PENENTANGAN BERSENJATA
Naning (1831-1832)
tokoh
Penghulu Dol Said
faktor
cukai
ganti rugi kerana merosakkan tanaman
dakwaan Naning bukan sebahagian Melaka
kesan
kapt Wyllie serang Naning
Dol Said serah diri
Selangor (1867-1874)
tokoh
Raja Mahadi
faktor
perang Kelang
Yap Ah Loy bantu Raja Mahadi
inggeris bantu Tengku Kudin
Raja Mahadi dikaitkan dgn lanun
kesan
Raja Mahadi gagal
penentangan berakhir pd bulan Mac 1874
beliau melarikan diri ke Sg Ujong
Perak (1875)
tokoh
Sultan Abdullah
Raja Ismail
Dato Maharaja Lela
Tok Sagor
Pak Endut
faktor
perlantikan JWW Birch
campur tangan istiadat melayu
sekat kebebasan sultan, ambil alih kuasa memungut cukai,
hapus perhambaan, ubah sistem tradisional
kesan
Birch dibunuh oleh Sepuntum
DML, TS, PE dan Sepuntum di hukum bunuh di
Matang pd bulan 1876
SA, NI, DL dan DS dibuang negeri ke
Pulau Seychelles
RI dibuang negeri ke Johor
Negeri 9 (1875-1876)
tokoh
Tengku Antah
faktor
perebutan kuasa
Dato Kelana tidak iktiraf TA sebagai
Yamtuan Besar Seri Menanti
TA tidak iktiraf DK sebagai
pemerintah Sg Ujong
Inggeris menyerang TA
kesan
TA terpaksa menandatangani perjanjian
dengan Inggeris
Inggeris iktiraf semula TA sebagai Yamtuan Besar
Seri Menanti dan jajahannya
Pahang (1891-1895)
tokoh
Tok Gajah
Dato Bahaman
Mat Kilau
faktor
pelantikan JP Rodger sebagai residen
mengubah pentadbiran tradisional-
jawatan pemungu cukai dan majistret
TG, DB dan MK serang balai polis
Lubuk Trua dan Kuala Tembeling
kesan
pembesar tempatan hilang mata pencarian
berjaya tawan Temerloh dan kubu inggeris
di Jeram Ampai
TG, DB, MK, lari ke Terengganu, Kelantan
dan Siam
Sarawak
(1853-1860)
tokoh
Sharif Masahor
faktor
Brooke perkenal sistem pemerintahan baru
cuba kuasai Sg Rejang
SM dan Datuk Patinggi Abdul Gapur serang kubu
Brooke di Kanowit pd Jun 1859
awal tahun 1860 SM serang Kuching
kesan
Charles Fox dan Henry Steel dibubnuh
SM dibuang negeri ke Singapura
DPAG ditangkap dan dipenjara di
Betawi oleh Belanda
(1853-1861)
tokoh
Rentap
faktor
Brooke luaskan kuasa
Brooke hapus lanun dan amalan
memburu
kesan
Rentap serang kubu Brooke di Sg Skrang dan
bunuh Alan Lee
Rentap bina kubu di Bukit Sadok dan berjaya
mematahkan serangan pd 1854 dan 1857
Brooke serang kubu Rentap menggunakan
meriam tembaga
Rentap lari ke pedalaman
Sabah
(1894-1900)
tokoh
Mat Salleh
faktor
MS menentang Syarikat Berpiagam Borneo
Utara kerana cukai, pembangunan besar besaran
perluasan kuasa dan penganiayaan
MS musnahkan pelabuhan syarikat di Pulau Gaya
pd 1897
bina kubu di Ranau dan serang Ambong
kesan
syarikat perangkap MS dgn tipu helah
MS mentadbir Tambunan tetapi telah dikepung
MS terbunuh pd Januari 1900
1915
tokoh
Antanum
faktor
penindasan Syarikat ke atas kaum Murut
kebangkitan Rundum pd 1915
kesan
syarikat pertahan Rundum
kubu Antanum di Selangit diserang
Antanum terbunuh
Kelantan (1915)
tokoh
Tok Janggut
faktor
memberontak selepas Inggeris menubuhkan
balai polis , cukai kepala, pertanian, ternakan
TJ idak membayar cukai dan saman
Sarjan Che Wan menangkap TJ tetapi dibunuh
TJ, Engku Besar Tun Ahmad dan mat kilau serang
dan menawan balai polis Pasir Puteh
EB dan TJ menubuhkan kerajaan sementara di Jeram
dan Pasir Puteh
kesan
inggeris serang Jeram dgn bantuan NNMb
TJ terkorban
Terengganu (1921-1928)
tokoh
Haji Abdul Rahman Limbong
faktor
pemberontakan tani
inggeris kuat kuasa tanah- pas tanah pertanian
HAR mendakwa tanah ialah milik Allah
penentangan pd 1922, 1925, 1928
HAR dan pemimpin k.Berang halau polis di Alor Limbat,
serang pejabat daerah k.Berang rancang utk serang
k.Terengganu
kesan
inggeris isytihar perang
HAR ditangkap dan dibuang negeri dan beliau
meninggal dunia di Mekah
para pengikutnya dipenjarakan