GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA (I):
NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Buruko osasuna

Asaldura fisikoak edo organikoak

A. Gaixotasun infekziosoak:

Nerbio-sistema zentralari eragiten dioten gaixotasunak

B. Garuneko arterien buxadura edo haustura:

Neuronen heriotza eragin.

C. Kolpeak:

Bizkarrezur-muinean lesioak eragin.

D. Gaixotasun neurodegeneratiboak:

Alzheimer-en gaitza edo Parkinson-en gaitza.

ALZHEIMERRA:

Garun-azaleko neuronak endekatzearen ondorioz gertatu.

Hasieran, galera arinak gertatu.

Oroimenean, orientazioan eta arrazoimenean, eta pixkana-pixkana areagotu.

Fase aurreratuetan hitz egiteko zailtasunak gertatu.

PARKINSONA:

Mugimendua eta jarrera kontrolatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen diren garuneko guneen neuronak hiltzeari zor.

Sintomarik sarrienak:

Gihar zurrunak, ibiltzeko zailtasunak, esku, beso eta hanketako dardara, eta gorabeherak mugimenduen koordinazioan.

Asaldura psikikoak

A. Antsietatea:

Emozio-egoera desatsegina.

B. Arreta falta eta hiperaktibotasuna:

C. Depresioa:

Depresioa ez da norberaren borondatez alda.

D. Eskizofrenia:

Pertsonak argi pentsatzeko gasitasunari esan.

E. Asaldura obsesibo-konpultsiboa:

Konpultsioak portaera errepikakorrak edo errituzkoak.

Tiroideko gaixotasunak:

Tiroide-hormona gehiegi edo gutxiegi sortzearen ondorioz gertatu.

Hipertiroidismoa eta hipotiroidismoa.

Tiroxina gutxiegi sortzeak- gorputzeko funtziorik garrantzitsuenak moteldu.

Nanismoa eta hipofisi-gigantismoa

Garapen-aldian hazkuntza-hormona sortzeko arazoek .

Diabetea:

Intsulina eskasiak edo intsulinarik ezak sortu.

Gorputzak ezin du odoleko glukosa xurgatu, ezta energia-iturri gisa erabili ere.