Digestio-aparatua: anatomia eta fisiologia:

Bi elemtu

ahotik uzkiraino doan hodia da

elikagaiak deskonposatzeko zenbait substantzia
jariatzen dute

Gibela eta pankrea dira, elikagaiak ez dira organo hauen barnetik pasatzen.

10-12 bat metrotako luzerako hodia da eta Ahotik uzkiraino luzatzen da.

Osatzen duten atalak

Elikagiak hodian sartzeko barrunbea da eta barruan zenbait organoz dago osaturik:

listua jariatzen dute. Haukek, elikagaiekin nahasten da eta horrela birrinketa errezagoa izan dadin.

Konposizioa: lisozima eta muzina aurki daitezke.

elikagaiak mastekatzeko erabiltzen ditugu. Gizakiak bere bizitzan bi hortzeria izaten ditu: esne-hortzeria (20 hortz) eta behin-
betiko hortzeria (32 hortz).

Azken honetan lau hortz mota
deberdintzen dira:

Ebakortzak: elikagaia ebakitzen dute. 8 dira.

Letaginak: urratu egiten dute elikagaia. 4 dira.

Aurreko eta atzeko haginak. 8 eta 12 dira, eta
elikagaiak txikitu eta xehatu egiten dituzte.

Esmaltea gorputzak sortzen duen materialik
gogorrena da; kolore zuria duena), dentina edo
bolia, hortz-mamia (bere barruan odol hodiak eta
nerbioak daude) eta zementua.

elikagaiak listuaz nahasten ditu, alde batetik
bestera eramaten ditu eta elikagaiak faringerantz bultzatu,

elikadura-boloa osatu

Ahoaren eta hestegorriaren artean

Epigloti izeneko
balbula dauka.

Funtzioa:
irensketan arnas-aparaturanzko pasabidea
ixten du, elikadura-boloa trakean sar ez dadin.

urdaileraino doan hodia da.

Mugimendu peristaltikoen
bitartez, elikadura-boloa faringetik
urdailerantz mugitzen ditu eta ez alderantziz.

“J” itxurako poltsa bat da. Bere sarrerak kardia
izena du, eta etengabe egoten da zabalik. Bere
irteera piloro izenaz ezagutzen da.

Bi ekintza

Ekintza mekanikoa:

mekanikoa: elikadura-boloak 3-4 ordu
ematen ditu irabiaketan, birrintzen
jarraitzeko.

Ekintza kimikoa:

urdailaren paretek urin gastrikoa
jariatzen dute.

Bi osagai nagusi ditu:

substantzia bakterizida izateaz gain, kimikoki eragiten dio elikadura-boloari.

proteinak hasten da deskonposatzen, zati txikiagoak sortuz.

Urdailean gertatutako ekintzari esker, elikadura-boloa kimo izeneko ahi erdi likido bihurtzen da.

8 m-tako luzera eduki dezake. Duodenoan amaitzen da digestio kimikoa

Hiru atal ditu:

Pilorotik datorren kimoa jasotzen du, digestio
kimikoa amaitzeko.

behazuna sortzen du eta sortuz gero, behazuna gibeletik behazun-xixkuraino doa,
non gorderik egongo den erabilia izan arte.

Urin pankreatikoa sortzen du,entzimaz beterik;
entzimek kimoaren deskonposaketa kimikoa amaitzen dute,

Heste-urina

Duodenoak sorturikoa da, urin pankreatikoarekin batera lan egiten duena.

Ekintza kimiko honi esker, kimoa kilo izeneko ahi bihurtzen da.

Mantenugaiak odolerantz xurgatzen ditu. Bere paretak oso tolestuta daude, heste-biloak osatuz.

heste meharraren azken zatitxoa da eta balbula ileozekalaren bidez dago heste lodiari loturik.

Xurgatu gabeko substantziak heste lodirantz pasatzen dira, hestearen mugimendu peristaltikoen bidez.

Hiru zati:

Ileonarekin dago komunikaturik. Hesteitsutik
apendize bermiforme izeneko organoa irteten da.

1,5 m-tako hodi honek hiru zati ditu: goranzko,
zeharkako eta beheranzko kolona.

Ia ur guztia eta gatz mineralak zurgatzen ditu odolerantz.

Bakteria sinbionteak bizi dira kolonean.

ez dago digestiorik.

Digestio hodiaren azken zatia da, bertan pilatzen dira gorotzak, kanporatuak izan arte.

Digestio-aparatuaren amaierako irekidura da eta guk erabakitzen dugu noiz kanporatu gorotzak, uzki-esfinterrak zabalduz.

ARGAZKIAN URDINA DAGOEN PARTEA