Lurraren dinamika eta egitura

Etenak

Mohorovicic etena

Ozeanoaren azpian 10 km-ra eta lurrazalaren azpian 70 km-ra kokatuta dago. Aurrekoak mantutik banatzen ditu

Gutenberg etena

Behe mantua eta kanpo nukleoa banatzen ditu, eta 2900 km-ra kokatuta dago

Lehman etena

Kanpo nukleoa eta bane nukleoa banatzen ditu, eta 5100 km- ra aurkitzen dugu

Atalak

Azala

Kontinentala

Egitura bertikala

30km lodiera kratoien azoian eta 70km mendikateen azpian.

Egitura horizontala

Kratoia: topografia leuneko lekuak.

Orogenoak edo mendikateak: gorantz deformaturiko harri masak.

Antzinatasuna

Ozeanikoa baino antzinagokoa, kratoiek 500milioi urte ingurukoak izan daitezke.

Ozeanikoa

Egitura horizontala

Lautada abisalak: Itsaspeko mendiz, sumendi uhartez eta ozeano hobi sakonez osatuta

Dortsalak: labak kanporatzeko altuera txikikoak.

Ertz kontinentalak: han metatzen dira kontinenteetatik iritzitako sedimentuak

Egitura bertikala

Kontinenteetatik hurbil dagoena: sedimentu geruza batek estali dezakeena.

Dortsalek kanporatzen dituztenak: basaltozko labek osatzen dute.

Antzinatasuna

Kontinetala baino gazteagoa da, etengabe eratzen dago.

Mantua

Goi-mantua

Astenosfera deritzo ere.

Behe-mantua

Mesosfera ere deritzo.

Nukleoa

Kanpo nukleoa

Likidoa da

Barne nukleoa

Solidoa da

Dinamika

Ertz motak

Konbergentea

Plaka ozeanikoen artean

Plakarik zaharrena dentsoena eta angelu handia eragiten du subdukzioan. Talka honen ondorioz lurrikarak txikiak eta jarduera magmatiko handia.

Subtema

Plaka kontinentalen artean

Haien artean dagoen litosfera ozeanikoa subdukzitu ondoren gertatzen da. Plakak ez dira mantuan sartzen haien dentsitate baxuagatik. Honen ordez, itsas sedimentuz osatutako orogenoak sortzen dira (adbz. Himalaya).

Subtema

Plaka ozeaniko eta kontinentala

Plaka ozeanikoa (dentsoagoa dena) kontinentalaren azpian sartzen da. Hori gertatzen den tokietan sismizitate handia sortzen da eta ertz konbergentearekiko paraleloa den mendikatea

Subtema

Dibergentea

Dortsal ozeanikoak

Itsaspean dauden mendi luzeak dira, lautada abisalen gainean egoten direnak. Bi mendilerroz osatuta egon ohi da eta haien artean hobi tektonikoa edo rifta dago.