DETERMINANTES E OUTROS PRONOMES
INTERROGATIVOS E EXCLAMATIVOS
quen non ten plural e tampouco é determinante, É UN PRONOME
Quen chegou? / Quen foron os que falaron?
SON DETERMINANTES CANDO ACOMPAÑAN UN SUBSTANTIVO
Que persoas chegaron?
Que calor vai!
ARTIGOS
con+a: coa
ao/ ó (a+o)
un/uns
INDEFINIDOS
cadaquén=cada persoa
TIPOS
VARIABLES
ALGÚN, NINGÚN, UN, ABONDO, MOITO, BASTANTE, DEMASIADO, OUTRO, MESMO
INVARIABLES
QUENQUERA, CALQUERA, CADA, ALGO, ALGUÉN, NINGUÉN, CADAQUÉN, AMBOS
NUMERAIS
ORDINAIS
undécimo, vixésimo, sexaxésimo primeiro
MULTIPLICATIVOS
cuádruplo
PARTITIVOS
terzo
CARDINAIS
un, dúas, vinte, vinte e un, cincocentos
RELATIVOS
SÓ CUXO/A/O/AS/OS É DETERMINANTE
A persoa de cuxo nome non me lembro...
QUEN (NON TEN PLURAL)/ QUE/ ONDE/ CANDO/ COMO
Non sei quen son eses
Esta é a casa onde vivín de pequena
POSESIVOS
VALOR DE POSESIÓN OU RELACIÓN
A miña bicicleta picou uha roda
VALORES ESPECIAIS
SUBSTANTIVO: Isto non é o meu, Pasou as súas, Xa estás facendo das túas
ADVERBIO: Choveu o seu
POSESIVO DISTRIBUTIVO: CADANSEU/S- CADANSÚA/S (acompaña ao posuidor)
Foron en cadanseu coche á praia
POSESIVO DE PROPIEDADE EXCLUSIVA: DE MEU/DE TEU/DE SEU/DE NOSO/DE VOSO
Temos lingua de noso (lingua propia)
A tella caeu de seu (por si mesma)
É amable de seu (por propia natureza)
HABITUAL
Todos os días toma o seu café
DEMOSTRATIVOS
VALOR DEÍCTICO / SINALADOR TEMPORAL E ESPACIAL
Este verán irei á montaña / Aquela é a miña bicicleta
VALORES ESPECIAIS
SUBSTANTIVO: A nena ten un aquel que namora
VERBO (COMODÍN): Aquela a cociña
ADVERBIO TEMPORAL: Tiña poucos anos daquela
ADVERBIO DE MODO: Daba o sol e, nisto, choveu