K.3 UMEAK ETA TELEBISTA
MARKO TEORIKOA
TELEBISTA
Zer da
kumonikazio tresna
Bost telebista mota
Difusio digitala
Difusio analogikoa
Lurreko telebista
Kable bidezko telebista
Satelite bidezko telebista
Araudia
Lege ezberdinak
BOE (Estatuko Boletin Ofiziala)
Komunikabideak arautzen dituen legedia da
Iragarkien legedia
Irrati eta telebistako lege federala
Autoerregulazio kodea
Zer da?
Telebistako programak kontrolatzeko gobernuak eta telebista kateek sinatutako hitzarmena.
Akordioak, kodeak eta protokoloak
Programen sailkapena
Haurtzaroari bereziki zuzendutako programak
Ikusle guztiei zuzendutakoak
7 urtetik gorakoentzat zuzendutakoak
13 urtetik gorakoentzat zuzendutakoak
18 urtetik gorakoentzat zuzendutakoak
Betetzen al da legea?
Ez, Espainian ordutegi babestua ez da errespetatzen
Ordutegi babestua: 6.00-22.00
Indartutako ordutegi babestua
Astelehen-ostiral 8.00-9.00/17.00-20.00
Larunbat-igande 9.00-12.00.
Eboluzioa
Progresioa
Bideo honetan telebistaren eboluzioa ikus dezakegu, izan ere, urteetan zehar telebista eboluzionatzen joan da.
Helburuak
Zuzena
Ikuslea entretenitzea
Informazioaren berri ematea
Zeharkakoa
Manipulatzea
NOLA?
Publizitatea
Iragarkiek izugarrizko eragina dute gizakiongan
Kontuan izateko aholkuak
Etxean egiten diren ekintza guztiak
(hala nola telebista ikusi, irakurri...) bilduko dituen ordutegi bat
Ez ezazu telebista ohitura gisa piztu
Programazioa aukeratu
Partekatu telebista ikusteko uneak familiako beste kideekin
Aipatu eta kritikatu familiarekin ikusten dituzun telebista-saioak.
Telebista ikusten gozatu
Bizitza telebistarik gabe
Zer egin?
Kirol gehiago
Liburuak irakurri
Lagunekin ibiltzea
Datu deigarriak
ESKOLA
Zer da
Hezkuntzan, eskola edo iakstetxea ezaguerak irakatsi eta ikasten diren erakundea da, non irakasleek ikasleei irakatsi egiten dieten.
Helburua
Ezagutzak transmititzeko, gizartearen parte izateko, sozializatzeko...
Eskola motak
Publikoa
Guztientzat zabalik dauden eskolak dira, gehienetan eskolaren babespean.
Pribatua
Esku pribatuetan daude, bere burua gobernatu eta nahi dituzten ikasleak onartzen dituzte.
Kontzertatua
Pribatua izan arren estatuarekin egindako hitzarmen baten bitartez estatuak hezkuntzaren kostua bere gain hartzen duten eskolak.
Eskola bereziak
Aparteko ahalmenak, portaera arazoak eta gaigabeziak dituzten haur eta pertsonentzako eskolak.
Bestelako eskolak
Homeschooling-a
Ameriketatik datorren eredua da.
Haurrak instituzio publiko edo pribatuetatik kanpo hezitzeari dagokio, etxean, famili edo hurbileko testuinguruan.
Landa eskola
Hezkuntza mota nabarmen erasaten duten eskolak dira.
Ikasle-kopurua hain da txikia, non askotan ez du mailaz mailako zatiketa ahalbidetzen ikasle guztiak
Eskolaz kanpo ere ikasleek harreman sendoak izaten dituzte beraien artean eta horrela eskolako elkartasuna ere sendoagoa da
Ereduak
A eredua
Dena erederaz, euskera irakasgaia izan ezik.
B eredua
Erderaz eta euskeraz.
D eredua
Dena euskeraz, lengua castellana irakasgaia izan ezik.
Parte hartzaileak
Zuzendaritza taldea
Idazkaria
Zikloko koordinatzailea
Irakasleak
Ikasketa burua
Zuzendaria
Ikasleak
Ikasleen guraso elkartea
Teknologia berriak sartu
Arbela digitala
Ordenagailuak
Irratia
Orain dela askotik erabiltzen da ikastetxeetan
Abestiak entzuteko
Ipuinen kontaketa entzuteko
Eskolak duen eragina
Umeengan
Eragin positiboak
(funtsezkoak gizarteratzeko)
Sozializazioa
Heziketa
Eragin negatiboak
Globalizatuta
ezaugarri indibidualak ez kontuan hartu
Gaixotasun psikologikoak
Bullying
TELEBISTAREN ERAGINA
Transmititzen diren baloreak
Balore negatiboak
Biolentzia
Psikologikoa
Norbait baztertu bere itxura fisikoagatik
Fisikoa
Marraki bizidun hauetan, borrokak, kolpeak eta agresibitatea ikus ditzakegu
Androzentrismoa
Emakumea
Gizona
Balore positiboak
Hiztegia handitu
Jakintzak eman
Deskantsatu, entretenitu
Norberak bere kultura ezagutu eta beste kulturak ezagutu
Martin txiki eta jentilak
Gartxot
Balore positiboa eta negatiboa nahasten duena
Sexua
Batetik, umeek telebistan ikusten dutena, erreliatetarekin erlazionatzen dute.
Geroz eta adin txikiagorekin praktikatzen dute
Gaixotasun gehiagoren transmizioa
Bestetik, umeak txikiak direnetik garrantzitsua da sexuari buruzko informazioa jasotzea eta zerbait normaltzat bezala hartzeko helduak izatera heltzen direnean.
Prebentzioak
Eskolak
Gaur egun, eskolak, kontzitzientzia hezitzailea da eta behartuta dago eman behar diren pautak ezartzera, familiaren laguntzarekin.
Prebenitzeko
Telebistaren erabilera egokiaz hitz egin
Telebistan ikusten dutenaz bere gurasoei kontatu behar dietelea jakinarazi.
Gurasoak
Ikusten dutenaz hitz egin behar dute umeek errealitatea eta fikzioa bereizteko.
EEUUko 14 urteko gazte batek bere bizitzan biolentziaz hildako 18.000 pertsona ikusi ditu telebistan
Agresibitatea eta biolentzia islatzen duten programak sahiestu. Umeek programa hauek ikustean mundu biolento batean bizi direla onartzen dute eta ez dute ezer egiten honi aurre egiteko.
Onek irabazi eta gaiztoek besteak hiltzearen dutenaren irudi hori burutik kendu behar diete
Telebista era pasiboan ikusten da
garrantzitsua da gurasoak hausnarketa hori bilatzea
Horretan irakurtzeak lagundu dezake imaginazioa sustatzen du eta
Kontsumo arduratsua sustatu: astean zehar egunean ordu bat baino gehiago ez ikustea eta asteburuetan 2-3 ordu
Iragarkiak
Dirua
Enpresa handiek txikiak menperatu
Estereotipoak jarraitu
Imitazio bidezko ikaskuntza
Imitazio bidezko ikaskuntza: Telebistaren eragina hain handia dela eta, haurrak ikusten dutenaren imitazioa egiten dute. Bideo honetan Mexiko hiriaren egoera ikusten dugu eta haurrek egoera hori nola ikusten duten azaltzen da.
Telebistaren indarra
Manipulazioa
komunikabideak
Informazioa
Komunikabide desberdin ugari (egunkariak, irratiak...) enpresa berdinen esku
Liberty Acquisitions Holding Group (PRISA)
El País
As
Antena 3
Cadena Ser
Vocento
ABC
Punto radio
El diario vasco
El correo
Cuatro
Telecinco
Net tv
Interconomía
RCS
Honen jabeak italiako banka eta FIAT
El mundo
Marca
Expansión
La siete
Grupo planeta
Antena 3
Onda Cero
La razón
Informazioa gero eta gehiago lantzen ari dira iritzi bat ematen dauden bitartean guk informatzen baino ez daudela pentsatzeko
Komunikabideen sinesgarritasunak iritzi hori egiazko bihurtzen du
Informazioaren %23a apaingarriak dira
Berrien %83,9ak ez du informazioa behar bezala kontranstatzen
Alde bakar batena bultzatzen du
Manipulazioaren indarraren froga
Kontsumisoa
Materialismoa
Iragarkien bitartez
Umeei transmititzen ditete zenbait gauza ez badituzte ez direla pozik egongo.
Telesailen bitartez
Zenbait telesailetan agertzen den jendeak nahi duen guztia dauka eta jendea hori lortzera bultzatzen du.
Obesitatea
Globalizazioa
Gizartearen jokabideak
Garunean aldaketak
Ikusten dugun ordu bakoitzeko %11ean
handitzen da hiltzeko probabilitate
Gure ametsek kolore gehiago dute
Lo-aren aldaketa
Komunikatzeko arazoak
Garapenean arazoak
Arreta mantentzeko arazoak
Agresitibitatea handitu
Gehiegi ikusten bada fatiga, tentsio nerbiosoa eta loaren transtornoak ekar ditzake
Fikzioa eta errealitatea
Umeek 6 urte arte ez dakite ondo bereizten errealitatea eta fikzioa. Horregatik beharrezkoa dute gurasoen laguntza.
Umeenganako eragina
Eragin Kognitiboa
Hezkuntzan
Irakurtzeko gaitasuna moteldu, noten beherakada, gutxiago irakurri...
Egunerokotasunean
Lo egiteko arazoak, pasibitatea, erreala eta erreala ez dena nahastea, biolentziarekiko tolerantzia, kirolik ez egitea, iniziatiba falta...
Eragin Soziala
Marrazki bizidunak
Desegokiak
shin Chan
Portaera eta hitzak desegokiak erabiltzen ditu
Los Simpsons
Helduentzat zuzenduta dago
Egokiak
Hirukiak
Historia eta portaera onak lantzen ditu
Autobus magikoa
Natura egoeraz ahortarazten du
MUSIKA TELEBISTAN
Pelikuletan
Musika programa ezagunenak
Marrazki bizidunak
Umeek ikusten dituztenak
Iragarkiak
Egindako inkestak
Urkide
Samaniego
Barrutia
Sagrado Corazon Carmelitas
Practicumean ikusitakoa musika gelan
TRIPTIKOA
Gazteleraz
Euskeraz
Erabilitako
irudiak
1.irudia
2.irudia
3.irudia
4.irudia
5.irudia
Ireneren
lehengusuak
GURASOENTZAKO GOMENDIOAK
Umeak telebista ikustea ez den beste aktibitate bat egiten duenean, animatzea eta beste aktibitate horiek egitera gehiago bideratzea
Adibidez
Eskulanak egitera
Gurasoei laguntzera
Beste umeekin jolastera
Bila ezazu programazioari buruzko informazioa
Interneten
Aldizkarietan
Egunkarietan
Komenigarria da haurrak pertsona heldu batekin telebista ikustea
Seme- alabekin adostu behar da zenbat denbora ikusiko duten telebista
Eskolako jarduerak egiteko orduan, otorduetan eta jolasteko orduetan telebista itzali behar da
Kontzentrazioa beharrezkoa delako
Ez ipini inoiz telebista haurren gelan, beti gela komun batean kokatu.
Haurrak ahalik eta denbora gutxiago telebista ikustera bultzatu.
Zapping-a ekidin eta ez eduki telebista piztuta izateagatik, beti zerbait zehatza ikusteko.
IKASTETXEKO PRAKTIKAK
Ikastetxeak
Samaniego eskola
3. maila
Publikoa
Klase sozial baxua
D eredua
Urkide ikastetxea
4.maila
Kontzertatua
Klase sozial ertain-altua
D eredua
Barrutia ikastola
1.maila
Publikoa
Klase sozial baxua
D eredua
Sagrado Corazon Carmelitas ikastetxea
2.maila
Kontzertatua
Klase sozial ertain-altua
D eredua
Galdetegia
Umeek norekin eta zenbat ikusten dute telebista?
Zer ikusten dute telebistan?
Behatutakoa
Telebistarekin erlazionatuta zer ikusi dugu?
Violeta seriearen motxilak, zapatilak
Peppa Pig marrazki bizidunen materiala: arkatzak, boligrafoak
Pokemon, marrazki bizidunen kamisetak
Camp rock telesailaren liburua