EHUNAK, SISTEMAK ETA APARATUAK

Digestio aparatua

Aparatu honek elikagaien deskonposaketa egin eta lortutako mantenugaiak odolera bidaltzen ditu.

Arnas aparatua

Gas-trukea egiten du: odolean dagoen karbono dioxidoa bota eta zurgatutako airean dagoen oxigenoa odolera bidali.

Iraitz aparatua

Beren ihardueretan zelulek sortutako hondakinak eta odolean dauden soberakinak kanpoaldera bidaltzen ditu

Zirkulazio aparatua

Mantenugaiak zeluletara eramaten ditu eta hondakinak zeluletatik iraitz organoetara.

Ugal aparatua

Ugal-aparatuan sortzen dira gameto edo ugal-zelulak.

Lokomozio aparatua

Lokomozioaz eta gorputzeko organoen mugimenduaz arduratzen da.

Gihar sistema

Lokomozioaz, mimikaz eta gorputzaren jarrerari eusteaz arduratzen da.

Eskeletu sistema

Beren funtzio nagusiak lokomozioa eta organoen babesa da.

Nerbio sistema

Funtzioak kanpo eta barne informazioa hartu eta interpretatzea, eta erantzun egokiak prestatzea dira.

Sistema endokrinoa

Guruin endokrinoek hormonak sortu eta odolera jariatzen dituzte; odoletik zehar mugitu eta zelula egokietaraino iristen dira, zeinen barruan aldaketak sortarazten dituzten.

Ehun epiteliala

Estaldura-epitelioa

Kanpoaldeko nahiz barrunbeetako gainazalak estaltzen eta babesten ditu.

3 mota daude

Muki mintza

Aho-barrunbea, faringea, hestegorria, ondestea eta arnas-bideak estaltzen dituzte.

Endotelioak

Odol-hodien eta bihotzaren barnealdea estaltzen dute.

Epidermisa

Kanpotik gorputza babesten du.

Guruin epitelioa

Guruinak eratzen ditu; guruinen funtzioa substantziak jariatzea da.

3 mota daude

Guruin exokrinoak

Beren produktuak kanpoaldera edo gorputz barrunbeetara jariatzen dituzte.

Guruin endokrinoak

Beren jariakinak zuzenki odolera isurtzen dituzte.

Guruin mistoak

Exokrinoen eta endokrinoen funtzioa betetzen duten guruinak dira.

Ehun konektiboa

Bere zeregin nagusia gainerako ehunak konektatu edo elkartu, organoak babestu eta euskarri izatea da.

5 mota daude

Ehun konjuntiboa

Beste ehun eta organo batzuen artean dago, bata besteari lotzeko.

Gantz-ehuna

Zelula hauek gantzak metatzen dituzte; horrela, ehun honen funtzioak lipido-erreserba izatea, zenbait organo babestea eta isolatzaile termikoa izatea dira.

Kartilago-ehuna

Sudurreko, trakeako eta belarri-hegaleko kartilagoak eratzen ditu.

Hezur ehuna

Eskeletoaren zatirik handiena osatzen du.

Odola

Zelulak globulu gorriak, zuriak eta plaketak dira. Zelularteko substantzia likidoa da eta odol-plasma izena du.

Gihar ehuna

Ezaugarri nagusia uzkurtzeko ahalmena da.

3 mota daude

Gihar ehun leuna

Barne barrunbeetako paretak estaltzen ditu: urdaila, hestea, odol-basoak, gernu-maskuria…

Gihar ehun ildaskatua

Eskeleto-giharrak eratzen ditu: bizepsa, bikiak, trapezioa…

Bihotzeko gihar ehuna

Miokardioa osatzen dute, honen uzkurdura bizkor eta oharkabea izanik.

Nerbio ehuna

Nerbio ehunak kanpo eta barne aldaketak hautematen ditu eta aginduak prestatzen eta bidaltzen ditu.

2 mota daude

Neuronak

Lehenak nerbio-kinada jaso eta gorputz zelularreraino eramaten dute; bigarrenak nerbio-korrontea gorputz zelularretik jaso eta igorri egiten du.

Glia-zelulak

Neuronak babestu eta elikatzen dituzte.