Экономиканы мемлекеттік қаржылық реттеу

Мемлекет тарапынан экономикалық үдерістерді реттеу кез келген қоғамдық жүйенің, соның ішінде қаржыны басқарудың ажырағысыз элементі болып табылады

Нысандары

Өзін-өзі реттеу

Мемлекеттік реттеу

Негіздемелері

Қоғам дамуының объективті экономикалық заңдарының
әрекетін есепке алу

Қоғам дамуына негізделген стратегиялық бағдарлама
әзірлеу

Елде заңнамалық жүйесінің болуы

Көзқарастарды білдіретін демократиялық жүйенің
болуы

Шарттары

Экономиканы құрылымдық жағын дамыта отырып, қайта құру

Шаруашылық үдерістерін, құрылымдарын монополиясыздандыру

Бәсекені, кәсіпкерлікті дамыту

Салалар, өндірістер, аумақтар арасында өндірістің өзгермелі факторларының еркін кедергісіз ауысу мүмкіндігі

Тұрпаты

Экономикалық реттеу

Қаржылық

салықтық

тура және жанама салық салу

бюджеттік

субвенциялар, субсидиялар, трансферттер

мемлекеттік-кредиттік

кедендік-тарифтік

валюталық-қаржылық

сыртқы инвестициялау, сыртқы қарыздар,
сыртқы борыш

шаруашылық ішіндегі (фирма ішіндегі, кәсіпорын,
ұйым, корпорация шегіндегі және т.б.)

Бағалық

Кредиттік

Валюталық

Еңбек ақы төлеу

Әкімшілік реттеу

Қаржылық мемлекеттік кредиттік реттеудің нысандары

Мемлекеттік нысанды сатып алу

Әдістері

ашық конкурс

жабық конкурс

Бағалы ұсыныстар

ашық тауар биржалары

Мемлекеттік сатып алудың үдерісі мыналарды кіріктіреді

сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың және қызметтердің номеклатурасы мен көлемдерін қалыптастыру;

подтжеткізушіні таңдау, онымен мемлекеттік сатып алу туралы келісімшарт жасасу;ема

мемлекеттік сатып алу туралы келісімшарттың атқарылуы.

Мемлекеттік сатып алу үдерісін реттеу қағидаттары

сатып алуға пайдаланатын ақшаны оңтайлы әрі тиімді жұмсау;

барлық әлеуетті жеткізушілерге мемлекеттік сатып алу үдерісіне қатысу үшін тең мүмкіндіктер беру;

әлеуетті жеткізушілер арасында әділетті бәсеке;

подтеммемлекеттік сатып алу үдерісінің жариялылығы.а

Жоспарлау

Мынадай негізгі мәселелер шешіледі

материалдық өндіріс сферасында жұмылдырылатын қаржылық ресурстардың жалпы деңгейін реттеу;

өндірістік сферадағы монополиялық қызметті экономикалық шектеу;

кәсіпорындардың, ұиымдардың сыртқы экономикалық қызметін реттеу, олардың құқықтық және келісімшарттық тәртібін қамтамасыз ету;

кәсіпорындарда, ұйымдарда, фирмаларда өндірісті дамытуды материалдық жағынан ынталандырып отыру;

кәсіпорындардың, ұйымдардың, фирмалардың ақшалай ресурстарын бөлудің ішкі өндірістік ара қатынасын реттеу;

ел, өңір, сала, кәсіпорын, ұйым, фирма көлемінде инвестициялық және инновациялық үдерістерді реттеп отыру.