O GALEGO ANTIGO

Evolución directa do latín vulgar orixinario do territorio de Gallaecia entre os s. IX e XV.

CARACTERÍSTICAS.

Etapa normalizada.

Toda a sociedade e monolingüe.

S. XIV: separación definitiva entre
o galego e o portugués.

ETAPAS.

ESPLENDOR
(1200-1350).

CARACTERÍSTICAS
XERAIS.

Poesía lírica e trovadoresca.

CARACTERÍSTICAS
LINGÜÍSTICAS.

2 reis casteláns comezan
a usar o galego.

DECADENCIA
(dende 1350).

Non se utiliza o galego para
ningún documento, só para lit.

FINAL DA IDADE MEDIA.

2ª metade do s. XIV: penetración en
Galicia do 1º foco diglósico.

Finais do s. XV: orixe dunha nova
<invasión> da aristocracia castelá.

ÉPOCA TROVADORESCA
(ata o s. XIV).

FONOLOXÍA.

VOCALISMO.

Presenza de vogais
nasais.

Abundancia de hiatos.

CONSONANTISMO.

SIBILANTES XORDAS E SONORAS.

·Grafías s-, -ss-/s/.
·Grafía -s-/z/.

·Grafía Ç-/ts/.
·Grafía -z-/ds/.

·Grafía x pronunciada
como o x do galego.
·Grafías j, ge, gi pronunciadas
como o j do inglés ou francés.

MOROFLOXÍA.

Xénero invariable en nomes rematados en -or, -ol,
-és, -ante. Ex: un/unha pastor, senhor...

Formas átonas nos posesivos.

Te (CD e CI).

Mesóclise pronominal(intercalación dun pron.
átono nunha forma verbal perifrástica).

Tempos compostos con aver.

Formas arcaicas na 1ª pers. do pres.
de ind. de algúns verbos.

Participio en -udo para algúns
verbos da 2ª conx.

Integración de verbos da
3ª conx. latina na 2ª conx.

SINTAXE.

Emprego do
artigo partitivo.

Uso do posesivo
sen artigo.

Próclise pronominal (colocación do
pronome átono antes do verbo).

Concordancia nos tempos compostos entre
o participio e o CD.

Emprego de dúas negacións.

LÉXICO.

PRÉSTAMOS DO PROVENZAL E DO FRANCÉS.

Galicismos.

Provenzalismos.

Voces desaparecidas.

ÉPOCA POSTROVADORESCA
(dende o s. XIV).

GRAFÍA.

Vacilación b/v.

Vacilación nas sibilantes
xordas e sonoras.

Preferencia de -nn- e -ll-
fronte a -nh- e -lh-.

Preferencia de -oi- fronte a -ui-.

MORFOSINTAXE.

Aparición do pronome
persoal átono che.

Emprego de formas verbais da 2ª pers.
do sing. do pret. perf. de ind. rematadas
en -sche ou -ches alternando con -ste.

Alternancia de formas rematadas en -o coas rematadas en -e na 3ª pers. do sing. dos pret. perf. de ind. irregulares.