LOKOMOZIO APARATUA (Kattalin Renobales 23 3ºA)

-Nerbio sistemaren aginduak
gauzatzeaz arduratu.

-Gorputzaren
barne-euskarria.

-Mugimenduaren eta
ibiltzearen ardura.

- Eskeleto sistema
eta gihar sistemak.

Funtzioak:

-Mugimendua erraztu

-Gorputzari forma
eman.

-Gorputzaren pisua
eutsi.

-Barne organoak babestu:
garuna , birikia, eta bihotza .

-Giharren ainguraketa.

-Ca eta P gorde.

-Hezur muinean
odol zelulak eratu.

Alde pasiboa.

Hezurrez, giltzadura
eta lotailuz osatuta.

Hiru multzotan
jarraitu:

Buruko esk.

Enborreko esk.

Adar esk.

Funtzioak:

Mugimendua eragin.

Jarrerak eutsi.

Mimika ahalbidetu.

Alde aktiboa

Giharrez eta tendoiz
osatuta.

Nerbioen bidez lotuta
nerbio sistemarekin

Tendoien bidez
lotuta eskeletora

Kaltzio, fosforo eta
kolagenoz eratuta.

Kanpotik hezur-ehun trinkoa
eta barrutik hezur-ehun arola

Organo bizidunak
(elikatu, hazi)

Kanpotik periostio izeneko
ehun konjuntiboz edo mintz batez
estalita.

Motzak:

-Forma kubiko
edo biribilak.

-Hezur-ehun
arola batez ere.

Adib:

Hezkumuturreko
hezurra

Ornoa

Lauak:

-Forma lau, xafla-forma
edo kurbatua.

-Hezur-ehun trinkoa batez ere

Azpigaia

-Babes funtzioa batez ere.

Adb: burezurreko
hezurrak, omoplatoa

Luzeak:

-Forma luze eta zilindrikoa.

-Euste eta mugimendu
funtzioa.

-Kanpotik hezur –ehun
trinko barnetik
arola.

Atalak:

·Diafisi atal luzanga
(barnean hezur- muin
horia)

·Epifisia: Muturretako
aldeak(Barnean
hezur-muin gorria)

Hezurtzea: hezurrak hasi eta
gatz mineralak hartzearen prozesua.

Giltzadurak:

Elkarren ondoan dauden hezurrek
bata besteari lotzen duten egiturak.

Mugikortasunarekiko sailkatu:

-Elkartutako hezurrak
ez dira
mugitzen.

- Sutura izena ere.

Adb:buruzerruko hezurrak

-Elkartutako hezurrak
mugimendu
murriztua dute.

-Hezur artean kartilagoa eta
lotailuak.

Adb:Bizkarrezurreko
ornoak

-Hezurrek ez dute elkar ukitzen.

-Mugimendu handia lotutako
hezurren artean.

-Hezur muturren artean
kartilagoa
eta lotailuak.

Likido sinobial poltsa hezurren
areko marruskadura ez izateko.

Adb: belauna,
ukondoa

Gihar-zuntzez (zelula luzangez)
eratutako organoak

Giharrek uzkurtzeko eta
erlaxatzeko ahalmena dute.

*Uzkurtzean eta erlaxatzean
giharrak luzatu eta laburtu
egiten dira mugimendua ahalbidetuz.

Hiru gihar-zuntz mota:

Gihar leuna:

-Uzkurtze geldoa dute.

-Oharkabean uzkurtzen dira.

-Gihar-zuntz leunez
eratuta.

-Barne organoen paretak eratu:

Adb: digestio-hodia eta
odol hodiak

-Uzkurtze bizkorra.

-Oharkabean uzkurtzen da.

-Gihar-zuntz ildaskatuz
eratuta.

-MIOKARDIOA (bihotz paretak)
eratu.

-Uzkurtze bizkorra.

-Borondatez uzkurtzen da.

-Gihar-zuntz ildaskatuz (estriado)
eratuta, ehun konjuntibo mintz
mehe batez inguratuta.

-Hezurrei tendoiz lotuta daude.

-Lokomozio aparatuko giharrak:
bizepsa, trapezioa,...

Sailkapena formaren arabera:

Eraztun formakoa:

-Forma borobiltsua dute.

-Esfinter eta balbulak.

Adb: Uzki esfinterra

Forma laua:

-Xafla formakoa.

-Enborrean batez ere.

Adib:
pektorala,
trapezioa ...

Orbikularrak

-Zirkulu-erdi forma.

Begi eta aho inguruan.

-Adib:
betazaleko orbikular,
ezpainetako orbikular

Fusiformeak:

-Ardatz forma.

-Luzeak.

-Adib:
BIKIA, BIZEPSA

Sailkapena egiten duten funtzioaren arabera:

-tolestatzaile
(hatzak tolestea ahalbidetu)
eta hedatore
(hatzak luzatzea ahalbidetu)

-abduktore (adarrak gorputzetik
urruntzen dute)
eta adutore (adarrak
gorputzerantz hurbiltzen
dute)

pronatzaile eta supinatzaile
(adarren biraketak ahalbidetu)

-jasotzaile (ahoa ixten dute, masailean
eta zonalde tenporalean daude)
eta beheratzaile (ahoa
zabaltzen dute)

-esfinter (zulo bat itxi) eta
dilatzaile (zulo bat zabaldu)

Eskeleto-giharrek eta hezurrak:

Batera jardun mugimendu
eta jarrera guztietan.

Giharra uzkurtzean:

Luzera loditu eta laburtu.

Laburtzeak ainguratutako hezurretik tiraka
egingo du atal horren mugimendua eraginik.

Giharra erlaxatzean:

Jatorrizko luzerara
bueltatzen da argalduz.

Luzatzean ainguratutako hezurra
hasierako tokira itzuliko da.

Antagonikoa:

Eskeleto gihar ugarik batera
aritzen dira baina kontrako
mugimenduak egiteko.

Giharren,hezurren eta tendoien
artean:

Palanka sistemak sortzen dute
mugimenduak eragiteko.

Haustura:

Hezurra haustea.

Distentsioak:

Giharrak edo hezurrak gehiegi
luzatzeaz gertatzen diren hausturak.

Zaintiratuak

Lotailuak luzatzea okerdura baten
ondorioz eta horrek sortutako hantura

Lokadurak

Giltzadura bateko hezurra
bere ohiko tokitik ateratze

Gihar-kontrakturak:

Giharra oharkabean eta
epe luzean uzkurtuta egotea da

Sarritan sarrera desegokien
eraginez sortzen dira.