ehunak, aparatuak eta sistemak
sistemak
gihar-sistema
Lokomozioaz, mimikaz eta gorputzaren jarrerari eusteaz arduratzen da
eskeletu-sistema
Beren funtzio nagusiak lokomozioa eta organoen babesa
nerbio-sistema
Funtzioak kanpo eta barne informazioa hartu eta interpretatzea, eta erantzun egokiak prestatzea dira
sistema-endokrinoa
Guruin endokrinoek hormonak sortu eta odolera jariatzen dituzte; odoletik zehar mugitu eta zelula egokietaraino iristen dira, zeinen barruan aldaketak sortarazten dituzten
ehunak
ehun-epiteliala
estaldura epitelioa
muki mintzak
aho-barrunbea, faringea, hestegorria, ondestea eta arnas-bideak estaltzen dituzte
endoteliak
odol-hodien eta bihotzaren barnealdea estaltzen dute
epidermisa
lurrazalaren kampoko geruza da
guruin epitelioa
guruin exokrinoak
beren produktuak kampoaldera edo gorputz barunbeetara jarraiatzen dituzte
guruin endokrinoak
beren jariakinak zuzenki odolera isurtzen dituzte
guruin mistoak
exokrinoen eta endokrinoen funtzioa betetzen duten guruinak dira
ehun-konektiboa
ehun konjuntiboa
beste ehun eta organo batzuen artean dago, bata besteari lotzeko
gantz ehuna
adipozito zelulek gantzak metatzen dituzte; horrela, ehun honen funtzioak lipido-erreserba izatea, zenbait organo babestea eta isolatzaile termikoa izatea dira
kartilago ehuna
kartilagoa, sudurreko, trakeako eta belarri-hegaleko kartilagoak eratzen ditu
hezur-ehuna
eskeletoaren zatirik handiena osatzen du
odola
bizitza funtzioak betetzen ditu, esate baterako, infekzioen defentsa, gas-trukeak eta mantenugaiak banatzea
gihar-ehuna
Gihar ehun leuna
Barne barrunbeetako paretak estaltzen ditu: urdaila, hestea, odol-basoak, gernu-maskuria…
Gihar ehun ildaskatua
Eskeleto-giharrak eratzen ditu: bizepsa, bikiak, trapezioa…
Bihotzeko gihar ehuna
zelulak sare korapilatsu bat osotuz elkartzen dira. Miokardioa osatzen dute, honen uzkurdura bizkor eta oharkabea izanik
nerbio-ehuna
neuronak
lehenak,nerbio-kinada jaso eta gorputz zelularreraino eramaten dute, bigarrena, nerbio-korrontea gorputz zelularretik jaso eta igorri egiten du
glia zelulak
neuronei laguntzen diete. Neuronak babestu eta elikatzen dituzte
Topic principal
aparatuak
digestio-aparatua
Aparatu honek elikagaien deskonposaketa egin eta lortutako mantenugaiak odolera bidaltzen ditu
Subtema
arnas-aparatua
Gas-trukea egiten du: odolean dagoen karbono dioxidoa bota eta zurgatutako airean dagoen oxigenoa odolera bidali
Subtema
iraits-aparatua
beren ihardueretan zelulek sortutako hondakinak eta odolean dauden soberakinak kanpoaldera bidaltzen ditu
Subtema
zirkulazio-aparatua
Mantenugaiak zeluletara eramaten ditu eta hondakinak zeluletatik iraitz organoetara
Subtema
ugal-aparatua
Ugal-aparatuan sortzen dira gameto edo ugal-zelulak
Subtema
lokomozio-aparatua
Lokomozioaz eta gorputzeko organoen mugimenduaz arduratzen da
Subtema