NERBIO SISTEMA

Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute nerbio-zentroak.
Garezurrak eta bizkarrezurra dira haien kanpoko babesa.
Meningeak (hiru mintz) eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte.

A) Entzefaloa:

Garuna:

Eredua: Bi hemisferioz osatuta dago, eta gainazala tolestuta dago.

Funtzioak:

Kontzientzia: Hartutako informazioa kontziente bihurtzen du.
Borondaterako jarduerak: Aginduak prestatzen ditu borondatezko jarduerak zuzentzeko.
Pentsamendua, oroimena, hizkuntza eta ikaskuntza: Hauek guztiak kontrolatzen ditu.
Bizi-funtzioak: Gorputzaren mugimenduak, lo, gose eta egarria kontrolatzen ditu.

B. Zerebeloa:

- Borondatezko mugimenduak koordinatzen ditu, adibidez, oinez ibiltzea.
- Gorputzaren oreka zaintzen du.

C. Bizkarrezur-erraboila:

- Bizkarrezur-muinari lotuta dago.
- Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu, hala nola bihotz-taupada, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka eta mugimendu peristaltikoak.

B)Bizkarrezur-muina:

- Ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, adibidez, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea.

- Neuronen luzapenak elkartzen dira nerbio-zuntzak osatzeko.
- Zuntzak elkartzen direnean, nerbioak osatzen dituzte.
- Nerbioak nerbio-sistema centralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatzen eta banatzen dira.
- Bi sistema bereizten dira:

Nerbio-sistema somatikoa:

- Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.
- Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.

 Nerbio-sistema autonomoa:

- Gorputzaren oinarrizko funtzioak inkontzienteki eta automatikoki betetzen ditu, baina borondatezko jarduerak eragina izan dezakete.
- Nerbio-sistema bi azpisistema nagusitan banatzen da: antagonikoak eta osagarriak direnak.

 Sinpatikoa:

jarduera-egoeretarako prestatzen

Parasinpatikoa:

atseden-egoeretarako prestatzen