LOKOMOZIO APARATUA
- Nerbio sistemaren aginduak bete
- Mugimenduaren arduraduna
Eskeleto sistema
Migumendua erraztu
Gorputzaren pisua eutsi
Barne organoak babestu (garuna, birikak, bihotza...)
Giharren ainguraketa da
"Ca" eta P gordetzen du
Hezur muinean odol-zelulak eratzen ditu
HEZURRAK:
- Organo bizidunak (elikatu, hazi...)
- Kaltzio, fosforo eta Kolagenoz osatuta
- Kanpotik hezur-ehun trinkoa
- Barrutik hezur-ehun arola
- Periostio izeneko ehun jonjuntiboz estalita
MOTZAK:
Forma kubiko edo biribilak
Hezur-ehun arola batez ere
LAUAK:
Forma laua, zafla-forma edo kurbatua
Babes funtzioa batez ere
Hezur-ehun trinkoa batez ere
LUZEAK:
Forma luze eta zilindrikoa
Euste eta mugimendu funtzioa
Kanpotik hezur-ehun trinko
Barnetik arola
ATALAK:
Diafisia: Atal luzea (hezur muin gorria)
Epifisia: Muturreko aldeak (hezur muin gorria)
LOKOMOZIOAREN FISIOLOGIA EDO MUGIMENDUA
Eskeleto-giharrek eta hezurren batera jarduten dute mugimendu eta gorputzaren jarrera guztietan
Giharra uzkurtzean luzera laburtu eta loditu egiten da, argalduz
Luzatzean ainguratutako hezurretik tiraka egingo du, atal horren mugimendua eraginik
Giharra erlaxatzean jatorrizko luzerara bueltatzen da, argalduz.
Luzatzean ainguratutako hezurra hasierako tokira itzuliko da.
Eskeleti.gihar ugari batera aritzen dira kontrako mugimenduak eragiteko, ANTAGONIKOAK dira: Bizepsa uzkurtzean trizepsa erlaxatu eta besaurrea igo egiten du bizepsa erlaxatzean trizepsa uzkurtu, besaurrea luzatuz
Giharren, tendoien eta hezurren artean palanka sistemak sortzen dituzte, mugimenduak eragiteko.
GIHAR SISTEMA
Mugimendua eragin
Jarrerari eutsi
Mimika ahalbideratu
GILTZADURAK (Artikulazioak):
- Elkarren ondoan dauden hezurrak bata besteari lotzeko
FINKOAK
Elkartutako hezurrak ez dira mugitzen
Sutura izena dute
ERDI - MUGIKORRAK
Elkartutako hezurrak mugimendu murriztuta dute
Hezur artean kartilagoa eta lotailuak
MUGIKORRAK
Mugimendu handia lotutako hezurren artean
Hezurrek ez dute elkar ukitzen
Hezur muturren artean kartilagoa eta lotailuak
Likido sinobiala poltsa baten barruan dago, hezurren arteko marruskadurarik ez izateko
GIHARRAK:
- Gihar - zuntzez eratutako organoak
- Giharrek uzkurtzeko eta erlaxatzeko ahalmena dute
- Uzkurtzean eta erlaxatzean gikarrak luzatu eta laburtu egiten dira
GIHAR LEUNA
Uzkurtze geldoa
Oharkabean uzkurtzen dira
Gihar-zuntz leunez eratuta
Barne organoen paretak eratu
BIHOTZ-GIHARA
Uzkurtze bizkorra
Oharkabean uzkurtzen dira
Gihar-zuntz ildaskatuz eratuta
ESKELETO-GIHARRA
Uzkurtze bizkorra
Borondatez uzkuztzen da
Gihar-zuntz ildaskatuz eratuta, ehun konjuntubi mintz mehe batez inguratuta.
* GIHARREN SAILKAPENA FORMAREN ARABERA
ERANTZUN FORMAKOAK
Forma borobiltsua
Esfinter eta balbulak
FORMA LAUKOAK
Xafla formakoak
Enborrean batez ere
ORBIKULARRAK
Zirkulu-erdi formakoa
Begi aho inguruan
FUSIFORMEAK
Ardatz forma
Luzeak
*ESKELETO GIHARREN SAILKAPENA, FUNTZIOAREN ARABERA
TOLESTZAILEAK
Hatzak tolestea ahalbidetu
HEDATOREAK
Hatzak luzatzea ahalbidetu
ABDUKTOREAK
Adarrak gorputzetik urruntzen dute
ADUKTOREAK
Adarrak gorputzerantz hurbildu
PRONATZAILEAK eta SUPINATZAILEAK
Adarren biraketak ahalbidetu
JASOTZAILEAK
Ahoa ixten dute
Masailean eta zonalde tenporalean daude
BEHERATZAILEAK
Ahoa irekitzen duta
ESFINTERRAK
Zulo bat itxi
DILATATZAILEAK
Zulo bat ireki
LOKOMOZIO-APARATUAREN LESIOAK
HAUSTURAK
Hezurra haustea da, Sendatzeko igeltsuak geldi mantentzen du zonalde hori
DISTENSIOAK
Giharrak edo tendoiak gehiegi luzatzearen eraginez sortutako hantura da. Sendatzeko mindutako aldea geldi mantentzea beharrezkoa da.
ZAINTIRATUAK
Lotailuak luzatzea okerdura baten ondorioz eta horrek sortutako hantura da. Sendatzeko, mindutako aldea geldi mantentzea beharrezkoa da.
LOKADURAK
Giltzadura bateko hezurra bere ohiko tokitik ateratzea
GIHAR-KONTRAKTURAK
Giharra oharkabean eta epe luzean uzkurtuta egotea da. Sarritan sarrera desegokien eraginez sortzen dira