Lehen Industria Iraultza (1760)
(1) Faktoreak
Hazkunde
demografikoa
Elikadura
Osasuna
Higienea
Nekazaritza
iraultza
Norfolk sistema
Makina berriak
Jabego-egiturak aldatzea
Erreformak abeltzaintzan
Beste faktore
batzuk
Merkatu zabalak
Burgesiaren pentsamolde berriak: inbersioak eta legeak
Meategi ugariak eta fabrikak sortzea
(2) Energia iturriak
Lurruna
Egur ikatza
Industria nagusiak
(mekanizatuak)
Ehungintza
Siderurgia
(labe garai modernoak)
gehiago garatu
ekonomia espazializatu
merkataritza garatu
bidaiak areagotu
(3) Garraioak
(azkar; seguru; merke)
Lehengaiak
Hornigaiak
azkarrago iritsi fabriketara
salgaiak banatzeko erraztasunak
Nabigazioa
Trena
(lurrun makina)
Ondorioak
Bigarren Industria Iraultza (1870)
Energi-iturri eta
industria berriak
Elektrizitatea
garraiobide
komunikabide
aisialdi
industrian aplikatu zen
makinak mugitzeko
elektrizitateari esker
garraiobide berriak
agertu ziren
trena, metroa, tranbia
komunikabide berriak
telefonoa, irratia
aisialdi modu berriak
fonografoa
zinematografoa
Petrolioa
1859an
lehen
prospekzioak
zuloak egin ziren
garrantzi handia
eztanda-motoreak
asmatu zirenean
ind. petrokimikoa
bultzatu zuen
lehengai gisa
erabiltzen hasi
baitziren
Industria
siderurgikoa
Bessemer
bihurgailua
Altzairu kantitate
handiak merke
ekoizteko
bultzada handia
eman zion
siderurgia ekoizpenari
Industria
kimikoa
lehengai berriak
erabili ziren
petrolioa, kautxua
produktu berriak
ekoizteko
farmaziako gaiak
produktu sintetikoak
(goma eta koloratzaile
artifizialak), dinamita
Industria
elektrikoa
elektrizitatea
ekoiztean eta
banatzean,
industria hau
garatu egin zen
material
elektrikoaren
ekoizpenarekin batera
enpresa handiak sortu
ziren: Siemens, AEG, Philips
Garraioak
Lehorrekoak
Trena
Tranbia
Metroa
(elektrikoak)
Automobila
trenbidearen
erabilera zabaldu
abiadura + segurtasuna
handitu
tarifak merkatu
Nabigazioa
Lurrunontziak
Belaontziak
ordezkatu
(Clipper)
kanalak ireki
Suez (1869)
Panama (1941)
bidaien
iraupena
kostuak
murriztuz
Automobila
sortzea ekarri
gasolinaz
mugitutako
eztanda-motorea
neumatikoak
asamatzaileak
Karl Benz
Gottlieb Daimler
(1895)
Hegazkigintza
Wright anaiek
(1903) 1. hegaldia
Komunikazioak
Telefonoa
urrutiko
komunikazioak
ahalbidetu
Telegrafoa
hari gabekoa
Irratia
bat-bateko
albisteak
ahalbidetu
Lan banaketa
Taylorismoa
Ekoizpen
prozesua
zeregin
txikien
bidez
Langile
bakoitza
zeregin
batean
espezializatua
Fordismoa
Kate lana
Produkzioa
handitzea
Serie ekoizpena
Produktu
batean
zentratua
Kantita
gehiago
ekoiztea
Enpresa motak
Kartel
jardun-arlo
bereko
enpresen
elkartea
hitzarmenak egin
ekoizpena
banaketa
kontrolatzeko /
prezioak finkatzeko
irabaziak banatzeko
Trust
salgai baten
ekoizpen fase
guztiak egiteko
enpresen multzoa
merkatua kontrolatu
lehia (konkurrentzia)
ezabatu
Holding
enpresa nagusia
akzio gehien duenak
besteak kontrolatzen ditu
enpresa erabaki guztiak
hartzen ditu
enpresa
txiki
pertsona edo
familia
baten esku
(5) Hedapena
Belgika
EBren ondoren
industrializatu zen
lehen herrialdea
frantsesek
ikatz-meatzaritzan
inbertitu zuten
Gobernuak
trenbideak sortzeko
babesa eman zuen
Industria nagusiak:
ehungintza eta siderurgia
Frantzia
1830-1850
bitartean
industrializatu zen
ez zen EBren mailara iritsi
zergatik?
nekazaritza-jabe txikiak zeuden
biztanleri-hazkunde txikia zegoen
J-T jaitsi egin zen
eskulangintza nagusi zen
(industria mekanizatua baino)
Alemania
industrializatzeko
zailtasunak
izan zituen, zergatik?
ez baitzen estatu
bateratua izan 1870 arte,
eta horrek, merkataritza
oztopatu zuen
1843an, Zollverein
sortu zen, zenbait estatu
alemanen arteko
aduana-batasun bat, eta
barne-merkatu handi bat
eratu zen horrela.
AEB
Industria
potentzia handia
bihurtu ziren
Nekazaritza
emankorra
garatu zen
Lursail handiak
langile gutxi zeuden
horrek mekanizazio
azkarra ekarri zuen
Natura baliabide
ugari zeuden
ekoizpena espezializatu zen
iparra
industriala
hegoa
nekazaritza
kotoia
mendebaldea
elikagaien
hornikuntza
barne merkatu
handia sortu zen
nazioa kostatik
kostara zeharkatzen
zuen trenbide-sarea
oso azkar eraiki zen
berrikuntza
teknikoak
azkar aplikatu ziren
lan sistema berriak
jarri ziren martxan
eta enpresa kontzentrazio
handia egon zen
Japonia
Mutsu-Hito
enperadorearen
feudalismo aroa
amaitu (isolatua)
Meiji aro
berria
(industrializazio
prozesua)
1868tik XX. m. h.
bitartean
tradizioak
teknologia berriak
uztartu ziren
teknikariak
Europear
unibertsitateetan
prestatu ziren eta
atzerriko aholkulariak
iritsi ziren
Estatuak industria
bultzatu zuen
industriak eta
trenbideak eraiki zituen
babesa eman
zien enpresari
pribatuei
XIX. m. a.
industria-kontzentrazio
handia egon zen
industria nagusiak
ehungintza
ekoizpena
esportaziorako
industria astuna
hedapen
militarrarekin
lotuta
familiek kontrolatutako
enpresa-korporazio
handiak eratu ziren
industriako hainbat
sektoreetan eta trenbideetan
lider bihurtu ziren
Errusia
industrializazio
berantiarra
zergatik?
hainbat faktore
industrializazioa
XIX. m. a. hasi zen
estatuak
industria astunean
trenbidearen eraikuntza
inbertitu zuen
atzerriko inbertsioak
egon ziren
oinarrizko industrian (ehungintzan)
eta meatzaritzan nagusiki
protekzionismo
politikak
ezarri zituen
zerga handiak
ezarriz inportazioei
industria nazionalaren
hazkundea sustatzeko