DIGESTIO APARATUA
Digestio guruinak
Guruinak, gibela eta prankea
Organoek isurtzen dituzte beren jariakinak digestio-hodira.
Elikagaiak eraldatu
Mantenugaiak sortu
Zelulek xurgatu eta erabili
Ez digeritutako hondakinak kanporatu
Digestio hodia
10-12 metro luze, ahotik uzkiraino
AHOA
Elikagiak hodian sartzeko barrunbea
Listu guruinak
Listua jariatu
Bere konposizioan lisozima eta muzina aurkitu
Lisozima substantzia bakterizida da
Muzina disakaridoan bihurtu
Hortzak
Elikagaiak mastekatzeko erabili
Atal ngusiak
Esmaltea
Gorputzak sortutako materialik gogorrena
Kanpoko atala
Kolore zuria
Dentina edo bolia
Hortz-mamia
Odol odiak eta nerbiak dauzka
Zementua
Ebakortzak
Elikagaiak ebaki
8 dira
Letaginak
Elikagaia urratu
4 dira
Aurreko eta atzeko haginak
Elikagaiak txikitu eta xehatu
8 eta 12 dira
Mihia
Elikagaiak listuaz nahastu
alde batetik bestera eraman
Elikagaiak faringerantz bultzatu
Soinuak artikulatu
Dastamen organoa da
FARINGEA
Ahoaren eta hestegorriaren artean dago
Epligoti izeneko balbula dauka
Funtzioa
Arnas aparatuko pasabidea ixten du elikadura-boloa ez sartzeko
HESTEGORRIA
Faringetik urdaileraino doan hodia
Mugimendu peristalikoaren bidez elikadua boloa urdailera eramaten du
URDAILA
J itxurako poltsa
Bere sarrerak zabalik daude eta kardia izena dute
Bere irteera piloro deitzen da
Ekintza mekanikoa
Elikadura-boloa 3-4 ordu irauten du irabiaketan birrintzen jarraitzeko
Urdailean amaitzen da
Ekintza kimikoa
Urdailaren paretek urin gastrikoa jariatzen dute
Azido klorhidrikoa
Substantzia bakterizida izateaz gain, kimikoki laguntzen dio elikadura-boloari
Pepsina
Proteinak deskonposatu zati txikietan
Urdailean gertatutako ekintzari esker, elikadura-boloa kimo deitzen den erdi likidoan bihurtu
Piloaren zehar, heste maharrera igoko da
HESTE MEHARRA
Duodeneoa
Gibela
Behazuna sortu gantzak emultsionatzeko
Behazuna gibeletik behazun-xixkuraino doa, eta gorderik egongo da erabili arte
Pankrea
Urin pankreatikoa sortu
Mantenugaiak sortu
Monosakaridoak, aminoazidoak, ura, bitaminak…
Heste-urina
Duodenoak sortutakoa
Pakreatikoarekin lan egin
Jejunoa
Mantenugaiak odolerantz xurgatu
Heste-biloak osatu
Odol-hodiak egon
Digeritutako substantziak jaso
Gorputzeko zelula guztietara eraman dituzte
Ileona
Azken zatia
Hemen xurgapena amaitu
Balbula ileozekalaren bidez heste lodiari lotuta
HESTE LODIA
Xurgatu gabeko substantziak hartu
Hestearen mugimendu peristaltikoen bidez
Hesteitsua
Ileonarekin komunikatuta
Hesteitsutik apendize bermiformez irteten da
Ez du harremanik digestioarekin
Kolona
1,5m
Motak
Goranzko kolona
Zeharkako kolona
Beheranzko kolona
Burututako funtzioak
Ura eta gatz mineralak zurgatu odolerantz
Gorotzak osatu
Bakteria sinbionteak bizi
Xurgatu gabeko hondar aprobetxatu
Bitamina sortu
Beren nutrizioan heste-gasak sortu
Ez dago digestiorik
Ondestea
Digestio hodiaren azken zatia
Hemen gorotzak pilatu kanporatu arte
UZKIA
Digestio-aparatuaren amaierako irekidura
Borondateak erabaki gorotzak noiz kanporatu uzki-esfinterra zabalduz