Popyt i podaż

Podaż

Definicja: Ilość dóbr i usług, które producenci są gotowi i w stanie zaoferować na rynku w danej cenie.

Prawo podaży: Wzrost ceny prowadzi do wzrostu podaży, a spadek ceny – do jej spadku.

Czynniki wpływające na podaż

Koszty produkcji

Technologie produkcji

Oczekiwania co do przyszłych cen

Polityka rządu (np. podatki, dotacje)

Warunki pogodowe (dla dóbr rolnych)

Elastyczność popytu: Jak bardzo zmienia się popyt w zależności od zmiany ceny.

Elastyczność podaży: Jak bardzo zmienia się podaż w zależności od zmiany ceny.

Elastyczność jednostkowa: Zmiana popytu/podaży proporcjonalna do zmiany ceny.

Ceny maksymalne (np. ceny żywności): Ustalenie górnej granicy ceny, powyżej której cena nie może wzrosnąć.

Ceny minimalne (np. płaca minimalna): Ustalenie dolnej granicy ceny, powyżej której cena nie może spaść.

Definicja: Ilość dóbr i usług, które konsumenci są skłonni kupić po określonej cenie.

Prawo popytu: Wzrost ceny prowadzi do spadku popytu, a spadek ceny – do jego wzrostu.

Czynniki wpływające na popyt:

Cena produktu

Dochody konsumentów

Gusty i preferencje

Oczekiwania co do przyszłych cen

Ceny dóbr substytucyjnych i komplementarnych

Typy popytu

Elastyczny: Popyt zmienia się w odpowiedzi na zmianę ceny.

Nieelastyczny: Popyt nie zmienia się znacząco pomimo zmiany ceny.

Definicja: Moment, w którym ilość dóbr oferowanych przez producentów (podaż) jest równa ilości dóbr, którą konsumenci chcą kupić (popyt).

Cena równowagi: Cena, przy której popyt równa się podaży.

Skutki zakłóceń równowagi

Nadwyżka podaży: Więcej dóbr na rynku niż konsumenci chcą kupić (wzrost ceny).

Niedobór podaży: Więcej chętnych na dany towar niż jest go dostępnych (wzrost ceny).

Inflacja: Wzrost ogólnych cen, co wpływa na popyt i podaż.

Monopole i oligopole: Kontrola podaży przez kilka firm, co wpływa na kształtowanie cen.