Оңтүстік Америка

1.

Ауданы

18,3 млн км2 (4-орын)

2.

Шеткі нүктелері

солтүстік - Гальинас

оңтүстік - Фроуард

батыс - Париньяс

шығыс - Кабу- Бранку

3.

Географиялық ерекшеліктері

ең суы мол өзен - Амазонка

жылдық ағын 7000 км3

ауданы 7 млн км2

ең биік сарқырама- Анхель

Ориноко өзенінде

1054 м

ең биік тау көлі - Титикака

3812 м

шығу тегі- тектоникалық

ең биік нүктесі - Аконкагуа

6960 м

Анд тауында орналасқан

ең төмен нүктесі - Вальдес түбегі

-40 м

Материктің оңтүстік бөлігінде орналасқан

ең ыстық жері - Гран-Чако жазығы

+47°С

4.

Жазықтары

ойпат

Ориноко

Амазонка

әлемдегі ең үлкен ойпат

ғаламшардың өкпесі

қырат

Гвиана

Бразилия

Анд тауына қарай биіктейтін жазықтар

Маморе

Гранд-Чако

Пантанал

5.

Таулары мен жанартаулары

Таулары

Анд

символы - кондор мен лама

терісі өте бағалы кеміргіш - шиншилла

инктер мысты таулар деп атаған тау

тау аралық үстірттер- пуна

тұзды батпақтар - саларес

Жанартаулары

Риус

Котопахи

Сан-Хосе

Льюльяйльяико

Чимборасо

7.

Мұхит бөліктері

Түбектері

Вальдес

Материктің ең төмен нүктесі орналасқан

Гуахира

Бұғаздары

Магеллан

Отты жер аралын Оңт Америка материгінен бөліп жатыр

Фернан Магеллан осы жерден өтіп, оның құрметіне аталған

Дрейк

карақшы Фрэнсис Дрейктің құрметіне аталған

ең кең бұғаз

Тынық мұхит пен Атлант мұхитпен жалғастырады

Канал

Панама

Шығанақтары

Гуаякиль

Ла-Плата

Венесуэла

Аралдары

Галапагос

Венесуэла иелігінде

Материктің шығыс бөлігінде орналасқан

Отты жер аралы

Веллингтон

Маражо

Материктің солтүстік бөлігінде

Фолкленд

Чили топаралы (Чилоэ)

Ағыстары

Жылы

Гвиана

Бразилия

Суық

Фолкленд

Перу(Гумбольдт)

6.

Ішкі сулары

Көлдері

Титикака

тектоникалық

Үнді тілінде қалайы алаңы

Поопо

Жазда ыстықта кеуіп қалатын тұзды көл

Маракайбо

Лагуналық көл

мұнай

Өзендері

Амазонка

ең суы мол өзен

негізгі бөлігі Бразилияда орналасқан

Атлант мұхиты

Парана

Игуасу сарқырамасы орналасқан

Атлант мұхиты

Ориноко

ең биік сарқырама - Анхель орналасқан

Атлант мұхиты

Гвиана қыратынан басталады

Магдалена

Атлант мұхиты

Сарқырамалар

Игуасу

Парана өзенінде орналасқан

Анхель

Ориноко өзенінде

1054 м

әлемдегі ең биік сарқырама