3.Somos cidadáns, somos cidadás

A política como servizo á cidadanía

A política e o ben común

Os individuos que forman unha comunidade política aspiran á realización dos seus intereses persoais indiiduais. Pero iso non é posible se non se dá unha serie de condicións que o permiten. Bens materiais como bens culturais e morais . Os bens comúns poden ser bens de uso común ou bens de uso individual.

Somos cidadáns e posemos esixir

Os cidadáns debemos esixirlles ós políticos que cumpran as súas funcións. As funcións dun Estado democráatico son recoñecer e protexer os dereitos dos individuos, os dereitos civís. A medida que se foi democrtizando o Estado asumiu progresivamente múltiples funcións e servizos. Vivom nun Estado de Benestar.

As responsabilidades cívicas

As responsabilidades cívicas consisten en coidar do ben comín. Responsabilidades cidadás como conservar e coidar o que é de todos, o coidado do medio ambiente, a colabroración na creación e mantemento de servicios públicos, o cusumo responsable... Os dereitos son un ben común.

A participación na vida política

A participaciñon na vida política dos cidadáns é un dereito conquistado co esforzo de moitas persoas. O comportamento daqueles individuos que eluden as súas responsabilidades cidadás é cualificado incívico. Unha persoas incívica aprovéitase das ventaxes que proporcion a suma dos esforzos de todos sen achegar nimgunha contribución. ë tamen responsabilidade cívica non tolerar as accións incívicas.

Impostos, responsabilidade cidadá e xustiza social

O Estado ten que obter ingresos para facer fronte ós gasto. A maior parte dos ingresos obtidos por medio dos trubutos son achegas económicas obrigatorias da cidadanía. As texas son diñeiso que se paga a un ente público por un servizo ou actividade que preoporciona un beneficio directo. Os impostos son tamén achegas económicas para contribuir ó sostemento do Estado. Os impostos indirectos como o IVE son os que cobran asociados á adquisición dalgún ben ou servizo. Hai tamén impostos especiais que o Estado decide aplicar no carburante, o tabaco, as bebidas alcohólicas... O encargado de cobralos é a Axencia Tributaria. A lei do gasto do recadado é a Lei orzamentos do Estado.

Democracia e constitución

Que é a constitución?

Unha constitución expresa e traduce ese pacto nunhas leis fundamentais ás que todas as decisións democráticas posteriores se han de ater, consta de dúas partes fundamentais: a parte declarativa (dogmática) e a parte organizativa (orgánica).

O esemplo da Constitución española

As Cprtes, o Gobernos e o Poder xudicial conforman os tres poderes fundamentais di estado: o lexislativo, o executivo e o xudicial. O Tribunal Constitucional é un órgano situado fóra dos tres poderes clásicos do Estado que preserva a Constitución de posibles violacións por parte dalgún dos poderes do Estado.

O Estado das Autonomías

As comunidades autónomas supoñen unha forte descentralización do poder político do Estado. Forman o Estado español e exercen o seu dereito de autogoberno. A lei que regila cada comunidade autónoma é o Estatuto de Autonomía.

O sistema de votación democrática

Cada unha das fórmulas electorais ten as súas vantaxes e desvantaxes. As fórmulas maioritarias propician gobernos máis estables (maioría absoluta) e o bipartidismo. As fórmulas proporcionais favorecen a representación pluripartidista perp propiia gobernos máis inestables. Ó ir votas hai que prefire facleo por un partido que non satisfai completamente pero ten máis psibilidades de gañar (voto útil). Quen toma a decisión de votas a aquel partido mesmo sabendo que non vsi ter posibilidades de gobernar (voto comprometido).

Características do sistema democrático

Estado de dereito, dereitos fundamentais da cidadanía e división de poderes

Nun sistema democrático a soberanía política reside na cidadanía. Actualmente son os Estados de dereito os que garantizan dereitos fundamentais dos individuos e que os cidadáns estén protexidos contra os abusos do poder político por medio do mecanismo da división de poderes.

Participacón política da cidadanía

Nun Estado de dereito rexe o imperio da lei, pero debe representar a vontade da cidadanía. Para que sexa efectivo e realmente democrático deben darse condicións como: o sufraxio universal, a igualdade de voto, o pluralismo político e a liberdade de exresión, a cidadanía informada e as decisións reversibles. Sen estes elemmentos non hai auténtica democracia e están recollidos nunh Constitución que é a lei fundamental dun Estado democrático.

Democracia directa e democracia representativa

A democracia grega era directa: todos os considerados cidadáns participaban directamente nos asuntos políticos. Nas sociedades actuais iso non é posible e hai democracias indirectas ou representativas: as decisións políticas son tomadas por persoas elixidas pola cidadanía.

Maiorías e minorías democráticas

As decisións maioritarias deben de respectar os dereitos e non pode tomar unha decisión que afecte de forma inxusta á minoría. Para que isto non suceda adoitanse mecanismos de rotección: eleccóns periódicas e unha Constitución.

A participación cidadá e as virtudes cívicas

A democracia toma decisións acerca dos problemas e configura un contorno de convivencia. Por máis que as democracias actuais sexan representativas non impide que os cidadáns teñan unha participación activa. ivir nunha democracia ten moitas ventaxes pero implica a responsabilidade de ser cidadáns activos, temos que desenvolver unhas virtudes cívicas: valores, actitudes, ter tolerancia e disposición ó diálogo.

Participación política institucionalizada

As democracias actuais son indirectas e é preciso que existan formas previstas para exercer os dereitos de participación denomidadas participacións instituionalizadas como as convocatorias electorais. O referendo é o responsable de que o pobo se pronuncie especificamente sobre algunhas decisións especialmente importantes.

Participación non institucionada

As organizacións non gubernamentais son asociacións de persoas voluntarias que defenden algúns intereses máis concretos e específicos, son movemetos sociais.

O Estado e o poder político

A necesidade de poder político

A política establece regras que fan máis sinxelo xestionar os desacordos. O Estado é unha institución que representa a autoridade soberana e lexítima.

Orixes e formas de exercer o poder político

Dúas maneiras de exercer o poder político: a autocaráctica dase cando unha persoa se autoproclama a si mesmo e é depositario de poder político sen estar sometido o control dos gobernados. Nunha democracia a soberanía reside sobre as persoas, as que deciden de que forma queren ser gobernadas. O Goberno actúa só como representante da soberanía popular.

A loita pola democracia

Feudalismo, absolutismo, democracia

A democracia é o goberno do pobo, foi un invento grego pero non tivo continuación ata a época moderna. Na Idade Media a maioría dos individuos eras servos dun señor feudal. No Estado moderno en Europa naceu a monarquía absoluta unha forma autocráctica de exercer o poder político. Todos os poderes pasaban ás mans do rei pero el non está suxeito ás leis que promulga. As persoas son súbditos que obedecían en todo ó rei.

O Estado de dereito

A partir do século XVII en Inglaterra, América e Francia comezan a loitar contra o poder absoluto e reivndican toda unha serie de dereitos. As loitas conclúen ca Revolución Inglesa, a Declaración dr Independencia dos Estados Unidos de América e a Revolución Francesa. Proclamase a igualdade de todos os seres humanos e dise que todos os individuos por ser persoas posúen uns dereitos naturais, están sometidos á lei. Isto denomínase un Estado de Dereito. Terán o dereito a participar na vida política. Pero só se lle permitira o voto ás persoas da clase media e a clase alta, a democracia censitaria.

Democracia universal e dereitos sociais

A clase baixa estaba farta da democracia censitaria así que se revelan e cran un Estado social e democrático de dereito. A loita por unhas condicions de vida mellores e facendo loitas lograron crear unha democracia universal que foi progresiva no século XIX con recaídas no absolutismo.