Por qué creemos en mierdas.
1. Nosotros somos seres racionales (de los que toman las raciones en los bares).
Ikusten dugun guztia sinisten dugu aurretik egiaztatu gabe.
Sare sozialek albisteak azkar biralizatzeko duten boterea (egiazkoak izan ala ez).
Pertzepzioa.
Nahi duguna ikusten dugu (mundua ez da ikusten dugun bezalako).
Daniel Kahneman.
Giza portaerari buruzko ikerketa (pentsamendu-eredua eta erabakiak hartzea).
1. sistema.
Heuristiko-multzo baten bidez zuzentzen da (ondorio azkarrak lortzeko erregelak eta lasterbideak).
2. sistema.
Erabakitzeko eredu motelagoa eta haztatuagoa (faktore desberdinak kontuan hartu -> hausnarketa -> ondorioa).
Gure ideia, pentsamendu eta sinismenekin bat datozen informazioak bilatzeko joera dugu.
2. De ver cosas que no existen porque, total, algo tiene que haber: búsqueda de patrones, sesgos y heurísticos.
Pareidolia.
Irudimena.
Errealitatean ez duden gauzak ikusten ditugu.
Ez gara informazio-prozesadore arrazionalak. Prozesadore azkarrak gara.
Nahi duguna sinisten dugu.
Modu emozionalean pentsatzen dugu.
Zaila da gertaera baten pertzepzioa aldatzea, norberarentzat azalpen logiko bat aurkitu ondoren.
Errazago gogoratzen ditugun gauzak, egiazkoagotzat edo garrantzitsuagotzat hartzen ditugu.
Izaki arrazionalak gara.
Gainerako pertsonek egingo dutenaren arabera jokatzen dugu. Besteen iritziak erabiltzen ditugu gure iritziak zuzentzeko.
Ingurukoek, eragin handia dute guk gauzak nola ulertzen ditugun moduan.
3. El platillo volante no vino y yo soy gilipollas: disonancia cognitiva, justificaciones y falsos recuerdos.
Disonantzia kognitiboa.
Ezinegona elkarren artean bateraezinak diren pentsamenduak izatean, edo ondoeza gure jokabidean desadostasuna dagoenean, eta jokabide hori arautzen duten balioak eta arauak daudenean.
Disonantzia ezabatzeko, murrizteko edo gure jokabideak justifikatzeko istorioak bilatzen ditugu.
Uste irrazional bat dugunean eta uste duguna faltsua dela frogatzen digutenean, disonantzia kognitiboa jasaten dugu.
Baieztatzeko joera: pentsatzen duguna berresten duen informazioari askoz ere arreta handiagoa jartzeko joera dugu.
4. Conspiraciones, la tierra plana y los lagartos que nos controlan.
Dena elkarren artean zerikusia du.
Patroiak ikusteko eta bilatzeko dugun trebetasuna.
Disonantzia kognitiboak ebazteko beharra.
Gure buruarekin hobeto sentitzeko konspirazioek eta gure paranoiek ematen diguten segurtasuna.
5. Virales, mentiras y vídeos de YouTube: la nueva frontera para creer en mierdas
Interneta eta sare sozialak.
Informazio faltsuen hedapenaren abiaduran.
Gure jokabidea beste batzuen onespenarekin saritzen dute.
Informazioa egiaztatu gabe zabaltzea eta mugitzea.
Informazio faltsuen ekintza-mekanismoak.
Prozesamendu osatugabea.
Mezu emozionalak hobestea.
Enfasia bisualean, narratiboan baino gehiago.
Zuzenean eragiten digunak kezkatzen gaitu: banaka eta taldeka.
6. ¿Y qué coño hacemos ahora?
Dena kausa berari egozteko errorea.
Arazo aipagarrienak:
Gure pentsaera.
Gure sinesmenei eusteko modua.
Komunikabideetatik jasotako informazio manipulatua edo osatugabea.
Informazio faltsua ez sinisteko argibideak.
Gizakiok pentsera desberdinak ditugu eta errespetatu behar diogu elkarri.
Informazioa egiaztatu.
Emozioa onartu eta pentsatzen duzunaren inguruan zalantzak izan.
Eszeptizismoa landu, zinismorik gabe.
Zerbait izugarrizkoa bada, ez da oso ohikoa.
Istorioak kontatu, eta ez aurrez aurre jarri.
Istorioak datuak baino garrantzitsuagoak dira (bestearen disonantzia kognitiboa aktibatzen du).
Dikotomiak orokorrean faltsuak dira, zalantzan jarri.
Aurkako informazioni bilatu.
Okerrena baino, onena onartu.