TİYATRO
TİYATRO TERİMLERİ
DİYALOG
İki kişi arasında karşılıklı konuşma.
DEKOR
Tiyatroda, sahneyi eserin konusuna göre döşeyip hazırlamada kullanılan eşyanın toplu adı.
DUBLÖR
Tiyatroda ve sinemada bir rolün yedek oyuncusu.
SENARYO
Tiyatroda yazılı metin.
JEST
Tiyatro sahnesinde, sanatçıların el, kol, ayak ve benzeri beden hareketleri.
DRAMATİZE ETMEK
Bir olayı, düşünceyi,duyguyu canlandırmak.
SUFLÖR
Tiyatroda, kuliste durarak oyunculara sözlerini fısıltıyla söyleyip hatırlatan yardımcı.
PERDE
Tiyatro eserinde bir perdenin açılmasından kapanmasına kadar geçen bölüm.
AKSESUAR
Tiyatro sahnesinde kullanılan eşya.
Herhangi bir olay, durum veya tasarının sahnede canlandırılması amacı ile yazılmış eserlere “dramatik metinler” denir. Bu metinlerin sahnede canlandırılması ile ortaya çıkan sanat da Tiyatro olarak adlandırılır.
Tiyatro kelimesi Eski Yunan'da "bir oyunun oynandığı yer"i karşılamaktaydı. Tiyatro belirli bir metne dayalı olarak sahnelendiği için hem edebî bir tür hem de güzel sanatların bir dalı olarak değerlendirir.
Bu tür metinler “serim, düğüm, çözüm” bölümleri ile ifade edilen üç evrede gelişir. Serim bölümünde, olaylara katılan kişilerin kimlikleri, olayla ilgileri ve konunun ne olduğu ortaya konulur. Düğüm bölümünde kişiler arasındaki çatışmalar sergilenir ve izleyicide merak duygusu uyandırılır. Çözüm, olaydaki çatışma ve sorunların bir sonuca ulaştırıldığı bölümdür.
Şinasi'nin "Şair Evlenmesi" adlı eseri, Batılı anlamda tiyatronun edebiyatımızda ilk örneği kabul edilir.
MODERN TÜRK TİYATROSU
KOMEDİ
İnsanları güldürmek ve düşündürmek amacıyla yazılmış bir tiyatro eseridir.
DRAM
Sahnede oynanmak için yazılmış, biçim olarak konuşmaya dayanan ve karşıtların çatışmasıyla gelişen oyun türünün adıdır.
TRAJEDİ
Yaşamın acıklı ve hüzünlü genişliğini ortaya koyan, insanın çektiği acıları anlatan, insanların korku, heyecan ve acındırma telkinleriyle ders vermek amacı güden, mutsuz bir sonla ve ölümle biten manzum tiyatro eseridir.
GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU
KARAGÖZ
Taklide ve sonsuzluğa dayanan, iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılan gölge oyunudur. Karagöz oynatıcısına kurgu, hayali denir.
ORTA OYUNU
Çevresi manzaralarıyla bir alan içinde oynanan, yazılı metne dayanmayan, içinde müzik, raks ve şarkı da bulunan doğaçlama bir oyundur.
MEDDAH
Methedici (övücü) taklitleri, hoş öyküler anlatarak, canlandırarak halkı eğlendiren sanatçıya “Meddah” denir.
KÖY SEYİRLİK OYUNU
Halkın düğünü, bayram, baharın gelişmesi, hasat mevsimi, bağ bozumu vb. gibi bolluk ve bereketi, yenilik, dirlik ve düzeni olan dönemler kendi içinde oynayıp oynadıkları oyunlara denir.