Mindomo ehunak sistemak eta aparatuak

Mai multe ca aceasta

Zelula Elkarketak. Ehunak. Organoak, sistemak eta ehunak.

după Pablo Ruiz

Sample Mind Map

după Esti Dávila

HEZKUNTZA LEGEAK ESPAINIAN

după GARAZI YOLDI

ANTOLAKUNTZA MAILAK

după Olatz Aguirre

Zelula-elkarteak.Elkarteak

Organoak, sistemak eta aparatuak

Ehun multzoak organo bat eratzen du: bihotza, giltzurruna, birika, …

Aparatuak:

Lokomozio aparatuak:

Lokomozioaz eta gorputzeko organoen mugimentuaz arduratzen da.

Ugal-aparatuak:

Ugal-aparatuan sortzen eta gameto edo ugal zelulak

Iraitz-aparatua:

Zelulek sortutako hondakinak eta odolean dauden soberakinak kanpoaldera bidaltzen ditu.

Arnas aparatua:

Gas trukeak egiten du.

Digestio-aparatua:

Elikagaien deskonposaketa egin eta lortutako mantenugaiak odolera bidaltzen ditu.

Sistemak

Sistema endokrinoa:

Hormonak sortu eta odolera garraitu.

Nerbio-sistema

Funtzioa: Kanpo eta barne informazioa hartu eta interpretatzea, eta erantzun egokiak prestatzea dira.

Eskeletu-sistema:

Funtzio nagusiak lokomozioa eta organoen babesa da.

Gihar-sistemak

Lokomozioaz, mimikaz eta gorputzaren jarrerari eusteaz arduratzen da.

Sistema mota bereko ehunek (nerbio edo gihar-sistema).

Organo multzoari aparatu deritzo,

(digestio, zirkulazio-aparatua…),

Nerbio-ehuna:

Kanpo eta barne aldaketak hautematen ditu eta aginduak prestatzen eta bidaltzen ditu.

Glia-zelulak:

Neuronak babestu eta elikatzen dituzte.

Neuronak:

Nerbio korrontea jaso eta igorri egiten du.

GIHAR-EHUNA:

Lan mekanikoa egin eta mugimendua ahalbidetzen du.

Bihotzeko gihar ehuna:

Miokardioa osatzen du, uzkurdura bizkor eta oharkabea izanik.

Gihar ehun ildaskatua:

Uzkurdura bizkor eta borondatezkoa. Eskeleto-giharrak eratzen ditu: bizepsa, bikiak, trapezioa…

Gihar ehun leuna:

Barne barrunbeetako paretak estaltzen ditu: urdaila, hestea, odol-basoak, gernu- maskuria…

Uzkurdura oharkabekoa eta geldoa da.

Ehun konektiboa

Ehunak konektatu edo elkartu, organoak babestu eta euskarri izatea da.

Odola:

Nutrizioa, Arnasketa, Iraizketa, Babesa, Erregulazio Termikoa.

Zelularteko substantzia likidoa da eta odol-plasma izena du.

Zelulak globulu gorriak, zuriak eta plaketak dira.

Hezur-ehuna:

Zelulek osteozito deritso.

Eskeletoaren zatirik handiena.

Kartilago-ehuna:

Sudurreko, trakeako eta belarri-hegaleko kartilagoak eratzen ditu.

Gantz-ehuna:

Honen funtzioak: lipido-erreserba izatea, organo babestea eta isolatzaile termikoa dira.

Zelula gantzak metatzen dituzte.

Ehun konjuntiboa:

Organo batzuen artean dago.

Ehun epiteriala

Guruin mistoak:

Exokrinoen eta endokrinoen funtzioa betetzen duten guruinak dira

Guruin epitelioa

Guruin endokrinoak:

Odolera isurtzen dituzte

Guruin exokrinoak: Kanpoaldera edo gorputz barrunbeetara.

Estaldura epitelioa

Gainazalal estaltzen eta babesten ditu

Epidermisa: larruazalaren kanpoko geruza da;

Endotelioak: odol-hodien eta bihotzaren barnealdea estaltzen dute.

Muki-mintzak: besteak beste, aho-barrunbea, faringea, hestegorria, ondestea eta arnas-bideak estaltzen dituzte.