TELEBISTA ETA HEZKUNTZA
3.- TELEBISTAREN INDARRA
ESTADISTIKAK
Haurrak eta telebista
Haurrek telebistan ikusten dituzten telesailetatik %25 dituzte haurrentzako edukiak
4tik 12 urtera bitarteko haurrek denbora berdina ematen dute eskolan eta telebista ikusten
Horietatik
%31,1 dute telebista euren logeletan
Haurrek telebista gauean ikusten dute
Espainian
22:00-etatik aurrera
750.000 haurrek
00:00-etatik aurrera
20.000 haurrek
Gurasoek haurrek ikusten dutenaren aurrean duten eragina
Gurasoen %30-ak beti edo ia beti ikusten du telebista euren seme-alabekin
3 gurasotatik 2k onartzen dute ez dutela euren seme-alabek ikusten dutena kontrolatzen
ERAGINAK
ERAGIN SOZIALA
Haurrengan
Segun eta zein telesail ikusten duten eragin ezberdinak egongo dira
Eragin positiboak
Telesail hezitzaileak
Balore positiboak
Hiztegi aberastasuna
Eragin negatiboak
Bestelako telesailak (+18)
Haurrek telebista ikusten duten ordutegian ezarriak
Biolentzia
Sexua
Drogak
Gurasoek
Ikusten dutena kontrolatu
Gomendioak
Ikusten diren telesailen aukeraketan parte hartu
Haurrekin telebista ikusi eta edukiak komentatu
Zertarako?
Kritikotasuna bultzatzeko
Telebista orduak murriztu
1-2 ordu egunean
Bestelako aktibitateak bultzatu
Kirola
Jolasak
Irakurketa
...
Haurren logelan telebistarik ez egotea
Jatorduetan telebista itzalita izan
Telebistaren eragin sozializatzailea
Zergatik?
Audientzia
ERAGIN KOGNITIBOA
Telebista heziketa prozesuaren parte da
Ikus-entzunaren eragin izugarria
Emozioetara iristen da
Arazoak
Errealitatea eta fantasiaren arteko nahastea
Telebistaren mezuak ulertzeko modua
Hezkuntza edukiak transmititzeko telebistak erabiltzen dituen propietateak
Aktibo eta pasibotasuna
ONDORIOAK
Publizitatearen eragina
Kontsumismoa
Modarekiko menpekotasuna
Markismoa
Gizarte estereotipatua
Gaixotasunak
Bigorexia
Ansietatea
Anorexia
Bulimia
Pasibitatea bultzatu
Kirolik ez egiteak
Obesitatea
Bizitza sedentarioa
Harreman sozial eza
4.- IMITAZIO BIDEZKO IKASKUNTZA
IMITAZIOA: Lehenengo ikaskuntza sistema.
-Haurrek imitatuz ikasten dute
-Nortasuna garatzeko lehen pausuak imitazio bidez gauzatzen dira.
IMITAZIO EREDUAK
-Gurasoak dira haurrarentzat lehenengo imitazio ereduak, beraien ispilu gisa.
Onodren, ingurua handituz, FAMILIA, LAGUNAK, IRAKASLEAK, INGURU HURBILA,...imitatuz, EREDU EZBERDINAK IMITATU.
Gaur egun, protagonismo hau, TELEBISTAK KENDU.
-TELEBISTA ere IMITAZIO EREDU bihurtu da.
-Pantaila BARNEAN
-Telebistan ikusitakoa eta haurren islada bilakatzen dena imitatu.
-Pantaila KANPOALDEAN
-Gurasoak, anai-arrebak, ....telebista-ikusle eredugarriak izan behar dira, hori imitatuko baitute.
-EREDUGARRIAK izan behar dira. Seme-alabek telebistan zerbait konkretua ikustea nahi ez badute, beraiek ere ezingo dute ikusi beraien aurrean.
-GARRANTZIA NEURTU. Gurasoek edo inguruak telebistari ematen dion garrantzia neurtu behar da, haurrek balore berdina ematea nahi baldin bada.
-Eskolak eta familiak, elkarrekin egin behar dute lan
-Etxea, familiartean telebista gehien ikusten den gunea, gurasoek kudeatu, beraiek eredu izanez.
-Eskolan, etxean ikusten den telebistaren inguruko hausnarketak egin daitezke, kritikotasuna landuz.
-Biek imitazio eredu egokiena aurkitu behar dute eta Telebista-ikusle eredugarri bihurtuko da haurra.
-SOZIALIZAZIOAREN ARDATZA= IMITAZIOA da eta IMITAZIOAREN ARDATZA= LIMURTZEA
-Telebistak indar hezitzaile handiagoa guraso edo hezitzaileek baino, limurtzearen eraginez.
-Telebistak bezainbesteko indarra izateko, transmititu nahi diren sinesmenak, edukiak, eta baloreak, indar limurtzailearekin aurkeztu behar, eragina izateko.
-Norbera islatzen duten egoera eta irudiek seduzitzen dute. Norbere interesekin lotura zuzena dutenak. Norbere nahiak, ikarak, beharrak, desirak, ... islatuta ikusteak erakartzen du.
Karga positiboarekin barneratzen dugu emozionalki asetzen gaituen pertsonaia bat. Ondorioz, ETIKOKI ONARTU eta IMITATU.
Karga negatiboarekin barneratzen dugu emozionalki asetzen ez gaituen pertsonaia bat. Ondorioz, ETIKOKI KONDENATU eta ERREFUSATU.
5.-MUSIKA TELEBISTAN
Iragarkietako musika
Eraginak
Simpatia sortzea produktuarekiko
Haurren burua inbaditzen dute
Ondorioak
Atentzio gehiago musika hauek kulturalak baino
Herri musikarekiko interes falta
Kontsumismora bultzatzen ditu
Ikusitako produktuak eskuratu nahi
Materialistak bihurtzen dira
Ikusten dutena beraien bizitzetan beharrezkoa dela pentsarazi.
Adibideak
Lidel
Bosch
Nocilla
...
Telesail musikalak
Motak
Reallytiak
Operación triunfo
Lehiaketak
Tú Sí que vales
Kontzertuak
ETB3:Gaztea konntzertuak
Musika programak
Karaokeak
Betimu
Euskaraokea
Kontzertu parte-hartzaileak
El conciertazo
Bideo-klipak
40 latino
Eraginak
Parte-hartzea bereganatu
Telesailarekiko dependentzia
Eragin kognitiboak
Imitazioa
Ondorioak
Positiboak
Musika aberastasuna
Mundu mailako musika entzuteko aukera
Musikari gehiago ezagutu
Musikarekin gozatzen ikasi
Partaide sentitu/ izan
Autoestimua igo
Musika mundua gehiago ezagutu
Adibidez
Euskaraokea eta Betizu bezalako saioetan
Parte-hartzaile sentitu
Herri musika zein musika komertziala sustatu eta zabaldu
Autoestimua igo
Aniztasuna bultzatu, edozeinek parte har baitezake
Eragin kognitibo egokiak, haurrei egokitutako saioak baitira
Negatiboak
Kontsumismora bultzatu
Komertzialtasuna bultzatu
Beraien produktuak promozionatu, salduz,...
Esperantza faltsuak sortu
Porrota eragin
Autoestimua gutxitu
Nortasuna gauzatzeko zailtasunak
Errealitatea eta fantasia nahastea
Telesailean ikusten duena errealitatean gertatzen dela pentsa dezake,
Imitazio desegokia
Helduen portaera desegokiak imitatu
Saioa ez bada haurrntzat
Marrazki Bizidun eta Telesailetako musika
Eraginak
Haurrak erakarri
Saioei bizia, erritmoa, eta alaitasuna eman
Haurren atentzioa bereganatu
Sentimentu ezberdinak sortu
Ondorioak
Saioekiko dependentzia sortu
Musika hori ikastea beste batzuk baino lehen
Sentimentu ezberdinak sentitu
Poza
Tristura
Jakin-mina
Urduritasuna
Adibideak
Bob Esponja
Heidi
Oliver y Benji
2.- Marko Teorikoa: LEGEDIA
1.TELEBISTAKO EDUKIEN ETA HAURTZAROAREN AUTOERREGULAZIO KODEA
Autoerregulazio kodearen ebaluazioa
2.IRIZPIDE ORIENTATZAILEAK TELEBISTAKO PROGRAMAK SAILKATZEKO
Haurrei zuzendutako eta gomendatutako haurrak
Ikusle guztiei zuzendutako programak
Programa ez gomendatuak 7 urtetik beherako umeentzat (EG7)
Programa ez gomendatuak 13 urtetik beherako umeentzat (EG 13)
Programa ez gomendatuak 18 urtetik beherako umeentzat (EG 18)
4. Espainiako Gobernuak ezarritako BOE (Ley 7/2010, de 31 de marzo, General de la Comunicación Audiovisual.)
4.BABES LEGEAREN URRAKETA ADIBIDEAK
ADIBIDEA 1
TVE-1ek urraketa fikzioari ezartzen zaio. Hego-Amerikako zein nazioko telesailek erakusten zituzten gertakizun eta adierazpen desegokiak adingabeentzako.
ADIBIDEA 2
Publizitatean babes legea urratzen duten kate nagusiak ANTENA 3 eta TELECINCO dira gehienbat. Nagusientzako produktuak erakusten dituzte. Adibidez, nagusiei zuzendutako pelikulen estreinaldiak.
ADIBIDEA 3
Sexu esplizituaren erakusteta zabala eskaintzen du Telecinco kateak. Giza-jokaeren aurkako irudi bortitzak erakusten eta aipamen ezegokiak egiten dituzte baita ere.
1.- MARKO TEORIKOA: TELEBISTA
ZER DA TELEBISTA?
Mugimendua
Soinua
Tele (distantzia) -bista (ikusi)
NOLA TRANSMITITZEN DA?
Irrati uhinen bidez
Telebista kableekin
HISTORIA
1920-1930
Telebista mekanikoa
1929:Lehen emisioak Londresen
Telebista elektronikoa
1931: Lehen emisioak Nueva Yorken
1935-1941
1935:Telebista elektronikoa indarrean
1936:Telebista elektronikoaren emisioak BBC-n
1939: Telebista zerbitzu modura
1941: Telebistak autorizazioa lortu
1946-1949
1948: Espainian RCA eta Philips indarrean
Telebistak gizartearen baiezkoa
Bi ikuspegi nagusi
Empresa pribatuena( EEUU)
Empresa publikoena ( Europan)
1950
Telebista Kolorean
AURRERAPAUSO NAGUSIA
MUNDUAN ZABALTZEN DA!
Gaur egun
Sateliteak
Hauei esker telebista mota ugar
Analogikoak
Digitalak
Terrestreak
Interneta dutenak
...
HELBURU OROKORRA
Hezi
Informatu
Entretenitu
Kultura hedatu
Jarrerak eta baloreak zabaldu
Ideologiak transmititu
...
9.- TRIPTIKOA
Euskaraz
Gazteleraz
8- GURASOENTZAKO LAGUNTZA GIDAK, ARTIKULUAK... telebista, haurrak eta hezkuntzaren inguruan.
Gida 1.
Artikulu 1.
Artikua 2
Artikulua 3
Artikulua 4 OSO INTERESGARRIA
Artikulua 5
7- ONDORIO OROKORRAK
Proposamena
"Eskola eta telebista"
Helburua
Esperientzia praktikoa izatea
Ikus-entzuna lantzea
Nola lantzen da?
Irakasleek formakuntza jaso
Bideoak editatzen ikasi
Gidoigintza
Umeekin landu
Zer lortzen dute?
Bideoak sortzen ikasi
Autonomia
Erabakiak hartzeko gaitasuna
Kritikarako gaitasuna
Gurasoen konpromezua
Hezkuntza bateratua
Gurasoak
Instituzioak
Eskola
Gurasoak eredu dira
Gizartearen perspektiba aldatu egin da
Sintomak
Kontsumismoa
Indibidualismoa
Agresibitatea
Kritikotasun eza
Pasibotasuna
Indarkeria
Etxeko kontestuan
Harremanak aldatu egin dira
Familia aktibitatea murriztu egin da
Baloreak galdu
Zeintzuk?
Elkartasuna
Lankidetza
Solidaritatea
Aldarrikatzeko griña zapuztu
6.-BEHAKETA
Non?
Praktikak burutu ditugun ikastetxeetan
1.- Colegio Calasanz.Escolapios.
Kontzertatua
B eta D ereduak
Erlijiosoa
Klase sozial ertain-altua
2.- Sagrado Corazon. Carmelitas.
Kontzertatua
B eredua
Erlijiosoa
Klase sozial ertain-altua
3.- Landazuri Ikastola
Publikoa
D eredua
Klase sozial ertain-bajua
Nola?
-Behatuz
-Galdetuz
-Galdetegi bat pasatuz
Zer ikusi da?
Lehenengo galdetegia
1.zikloan. 2.mailan. (23 neska-mutiko)
Telebista kopurua etxean
-3k telebista bakarra
11k bi telebista baino gehiago
9k bi telebista
Egunean zehar telebista ikusten, ordu kopurua
5ek, 1 edo 2 ordu egunean zehar
6k, 2 edo 3 ordu egunean zehar
8k, 3 ordu baino gehiago egunean zehar
4k, ordu bat baino gutxiago egunean zehar
Bakarrik ala norbaitekin egoten dira telebista aurrean
12k, bakarrik ikusten dute
8k, norbaitekin eta bakarrik ere ikusten dute
3k, gurasoekin edo beti norbaitekin ikusten dute
Gustuak
Gehiengoak marrazki bizidunak ikusten dituzte
Bob Esponja
Phineas and Ferb
Telesailak ere bai
Buena suerte Charlie
Bakar batzuek filmeak ere ikusten dituzte
Zein pertsonaia izango lirateke
Bob Esponja
El Zorro
Goku
Phineas
Arenita
Jose Mota
Doraemon
Charlie
Spiderman
George De La Jungla
Denak dira telesaileko edo marrazki bizidunetako protagonistak, inork ez du aukeratu protagonita ez dena, hau da gutxiago agertzen den pertsonaiarik.
Bizitza telebistarik gabe
Inork ez du imaginatzen bizitza telebistarik gabe.
Bigarren galdetegia
1.zikloan. 2.mailan. ( 27 neska-mutiko)
Telebista ikustea gustoko duten
26 haurrek baiezkoa
Haur batek ezezkoa
Noiz ikusten duten
15 Haurrek eguerdian, arratsaldean eta gauean
9 Haurrek eguerdian eta arratsaldean
2 Haurrek arratsalde eta gauean
Haur batek ez du ikusten
Ikusten duten ordu kopurua
20 Haurrek hiru ordu
5 Haurrek bi ordu
2 Haurrek ordubete
Haur batek ez du ikusten
Zer ikusten duten
Gehiengoak marrazki bizidunak
Batzuek pelikulak
Haur batek ez du ezer ikusten
Gehien gustatzen zaizkien saioak
Bob esponja
Monster high
Shin chan
...
Norekin ikusten dute
12 Haurrek bakarrik
10 Haurrek anai arrebekin
4 Haurrek gurasoekin
Haur batek ez du ikusten
Zenbat telebista dituzten etxean
Gehiengoak bi
Gutxi batzuk hiru
Bi haurrek bakarrik bat
Non kokatzen diren telebistak
27 Haurrek egongelan
17 Haurrek egongelan eta sukaldean
8 Haurrek egongelan, sukaldean eta logelan
Behaketaren bitartez
Haurren janzkera
Eskolako materiala
Elkarrizketak
Jolasak
Abestiak
Ondorioak
Telebistaren eragina handia da
Gaia ez da eskolan lantzen
Familia eredua telebistaren aurrean aldatu egin da