Nerbio - sistema
Zer da nerbio sistema ? Askatasunak bizitzako esparru ezberdinekin duen erlazioa, eta benetan askatasuna dudan ala ez.
Atalak hurrengoak dira
Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute.
Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.
Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.
Entzefaloa: hiru osagai nagusi ditu.
Garuna
> KONTZIENTE egiten da hartzaileek hartutako informazioa.
> BORONDATEZKO JARDUERAK zuzentzen dituzten aginduak prestatzen ditu.
> PENTSAMENDU, OROIMEN, HIZKUNTZA, IKASKUNTZA eta abarren arduraduna da.
> GORPUTZAREN MUGIMENDU, LO, GOSE eta EGARRI bizi-funtzioen arduraduna da.
Zerebeloa
Borondatezko mugimenduak koordinatzen ditu.
Gorputzaren orekaz arduratzen da.
Bizkarrezur-erraboila
Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…
Bizkarrezur-muina
Ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, hala nola, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea.
> Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.
> Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.
Nerbio-sistema somatikoa
Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.
Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.
Nerbio sistema autonomoa
Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.
Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak.
Sinpatikoa: jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.
Parasinpatikoa: atseden egoeretarako prestatzen du.