-
Energia
Nola neurtu
Jouletan (J)
Kaloriatan (cal)
Motak
Energia Mekanikoa (Em)
Em= Ec+ Ep
Energia zinetikoa (Ec)
Gorputzek higitze hutsagatik energia da
Ec= 1/2m.v2
Energia potentziala (Ep)
Grabitazio- energia potentziala
Ep= m.g.h
Energia potentziala elastikoa
Ee= 1/2k.x2
Energia propietateak
Transferitu
Bi modutan truka dezakete energia
Mekanikoki
Lan bat eginez
Termikoki
Beroaren bidez
Metatu eta garraiatu
Eraldatu
Degradatu
Kontserbatu
Lana
Pisua eta aldaketa
Fx= F.cos α
Gorputzari lana eragin
Energia handitu
Abiadura jakina sortu
Egindako lana kalkulatzeko
W= F . Ax . cos α
Nola neurtu lana?
NS(Nazioarteko sistema), J (jouletan)
1J=1N . 1m
Marruskadura-indarra
Wm=Fm . Ax . cos . 180º= -Fm . Ax
Lana eta energia mekanikoa
Wf=F . Ax. cos 0º=m. a . Ax
F=m . a; cos 0º=1
Indarra konstantea: azelerazio konstante; HZUAren formulak
Indarra eragin; norabide berean lekuz aldatu
Wf=AEc
Lanak energia potentzia aldatu
Indar bertikala, norabide bera eta abiadura konstante
W=AEp
Zer lana egingo du pisu-indarrak?
Wp=P . Ax. cos 180º=m . g .(h2-h1)=mgh2+mgh1=-Ep2+Ep1=-(Ep2-Ep1)=-AEp
Lanak energia mekanikoa aldatu
Garabiak azkarrago zama jaso
Wf=AEm
Potentzia
Potentzia (P)
Lana eta denbora lotzen dituen magnitude fisikoa da
P= W/t; P=E/t
Watt (W) neurria da
1W= 1J/1s
Beste unitateak
Kilowattetan (kW)
Ibilgailuak zaldi-potentziatan (ZP)
1kW=1.000W; 1ZP=736W
Potentzia eta abiadura
P=W/t= F.Ax/t= F.v