STANIČNO DISANJE
VRENJE-najstariji način staničnog disanja->za mikroorganizme glavni i često jedini način dobivanja energije iz hrane
karakteristično za anaerobno disanje
GLIKOLIZA-biokemijske pretvorbe glukoze koj se zbivaju za vrijeme vrenja, a koje su katalizirane posebnim enzimima
za vrijeme procesa staničnog disanja događa se niz redukcijski-oksidacijskih (redoks) reakcija
dihidrogenaze se skupina enzima koja katalizira otpuštanje vodikovih iona iz supstrata
izmjena elektrona i vodikovih iona između reducensa i oksidansa
prijenos vodikovih iona pomoću koenzima
koenzim-nebjelančevinats, mikromolekularna tvar koja je sastavnica enzima te im određuje katalitička svojstva
ATP se sintetizira iz ADP-a kad se fosfatna skupina prenese na ADP; ciklus ATP-ADP je glavni način izmjene energije u živim stanicama
AMP+Pi+energija->ADP
ADP+Pi+energija->ATP
fosforilacija je proces vezanja fosfatne skupine koja šrati stvaranje viokoenergetske veze
supstratna fosforilacija-ADP+Pi+organski visokoenergetski supstrat->ATP+niskoenergetski supstrat
fotosintetska fosforilacija-ADP+Pi+svjetlosna energija->ATP
oksidativna fosforilacija-ADP+Pi+kisik+reducirani nosač vodik->ATP+voda+oksidirani nosači vodika
proces oksidacije organskih tvari i zbiva se u mitohondrijima
dva tipa kataboličkih puteva kojima stavice dobivaju slobodnu energiju od hranjivih tvari (nutrijenata)
anaerobno disanje
aerobno disanje
kemijska energija iz organskih tvari oslobađa se i pretvara u energiju ATP veza