NERBIO SISTEMAKO OSASUNA
ASADURA PSIKIKOAK
ANTSIETATEA
emozio-egoera desatsegina da
Arreta falta eta hiperaktibotasuna
arretarik eza, hiperaktibotasuna eta oldarkortasuna
Depresioa
pertsonaren ohiko jarduerak nahasten ditu
Eskizofrenia
pertsonak argi pentsatzeko, bere emozioak kontrolatzeko, erabakiak hartzeko edo besteekin harremanak izateko duen gaitasunari erasaten dio
Asaldura obsesibo-konpultsiboa
. Konpultsioak portaera errepikakorrak edo errituzkoak dira, eta obsesioari emandako erantzun gisa osatzen dira
Nerbio-sistemaren aztura osasungarriak
o Elikadura orekatua.
o Bizitza txukuna, bai eta ordutegi erregularrak ere, atseden hartzeko eta aisiarako aukera izan dezagun.
o Ariketa fisikoa eta gutxienez zortzi orduz lo egitea.
o Aldian behin, buru-jarduerak egitea.
o Nerbio-sistemaren edozein atali kalte egiten dioten egoerak eta jardue¬rak saihestea.
o Babes-neurriak hartzea, istripu-lesiorik ez izateko.
o Ez kontsumitzea tabakorik, alkoholik edo nerbio-sistemaren funtzionamenduari eragiten dion bestelako drogarik.
SISTEMA ENDOKRINOKO GAIXOTASUNAK
Halakoei hiperfuntzioa odo hipofuntzioa esaten zaie
TIROIDEKO GAIXOTASUNAK
tiroide-hormona gehiegi edo gutxiegi sortzearen ondorioz gertatzen dira, eta hipertiroidismoa eta hipotiroidismoa esaten zaie
NANISMOA ETA HIPOFISI-GIGANTISMOA
garapen-aldian hazkuntza-hormona sortzeko arazoek eragindako gaixotasunak
DIABETEA
Intsulina eskasiak edo intsulinarik ezak sortzen du, eta horren ondorioz, gor¬putzak ezin du odoleko glukosa xurgatu, ezta energia-iturri gisa erabili ere
1. MOTATAKOA
intsulinaren mendekoa ere esaten zaio
2. MOTATAKOA
ez da intsulinaren mendekoa
ASALDURA FISIKOAK EDO ORGANIKOAK
GAIXOTASUN INFEKZIOZOAK
POLIOMIELITISA
Garuneko arterien buxadura edo haustura
NEURONEN HERIOTZA SORTUTAKOA
Kolpeak
BIZKARREZUR-MUINEAN LESIOAK ERAGIN DEZAKETE
Gaixotasun neurodegeneratiboak
Alzheimerra
garun-azaleko neuronak endekatzearen ondorioz gertatzen da
Parkinsona
mugimendua eta jarrera kontrolatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen diren garuneko guneen neuronak hiltzeari edo endekatzeari zor zaio