Formulazio ez-organikoak

Konposatu bitarrak:

Elementuak elkartzen direnean.

Oxido basikoak (metalikoak):

Metala+oxigenoa

Formula:

Me2 Ox

Fe2 O3

Ohizko izena:

Oxido + metala

Balentzia batekin:

-iko

Bi balentziekin:

-iko (handia)

-oso (txikia))

Fe2 O3 = Oxido ferriko

Izen sistematikoa:

Aurrezkiak

-mono

-di

tri

...

Na2 O = Disodio monoxido

Oxidoazidoak (anhidridoak):

Ez metala+oxigenoa

Formula:

Ez-me2 Ox

N2 O5

Ojizko izena:

Anhidrido + ez metala

Balentzia bakarra:

-iko

Bi balentzia:

-iko (handia)

-oso (txikia)

Hiru balentzia:

-iko (handia)

-oso (bigarren handiena)

-hipo...-oso (txikia)

Lau balentzia:

-per...-iko (handia)

-iko (bigarren handia)

-oso (bigarren txikiena)

-hipo...-oso (txikia)

Izen sistematikoa:

Aurrezkiak

-mono

-di

-tri

...

Dikloro monoxido

Peroxidoak (metal+peroxo taldea):

Formula:

Me2 (O2)x

Fe O2

Ohizko izena:

Peroxido

Balentzia bakarra:

-iko

Bi balentzia:

-iko (handia)

-oso (txikia)

Izen sistematikoa:

Aurrezkiak

-mono

-di

-tri

...

Burdin dioxido

Hidruro metalikoak (metala+hidrogenoa):

Formula:

Me Hx

Ohizko izena:

hidruro +metal

Balentzia bakarra:

-iko

Bi balentzia

-iko (handia)

-oso (txikia)

Izen sistematikoa:

Arau guztiak berdinak dira, baina hidruro hitza erabiliz.

Hidrogeno aluroak (ez metala+hidrogenoa):

Formula:

Hx Ez me

Ohizko izena:

Hidrogeno+ez metal -uro (gasa denean)

Hidrogeno+ez metal -hidriko (uretan disolbatuta)

Hidruro hegazkorrak (hidrogeno+ ez metala):

Formula:

Ez me H3

Ohizko izena:

izen "arruntak"

Izen sistematikoa:

Hidrogenoa izendatzeko "hidruro"

Ez-metala aurrizki bat dauka "-mono" izan ezik

Gatz neutroak (metala+ez metal):

Formula:

Mex Ez Mey

Ohizko izena:

Ez metala -uro Metal

-iko (handia)

-oso (txikia)

Izen sistematikoa:

di, tri aurrezkiekin

-mono ez jarri metalari

ez metalari -uro

Konposatu hirutarrak:

Hidroxidoak (metala+hidroxi taldea):

Formula:

Me OHx

Ohizko izena:

Hidroxido metal

-iko (handia)

-oso (txikia)

Izen sistematikoa:

Aurrezkiak

-mono

-di

-tri

...

Oxazidoak(anhidrido+ura--> Azido oxazidoa:

Formula:

Hx Ez mey Oz

Ohizko izena:

Azido ez metala

per...iko

-iko

-oso

hipo...oso

Izen sistematikoa:

Hidrogeno tetraoxosulfato (VI)

Oxigatzak:

Formula:

Mex Ez Mey Oz

Ohizko izena:

Ez metala

per...ato

+metala

-ato

+metala

-ito

+metala

hipo...ito

+metala

Izen sistematikoa:

Metala: ez da jartzen aurrezkirik

Aurrezki: bis, tris, tetrakis...

Aurrezkia: -oxo -ez metala -ato(balentzia)