DIGESTIO APARATUA:
anatomia eta fisiologia

Digestio hodia:

1.1 AHOA:

Listu guruinak: listua jariatzen dute. Lisozimak eta muzinak osatzen dute.

Hortzak: elikagaiak mastekatzeko.

Motak: Ebakortzak (8), letaginak (4), aurreko (8) eta atzeko (12) haginak.

Atal nagusiak: Esmaltea, dentina edo bolia, hortz-mamia eta zementua.

Mihia: elikagaiak listuarekin nahastu.^

1.2 FARINGEA:

Irensketan arnas-aparaturako bidea estaltzen du, elikadura-boloa
trakean ez sartzeko.

1.3 HESTEGORRIA:

Mugimendu peristaltikoen bitartez, elikadura-boloa faringetik urdailerantz mugitzen dU.

1.5 HESTE MEHARRA:

Duodenoa:
(pilorotik datorren kimoa jaso)

Gibela: behazuna sortzen du, gero behazun-xixkuraino doa eto hor gordetzen da erabili arte.

Pankrea: urin pankreatikoa sortzen du,entzimekin, hauek kimoa despkomposatzen dute mantenugaiak sortzen.
^

Heste-urina: duodenoak sortu, urin
pankreatikoarekin batera lan egin.

Ekintza honetan, kimoa, kilo bihurtzen da

Jejunoa:
(mantenugaiak odolera eraman)

Bere paretak heste-biloak osatzen dute eta hauen barruan hodol-odiak daude,

Ileona: heste meharraren azken zatia. Bukatzen da xurgapena. Balbula ileozekala heste lodiari lotu.

1.6 HESTE LODIA:

Hesteitsua: ileonarekin komunikatuta. Bermiforme organoa irteten da. Ez du arremanik digestioarekin.^

Kolona: 1,5 m-tako hodia. Goranzko,
zeharkako eta beheranzko kolona osatzen dute.

Ia ur guztia eta gatz mineralak odolerantz eraman.

Bakteria sinbionteak bizi dira hemen. Gure hondarrez elikatzen dira. Zenbait bitamina sortzen
dizkigute. Heste-gasen sortzaileak.

Ez dago digestiorik.

Ondestea: digestio hodiaren azken zatia. Gorotzak piatzen dira, kanporatuak izan arte.

1.7 UZKIA:

Digestio-aparatuaren amaierako irekidura da. Guk erabakitzen dugu noiz kanporatu gorotzak uzki-esfinterretik.^

1.4 URDAILA

Bere sarrera kardia deitzen da, eta beti dago zabalik. Bere
irteera piloro deitzen da.
^

Ekintza mekanikoa: elikadura-boloak 3-4 ordu irabiatzen.^

Ekintza kimikoa:
urdailaren paretak
urin gastrikoa
jariatzen dute.

Azido klorhidrikoa: substantzia bakterizida da.

Pepsina: proteinak deskonposatu. Ekintzari honi esker, elikadura-boloa kimo bihurtzen da.

Digestio guruinak:

Listu guruinak, gibela eta pankrea dira. Elikagaiak ez dira hauen barrutik pasatzen. Jariakinak digestio-hodira isurtzen dituzte.