, якія надаюць словам дадатковыя сэнавыя адценні:указальныявыдзяляльна-абмежавальныяудакладняльныя

мадальныя

r

Да мадальных часціц адносяцца часціцы, якія надаюць выказванню розныя мадальныя адценні.У залежнасці ад гэтых адценняў мадальныя часціцы падзяляюцца на групы:сцвярджальныяадмоўныяпытальныяпабуджальныя

эмацыянальныя

r

Эмацыянальныя часціцы выражаюць розныя эмацыянальныя адценні або ўзмацняюць выразнасць выказвання.Сярод іх вылучаюць:клічныяузмацняльныя

формаўтваральныя

r

Формаўтваральныя часціцы служаць для ўтварэння граматычных формаў слова:бы (б) - для ўтварэння ўмоўнага ладу;хай (няхай), давай (давайце) - для ўтварння загаднага ладу.

злучнікі

c1r

Злучнік - службовая часціна мовы, якая служыць для сувязі сінтаксічных адзінак.

паводле паходжння

невытворныя

c1

вытворныя

c1

паводле функцыянальнага прызначэння

c1

злучальныя

c1r

Злучальныя злучнікі служаць для сувязі сінтаксічна раўнапраўных адзінак - аднародных членаў сказа і частак складаназлучанага сказа.

падпарадкавальныя

c1

паводле ўжывання

адзіночныя

c1

паўторныя

c1

парныя

c1

паводле структурнага складу

простыя

c1

састаўныя

c1

прыназоўнікі

c1r

Прыназоўнік - службовая часціна мовы, якая ўдакладняе і дыферэнцыруе значэнні ўскосных слонаў.

паводле паходжання

вытворныя

r

Вытворныя прыназоўнікі ўзніклі на базе іншых часцін мовы.Вытворнымі таксама з'яўляюцца прыназоўнікі, што ўтварыліся асноваскладаннем невытворных.

адпрыслоўныя

адыменныя

аддзяслоўныя

невытворныя

c1r

Да невытворных прыназоўнікаў адносяцца прыназоўнікі, якія не суадносяцца з іншымі часцінамі мовы.Найчасцей з'яўляюцца аднаскладовымі.

паводле марфалагічнага складу

простыя

c1

складаныя

c1

састаўныя

c1

самастойныя

r

Усе самастойныя часціны мовы маюць лексічнае значэнне: яны называюць прадметы, прыметы, дзеянні, колькасць і парадак пры лічэнні або ўказваюць на іх. Усе яны з'яўляюцца членамі сказа.

назоўнікі

c2r

Назоўнік - самастойная часціна мовы, якая характарызуецца значэннем прадметнасці. Назоўнікі адказваюць на пытані хто? што?

агульныя

c1

уласныя

c1

адушаўлённыя

агульныя назвы

асабовыя назвы

неадушаўлённыя

зборныя

c1

рэчэўныя

c1

канкрэтныя

c1

абстрактныя

c1

прыметнікі

c2r

Прыметнік - гэта самастойная часціна мовы, чкае абазнчае прымету прадмета прадмета і адказвае на пытанні які? якая? якое? якія? чый? чыё? чыя? чые?

a

якасныя

прыналежныя

адносныя

лічэбнікі

r

Лічэбнік - гэта самастойная часціна мовы, да якой адносяцца словы, што абазначаюць абстрактныя лікі, колькасць прадметаў (колькі?) і іх парадкавае месца пры лічэнні (каторы?).

a

у адпаведнасці са значэннем

колькасныя

парадкавыя

c1

паводле структурнага складу

простыя

c1

складаныя

c1

састаўныя

c1

займеннікі

c1r

Займеннік - гэта самастойная часціна мовы, якая ўказвае на прадмет, якасць ці колькасць, не называючы іх. Яго значэнне канкрэтызуецца толькі ў кантэксце.

асабовыя

зваротны

прыналежныя

указальныя

азначальныя

пытальныя

адносныя

адмоўныя

няпэўныя

прыслоўі

c1r

Прыслоўе - гэта самастойная часціна мовы, якая абазначае прымету дзеяння, стану, іншай прыметы ці прадмета.

a

азначальныя

r

Да азначальных прыслоўяў адносяцца якасныя і колькасныя прыслоўі, а таксама прыслоўі спосабу дзеяння.

акалічнасныя

r

Да акалічнасных прыслоўяў адносяцца прыслоўі са значэннем месца, часу, прычыны, мэты.

дзеясловы

c2r

Дзеяслоў - адна з асноўных самастойных часцін мовы, якая абазначае дзеянне, працэс або стан, што адбываецца ў пэўным часе, і выражае іх праз формы асобы, ліку, часу, ладу, а таксама роду, трывання і стану.

a