NERBIO SISTEMA:
DEFINIZIOA:
Kanpoko eta barruko estimuluak aztertzeaz eta organismoak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatzeaz arduratzen da.
2-NERBIO-SISTEMA PERIFERIKOA:
-Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.
-Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.
-Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira.
Bi sistema bereizten dira:
NERBIO-SISTEMA SOMATIKOA
a-Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.
b-Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.
NERBIO-SISTEMA AUTONOMOA:
a-Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.
b-Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu:
Bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.
c-Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan.
d-Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak:
SINPATIKOA:
JARDUERA-EGOERETARAKO prestatzen du gorputza.
PARASINPATIKOA:
ATSEDEN-EGOERETARAKO prestatzen du.
1-NERBIO-SISTEMA ZENTRALA:
-Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute.
-Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.
-Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.
Bi atalez osatuta:
ENTZEFALOA:
Hiru osagai nagusi:
GARUNA:
-Bi eredu edo hemisferioz osatuta dago.
-Gainazala oso tolestuta dago.
FUNTZIOAK:
KONTZIENTE
BORONDATEZKO JARDUERAK
PENTSAMENDU, OROIMEN, HIZKUNTZA, IKASKUNTZA
GORPUTZAREN MUGIMENDU, LO, GOSE eta EGARRI
ZEREBELOA:
BORONDATEZKO MUGIMENDUAK koordinatzen ditu.
OREKAZ arduratzen da.
BIZKARRZUR-ERRABILOA:
OHARGABEKO FUNTZIOAK kontrolatzen ditu:
Zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…
BIZKARREZUR MUINA:
EKINTZA ERREFLEXUAK