Zenuwstelsel 2

Via actiepotentialen (elektrische stroom

Actiepotentialen worden geleid over axonen

Neuronen staan in verbinding met synapsen

Synapsen zijn plaatsen waar neuronen communiceren via chemische signalen

Basiskennis synapsen

Intercellulaire communicatie

Uiteinde axon

Doorgeven van signalen aan de volgende cel

Chemische signalen

afgifte neurotransmitters

Bouw vd synaps

Presynaptische onderdelen (donor)

Uiteinde axon

Synapsknop

Synapsblaasjes met neurotransmitters

Synapsspleet

Postsynaptische onderdelen (ontvanger)

Receptoren voor neurotransmitters

Synapsfunctie

Aankomst actiepotentiaal bij het presynaptisch neuron (synapsknop)

Depolarisatie van het presynaptisch neuron

Vrijmaken van een neurotransmitter of chemisch signaal

Neurotransmitter bindt op receptoren van de postsynaptische neuronen

Depolarisatie in het postsynaptisch neuron en het ontstaan van een actiepotentiaal

Verwijdering van neurotransmitters in de synapsspleet door enzymen - stoppen van signaaloverdracht

Synapsen

Cholinerge synapsen

Afgifte neurotransmitters acetylcholine

Adrenerge synapsen

Afgifte van neurotransmitter noradrenaline

Dopaminerge synapsen

Afgifte neurotransmitter dopamine

GABA synapsen

Belangrijk

Een synapsknop geeft een neurotransmitter af die zich bindt aan de postsynaptische celmembraan. Het resultaat is een korte, plaatselijke verandering in de doorlaatbaarheid van de postsynaptische membraan.

Veel geneesmiddelen beinvloeden het zenuwstelsel door de neurotransmitter-receptoren te stimuleren en zo complexe effecten op waarneming, motorische beheersing en emoties hebben.

Neurotransmitters

Activeren

Acetylcholine - depolarisatie

Noradrenaline (norepinefrine) - depolarisatie

Remmen

Dopamine - hyperpolarisatie

Serotonine - hyperpolarisatie

GABA of gamma-aminoboterzuur - hyperpolarisatie

Rustpotentiaal

Rustpotentiaal = -70 mv (0,07 volt)

Overmaat aan negatief geladen ionen in het neuron

Aanwezigheid van negatieve eiwitten in de cel

Veroorzaakt en onderhouden door de Na-K-ionenpomp

Concentratie natriumionen buiten de cel is hoog

Concentratie kaliumionen in de cel is hoog

Negatief voltage (potentiaal) binnenkant

Verandering van rustpotentiaal

Door een verandering van de doorlaatbaarheid van de membraan gaan ionkanalen open

Mechanismen die doorlaatbaarheid veranderen zijn:

Chemische stoffen - neurotransmitters

Mechanisme druk

Temperatuur

Externe ionenconcentratie

Actiepotentiaal

Ontstaan van een actiepotentiaal

Alleen als de drempelwaarde van -60 mV bereikt wordt.

Drempelwaarde bereikt:

Ionen bewegen door transmembraan of ionkanalen

Als de NA+/- kanalen opengaan - positieve ladingen of natriumionen gaan de cel binnen - rustpotentiaal wordt meer positief (depolarisatie = 30 mV)

Als de K+/- kanalen opengaan - positieve ladingen of kaliumionen verlaten de cel - rustpotentiaal wordt meer negatief (repolarisatie < -60 mV)

Hyperpolarisatie - alle K+/- kanalen zijn open (-90 mV)

Evenwicht herstellen van natriumionen en kaliumionen door de NaK-pomp - rustpotentiaal van - 70mV

Rustperiode (-70 mV)

Geleiding actiepotentiaal

Ononderbroken geleiding

Betreft gehele membraanoppervlak

Gaat met kleine stapjes

Vindt plaats in ongemyelieerde axonen

Saltatoire impulsgeleiding

Betreft stukken membraan die zijn blootgesteld aan knopen

Gaat met sprongen

Vindt plaats in gemyelineerde axonen

Belangrijk:

Een membraanpotentiaal is een potentiaalverschil tussen beide kanten van de celmembraan, omdat 1: het cytosol en de extracellulaire vloeistof een ander ionensamenstelling hebben en 2: de celmembraan selectief permeabel is voor deze ionen.

De membraanpotentiaal kan snel veranderen, als de doorlaatbaarheid voor ionen van de celmembraan verandert in reactie op chemische of fysische prikkels.

Informatie verplaatst zich binnen het zenuwstelsel primair in de vorm van voortgeleide elektrische signalen die actiepotentialen worden genoemd. De belangrijkste info (bijv. zien, evenwicht, beweging) wordt door gemyeliniseerde axonen doorgegeven.