GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA: NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Plus de détails

Nerbio Sistemak

par Alexander Aramendia

BURU GAIXOTASUNAK

par Ane Deprit

NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

par WEN KAI CHEN

IKASGAIA GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA (I): NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

par VICTOR FERNANDEZ BELLIDO

GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA: NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Asaldura psikikoak

Asaldura obsesibo-konpultsiboa: Konpultsioak portaera errepikakorrak edo errituzkoak dira, eta obsesioari emandako erantzun gisa osatzen dira.

Eskizofrenia: pertsonak argi pentsatzeko, bere emozioak kontrolatzeko, erabakiak hartzeko edo besteekin harremanak izateko duen gaitasunari erasaten dio.

Depresioa: depresioa ez da norberaren borondatez alda daitekeen tristezia iragankorra.

Arreta falta eta hiperaktibotasuna

A. Antsietatea: emozio-egoera desatsegina da; eta horrekin batera, maiz, sintomak era askotakoak dira: urduritasuna, kontzentratzeko zailtasuna, loaren gorabeherak eta abar.

Sistema endokrinoko gaixotasunak

•Diabetea: Intsulina eskasiak edo intsulinarik ezak sortzen du, eta horren ondorioz, gorputzak ezin du odoleko glukosa xurgatu, ezta energia-iturri gisa erabili ere. Halakoetan, odolak ohi baino azukre kantitate handiagoa izaten du.

•Nanismoa eta hipofisi-gigantismoa: garapen- aldian hazkuntza-hormona sortzeko arazoek eragindako gaixotasunak dira.

•Tiroideko gaixotasunak: tiroide-hormona gehiegi edo gutxiegi sortzearen ondorioz gertatzen dira, eta hipertiroidismoa eta hipotiroidismoa esaten zaie, hurrenez hurren. Hiperfuntzioa edo ohi baino tiroxina gehiago sortzeak areagotu egiten ditu metabolismoa, urduritasuna, loezina, haserrekortasuna, hiperaktibotasuna eta pisu-galera. Hipofuntzioak -hau da, tiroxina gutxiegi sortzeak- gorputzeko funtziorik garrantzitsuenak moteltzen ditu.

Topic principal

ASALDURA FISIKOAK EDO ORGANIKOAK

D: Gaixotasun neurodegeneratiboak: esaterako, Alzheimer-en gaitza edo Parkinson-en gaitza.

-Parkinsona: mugimendua eta jarrera kontrolatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen diren garuneko guneen neuronak hiltzeari edo endekatzeari zor zaio. Sintomarik sarrienak hauek dira: gihar zurrunak, ibiltzeko zailtasunak, esku, beso eta hanketako dardara, eta gorabeherak mugimenduen koordinazioan.

-Alzheimerra: garun-azaleko neuronak endekatzearen ondorioz gertatzen da.

Hasieran, galera arinak gertatzen dira oroimenean, orientazioan eta arrazoimenean, eta pixkana-pixkana areagotu egiten dira. Fase aurreratuetan hitz egiteko zailtasunak gertatzen dira, jarraibideak betetzeko ezintasuna, eta aldaketak portaeran eta nortasunean.

Subtopic

C: Kolpeak: bizkarrezur-muinean lesioak eragin ditzakete, bai eta paralisia ere, beheko ataletan (paraplejia) edo atal guztietan (tetraplejia).

B: Garuneko arterien buxadura edo haustura: Neuronen heriotza eragiten du, odol-fluxurik ez dagoelako.

A: Gaixotasun infekziosoak: Esaterako, poliomielitisa eta meningitisa. nerbio-sistema zentralari eragiten dioten gaixotasunak.