Валюталық қатынастар

Халықаралық валюталық қатынастар — ұлттық шаруашылықтары қызметтерінің нәтижесінен өзара қызмет ететін және әлемдік шаруашылықтағы валюталардың қызмет етуі барысында қалыптасатын қоғамдық қатынастар жиынтығы.

Валюталық жүйе — ұлттық заңдылықтармен немесе мемлекет аралық келісімшарттармен бекітілетін валюталык, қатынастарды ұйымдастыру және реттеу нысаны.

Ұлттық валюталық жүйе;

Анықтама

Ұлттық валюталық жүйе — халықаралық төлем айналымын жүзеге асыратын, ұдайы өндіріс үдерісіне қажетті валюталық ресурсты құрайтын және оны пайдалануға көмектесетін экономикалық қатынастар жиынтығы

Элементтері

Ұлттық валюта

Ұлттық валютаның алмастырылу шарты

Ұлттық валюта паритеті

Ұлттық валюта бағамының режимі

Валюталық шектеудің, валюталық
бақылаудың болуы немесе болмауы

Елдің халықаралық валюталық
өтімділігін ұлттық реттеу

Халықаралық несиелік айналыс
құралдарын пайдалануды регламенттеу

Елдің халықаралық есеп
айырысуларын регламенттеу

Ұлттық валюталық нарық пен
алтын нарығының режимі

Елдің валюталық қатынастарын
басқаратын және реттейтін
ұлттық ұйымдары

Дүниежүзілік валюталық жүйе

Анықтама

Дүниежузілік валюталық жүйе — бұл халықаралық несие-қаржы институттары мен валюталық құралдардың қызмет етуін қамтамасыз ететін халықаралық келісімшарттар мен мемлекетаралық құқықтық нормалар кешені

Элементтері

Резервтік валюталар

Валюталардың өзара алмастырылу
шарты

Валюталық паритеттерінің ортақ режимі

Валюталық бағамдар режимінің регламентациясы

Валюталық шектеуді
мемлекетаралық реттеу

Халықаралық валюталық өтімділікті
мемлекетаралық реттеу

Халықаралық несиелік айналыс
құралдарды пайдаланудың ережелерінің
біртұтастығы

Халықаралық есеп айырысудың негізгі
нысандарының біртұтастығы

Дүниежүзілік валюталық нарықтар
мен алтын нарықтарының режимі

Мемлекетаралық валюталық
реттеуді жүзеге асыратын
халықаралық ұйымдар

Аймақтық немесе мемлекетаралық валюталық жүйе.

Валюталық бағам — бір елдің ақша бірлігінің екінші бір елдің ақша бірлігіне қатысты бейнеленетін бағасы.

қажеттігі

тауарлар мен қызметтермен сауда-саттықта, капиталдар мен несиелер қозғалысы барысында өзара валюталарды айырбастайды. Импортер ұлттық валютасын шетелден тауар алғаны үшін шетел валютасына ауыстырады.

дүниежүзілік және ұлттық нарықтағы бағаларды, сол сияқты әр елдің құндық көрсеткіштерін салыстыруға;

фирмалардың және банктердің шетел валютасындағы шоттарын үздіксіз қайта бағалап отыруға;

әсер ететін факторлар

Инфляция қарқыны

Төлем балансының жағдайы

Әр елдегі пайыз мөлшерлемесіндегі айырма

Елдегі пайыз мөлшерлемесіндегі өзгерістер, капиталдың халықаралық қозғалысына, ең алдымен қысқа мерзімді қозғалысына әсер етеді.

пайыз мөлшерлемесі валюталық нарықтағы операцияларға және ссуданың капиталдар нарығына әсер етеді, яғни, шетелден арзан несие алып, оны ішкі нарықка орналастырады.

Валюталық нарықтар қызметі мен алып-сатарлық валюталық операциялар.

Белгілі бір валютаның Еуронарықта және халықаралық есеп айырысуда пайдалану дәрежесі.

Халықаралық төлемдердің жеделдетілуі немесе кешіктірілуі де валюталар бағамына әсер етеді.

Валютаға деген ұлттық және халықаралық нарықтағы сенімділік дәрежесі.

Валюталық саясат

Валюта нарығы

Функциялары

халықаралық есеп айырысудың уақытылы жүзеге асыруды қамтамасыз ету

валюталық тәуекелдерді сақтандыру

валюталық резервтерді әртараптандыру

валюталық интервенцияларды жүзеге асыру

айырбас бағамдарының айырмашылығынан пайда

Қатысушылары

Орталық банк

Сауда банк

Фирма

Валюталық биржалар

Валюталық делдарлар

Жеке тұлғалар

Халықаралық инвестициялық серіктестер

Қолданылатын операциялар

СПОТ

Валютаны тез жеткізу

ФОРВАРД

Белгілі уақытта жеткізу