TELEBISTAREN ERAGINA HAURRENGAN­

2 urterekin haurrek ez dituztela haien arropak aukeratzen, gurasoak direla honen arduradun. Hala ere, haurrek haien aropetan dauden pertsonaiak identifikatzen dituzte, beraz, zeharka bada ere, haurren arropetan telebistaren eragin nabarmena ikus daiteke. "Minnie", "Snoopy".. marrazkiak izan dira arropetan ikusi ahal izan ditugun pertsonaiak.

3 urterekin ere, oraindik gurasoek erabakitzen dute seme-alaben arropa, baina, haurrak euren iritzia ematen hasten dira eta zer jantzi nahi duten erabakitzen. Jantzietan "Hello Kitty" pertsonaia nagusitzen zen.

2 urteko haurren gelara eramandakoek, telebistaren eragin nabarmena zuten. Adibidez: “Cars”- eko kotxeak, “Marbú gaileten” panpinatxoa etab.

Hiru urterekin aldiz, geroz eta gutxiago eramaten zituzten jostailuak. Noizean behin eramaten zituzten gauzak baina ez zuten telebistaren eragin handirik izaten. Kasu gehienetan, udazkena zenez, lurretik bildutako gaztainak eramaten zituzten.

Jolasei dagokionez, bi urteko haurrek duten jolasteko modua ez da telebistarekin erlazionatzen. Hau da, beren jolasteko moduetan ez da telebistaren eraginik nabari.

3 urteko gelan ere irakasleak gidatutako jolas guztiak telebistaren eraginetik kanpo zeuden.

Klasera eramaten dituzten materialak (motxilak, edalontziak…) kontuan izanik, arroparekin aipatu dugun moduan, gurasoak sira honen arduradun. Baina lehen esan bezala, materialetan ageri diren pertsonaia edo objektuak identifikatzeko gai dira haurrak eta pozik erakusten dituzte gainera, beraz, telebistaren zeharkako eragina nabarmentzen da. Edalontzietan "Disney"-eko pertsonaiak agertzen ziren sarrietan eta motxiletan egungo marrazki biziduneetako pertsonaiak, hala nola, "Dora la Exploradora", "Cars", "Pepa Pig" etab.

Kasua berdina da hiru urteko gelan, ez dira edalontzi guztiak telebistako marrazkietako irudidunak izaten baina batzuk bai eta oso gustuko dituzte. "Hello Kitty", "Dora la Exploradora", "Winnie dePooh" ziren gehien ikusten zirenak.

Bi urteko haurren marrazkietan zirriborroak besterik ez dira ageri, beraz, ezin izango da telebistaren eragina ikusi beren marrazkietan.

Hiru urterekin haur gehientxoenak zirriborroak egiten jarraitzen dute, baina, etapa honetan hasten dira haur gutxi batzuk formak eta irudiak marrazten.

Klaseetara eramandako janaria, 2 urterekin, gailetetara murrizten da. Gurasoak dira gailetak klasera eramaten arduratzen direnak. Hauetan ez da asko ikusten telebistaren eraginik, marka batzuetan, “Tostarrica” adibidez, soilik. Hauetan ere gurasoak arduradun dira eta haurrek ez dute ikusten bataren eta bestearen arteko desberdintasunik. Beraz, arlo honetako telebistaren eragina murritza dela esan dezakegu.

Hiru urterekin ere ikasgelan emate den janariak ez du inolako zerikusirik telebistarekin, atsedenaldian gaileta maria arruntak edota fruta ematen dira.

Hizkuntzari erreparatuz, esango genuke beren hizkuntzan ez dela telebistaren eraginik nabari. Izan ere, bi urteko haur gehienek ez dute hizkuntza garatuta eta oraindik ez dira gai zentzuz hitz egiteko.

Hiru urterekin batzuetan egiten dituzten esaldiak edo hitz egiterakoa erabilitako tonua eta keinuak zerikusia izaten dute telebistarekin, batez ere, irantzerakoan.

Bi urteko haurren jarrerei erreparatuz gero, ez da ikusi telebistaren eraginik. Adin honekin, gertuko pertsonen jarrerak imitatzeko zailtasunak dituzte, beraz, telebistako pertsonaiak imitatzeko gaitasunik ez dute.

3 urterekin ere oraindik ez dituzte imitatzen, baina kasu batean, bost urteko haur bat ikusi genuen telebistako monstruo indartsuena imitatzen eta horrek grazia izugarria egin zien txikiei, identifikatuko balute bezala.

Klasean telebistarekin erlazionaturiko apaingarri gutxi zeudela iruditzen zaigu. Klase batean Pirritx eta Porrotxen poster bat besterik ez zegoen, eta beste klasean, berriz, Dora la Exploradoraren pegatina bat soilik.

3 urteko gelan ere apaingarri gutxi zeuden bi poster, dora la exploradorarenak.

Klaseko materialari dagokionez, bazegoen telebistaren eragin nabarmena. 2 urteko gelan, adibidez, bazeuden “Pupu eta Loreren” panpinak, Txanogorritxuren ipuina etab. Abestiei dagokionez, Pirritx eta Porrotxen abesti ugari jartzen zituzten bi urteko bi geletan eta egunen batean Bob Esponjaren abestia abestu zuen andereñoak haurrekin batera.

Hiru urteko ikasgelan ez zegoen telebistako marrazkiekin eragina zuten materialik.

Rolak kontuan izanik, hemen ere ez da nabari telebistaren eragin nabarmenik. Izan ere, lehen esan bezala, bi urteko haurren artean jolas paraleloa nagusitzen da, beraz, ez dute paper finko bat hartzen jolasterako orduan.

3 urterekin berriz askotan, batez ere etxe txokoan jolasten zutenean, neskatilak erosketetara joaten ziren, bazkaria prestatu eta mutilak berriz erratza eta fregonaren makilarekin garbiketan aritu beharrean gerretara jolasten zuten.

Itsura fisikoari dagokionez, ez dugu telebistaren eragin handia nabari. Hala ere, kasuren bat edo besterekin topatzeko aukera izan dugu; esate baterako, haur bat eskolara beti bi mototxekin etortzen zen eta beti esaten zigun Mari Mototx zela. Hala ere, orokorrean ez dugu telebistaren eragin handirik nabari.

Hiru urterekin ere oso kasu gutxitan nabaritu genuen zentzu honetan telebistaren eragina; mutil batek ilea gominarekin eramaten zuen eta berak ilea punki zeukala esaten zuen askotan marrazki bizidunetako mutilek izaten duten bezala.

2 URTEKO GELETAN (ODON DE APRAIZ IKASTOLA):Astean behin edo bitan joaten dira bideo gelara "Pingu" marrazkiak edo "Pirritx eta Porrotx" pailazoak ikustera. Bideo gelan ematen duten denbora ez da ordu erditik pasatzen. Bideo gelan pasatzen zuten denbora ez zuten modu hezitzaile moduan erabiltzen, ez zen ikusitakoa lantzen, beraz, telebistaren eragina ez zen lantzen.3 URTEKO GELAN (TOKIEDER IKASTOLA):Gela honetan ordenagailua zegoen. Hau, modu hezitzailean erabiltzen zuten lan txokoan; hiztegia lantzeko, jolasen bidez kontzeptuak ikasteko etab.Bideo gela, bestalde, astean behin edo bitan erabiltzen zuten. "Pirritx eta Porrotx" pailazoak ikustera joaten ziren gehienbat baina hiztegia ere lantzen zuten bideo gelan: andereñoak zuen blogaren bitartez, pantaila handian hiztegia lantzeko ariketak proiektatzen zituen.Hemen, bestalde, IKTei zentzu hezitzailea ematen zieten ordenagailu eta bideo gelako pantailari dagokionez. Hala ere, telebistan ikustakoa, hau da, Pirritx eta Porrotx pailazoak ikusi ostean, ez zen edukia lantzen.

Telebistaren eragina 2 eta 3 urteko haurrengan txikia dela ondoriozta dezakegu. Bi adin hauetan duen eragina antzekoa da nahiz eta 3 urtekoengan pixka bat nabariagoa izan. Eragin hau, haurrak hazten doazen heinean, handituz doa.Haur hauetan telebistaren eragina txikia da, nagusiki autonomia faltagatik. Autonomia falta honetan sartzen dira gurasoak, hauen eragina eta ardura oso nabarmena delarik. Izan ere, haurrek klasera eramandako materialak (edalontziak, motxilak…) edota arropak, gurasoek aukeratutakoak dira, beraz, haurrengan duten eragina zeharkakoa dela esan daiteke, nahiz eta material hauetan agertutako pertsonaiak identifikatu.Aztertutako gainerako ezaugarrietan (jolasak, jarrerak…), ez da telebistaren eraginik nabarmentzen.Ikastetxeen aldetik, (Odon de Apraiz eta Tokieder ikastolak), telebistaren eragina oso txikia izan da. Telebistarekin zerikusia ez duten haurren gustuko material alternatiboak erabiltzen saiatzen dira.

Haurrak publizitatearen biktima nagusiak dira. Jostailu fabrikatzaileek milioiak irabazten dituzte haurrentzat ateratzen dituzten produktuak merkatura ateraz. Asteburuak eta oporraldiak dira garairik gustukoenak, ekonomikoki aberatsagoak baitira.Gainera, publizitateak arrazarekin, maila sozialarekin, kulturarekin, sexualitatearekin eta abarrekin zer ikusia dituzten estereotipoak transmititzen dituzte.Publizitate erdiak informazio okerra eta engainatzailea du, haurrek egiazkoa dela uste dutena.

Ikerketek diotenez, zerealak, gailetak, janari azkarrak, litxarkeriak eta freskagarriko 23 publizitate emititzen dira orduko. Hauek guztiak, haur obesitatearekin dago erlazionatuta. Bestalde, gorputz perfektua islatzen dituzten irudiek anorexia urduriaren sortzaileak izan daitezke, nerabeetan gehienbat.

Ley General de la Comunicación Audiovisual izeneko lege honetako 7. artikuluan ikusentzunezko komunikabideek eskaintzen dituzten zerbitzuek bete beharrekoa ageri da. Hau da, haurrek ikusentzunezko komunikazioaren inguruan dituzten eskubideak aipatzen dira bertan.

Ley de la Radio y la Televisión Titularidad Estatal izenego lege honetako 25. artikuluan telebistako produkzioaren eta programazioaren inguruko printzipioak ageri dira. Lege honen arabera, arreta berezia eskaini beharko zaio haur edo nerabeei zuzenduriko programazioari.

Autoerregulazio kodea akordio bat da, non telebistako edukien eta haurren autoerregulazioa adosten den. Kode hau Industria, Turismo, eta Komertzio Ministerioak, Gobernuko presidenteordeak, RTVek, ANTENA 3ek, TELE5k eta SOGECABLEk sinatua dago. Geroago, VEO TV, FORTA eta NET TV ere gehitu ziren.

Estatuaren, familiaren eta gizartearen protekzioaren bitartez, haurrak lurralde nazionalean egotea eta beren eskubideak eraginkorrak izatea da lege honen helburu nagusia.

Konstituzioko 20. artikuluko 4. puntuan ikus dezakegunez, haurrek komunikabideetan dituzten eskubideak ageri dira; ohorea, intimitatatea, irudi pertsonala eta gazteen zein haurren babesa, hain zuzen ere.

Artikulu hau Hegoamerikako pediatra talde batek idatziriko telebistaren inguruko kritika bat da. Pediatra talde honen iritziz, bi hurtetik beherako haurrek ez lukete telebistarik ikusi behar, hainbat arrazoiren ondorioz; - Telebistak etengabe entretenitzen ditu haurrak, beren jolasteko denbora murriztuz. - Etxe askotan telebista piztuta egoten da uneoro, honek "deficit de atencion" edota garapen linguistikoan atzerapenak sor ditzake. Beraz, aditu hauen iritiziz, haur txikiak dauden etxeetan egokiena telebista itzalirik egotea litzateke.

Ondoko artikulu honetan ikus ditzakegu telebistak haurrengan duen eraginaren inguruko zenbait datu garrantzitsu: - Haurrek ordu gehiago pasatzen dituzte telebistaren eta bestelako pantailen aurrean, (urtean 990 ordu) eskolan baino (990 ordu).- Espainia mailan, haurren %30ak bere gelan telebista bat du. - Espainiako gurasoen %30ak soilik ikusten du telebista beti edo ia beti beren seme- alabekin. - Espainiako hiru gurasoetatik biek soilik onartzen dute beren seme- alabek telebistan ikusten dutena kontrolatzen dutela.- Espainian, 750.000 haurrek ikusten dute telebista gaueko hamarretatik aurrera eta 200.000 haurrek ikusten dute telebista gaueko hamabietatik aurrera, adin txikikoen protekziorako ezarrita dagoen ordutegitik kanpo, hain zuzen ere. - Espainiako haurren %75ak desegokiak diren telebista saioak ikusten dituzte, eta soilik %25ak ikusten ditu haurrentzat eginak dauden saioak. - Espainiako haur bakoitzak urtean 12.000 biolentziadun akzio, 14.000 erreferentzia sexual eta 20.000 anuntzio inguru ikusten dituzte.

Artikulu honetan, telebistak haurrengan duen eraginaren inguruko ikerketa bat ikus dezakegu. Ikerketa hau guraso batzuei eginiko elkarrizketetan oinarritzen da, guraso hauei beren semeengan telebistak duen eragina zein den galdetzeko helburuarekin.Ikerketa honetan ateratako emaitzak grafiken bitartez adierazirik ageri dira. Alde batetik, gurasoen ezaugarriak ageri direlarik, eta bestetik, telebistak haurrengan duen eragina adierazten delarik. Datu guzti hauek 20 grafikatan adierazirik ageri dira. Ikerketa honen bitartez ondorioztatu dute haurrak etengabeko ikaskuntza prozesu batetan daudela, eta telebista asko ikusteak bertako akzio edota kontzeptu asko barneratzea esan nahi duela. Haurrek telebistan ikusi eta ikasten dituzten kontzeptu asko desegokiak dira, eta beraz, telebista asko eta neurririk gabe ikusteak ondorio txarrak ekar ditzakeela haurrengan.

Artikulu honetan telebistak haurren eskola errrendimenduan duen eraginari buruzko ikerketa baten berri ematen zaigu. Ikerketa hau Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine izeneko aldizkari batek publikatua da, non adierazten den telebistaren eraginez arreta eta hezkuntza maila murriztu egiten direla. Ikerketa honek telebistak haurren hezkuntza prozesuan dituen eragin kaltegarriak aztertzea du helburu. Telebistaren eraginez haurrek eskola porrota jasateko aukera gehiago dituztela eta telebistan eskaintzen diren saio hezigarriak baliogabekoak direla aldarrikatzen dute ikerketa honen bitartez.

Artikulu honetan ere haurrek telebistaren aurrean pasatzen dituzten gehiegizko orduen inguruko ikerketa bat ageri da. Artikulu hau 'Kids TV Report' ek eginiko ikerketa batean ateratako ondorioetan oinarritzen da. Ikerketa honen bitartez ondorioztatu dute Espainiako haurrak direla Europa guztitik telebista gehien ikusten dutenak: bataz beste eguneko bi ordu eta erdi.

Generalitat Valencianak eginiko ikerketa hau ere telebistak haurrengan dituen eraginetan oinarritzen da. Ikerketa honetan ere, gurasoei galdeketa bat egiten zaie beren seme- alabek telebistarekin duten harremanaren inguruan. Ikerketa honetan ateratako datu ezberdinak grafika baten bitartez adierazirik ageri dira, ondoren datu hauen bitartez ondoioztatu dutena ere ageri delarik: - telebista desegokia da haurrentzat, beren balore, autoestima eta pertsonalitatean eragin negatiboa izan baitezake. - Bai hezkitzaileen eta baita gurasoen lana izango da haurrek telebistari erabilpen egoki bat ematea, programazio egoki, hezitzaile eta kalitatezko bat aukeratuz. - Espainian, haurrentzat eskaintzen den programazioa beharrezkoa izango da hobetzea, izan ere, eskaintzen den programazioa kalitate txarrekoa eta errekurtso minimoekin sortua da. Honen eraginez, haurra pasiboa izango da, eskaintzen zaion guztia kontsumituko duelarik. - Telebista ez da desagertuko, baina telebistari erabilera egoki bat ematen ikastea beharrezkoa izan behar da; haurrek ikusten dituzten saioen aukeraketa egoki bat eginez eta familiako kideen artean ikusten ari direnaren inguruan hitz eginez edota ideiak elkarbanatuz, haurrak jarrera aktiboa eta kritikoa izan dezan.