Digestio-aparatua: anatomia eta fisiologia.

elikagaiak eraldatu eta mantenugaiak sortu eta digeritu gabeko hondakinak kanporatu

Digestio hodia

ahotik uzkiraino doan hodia,10-12 bat metrotako luzerako hodia

6 mota

AHOA

Elikagiak hodian sartzeko barrunbea

Listu guruinak

listua jariatu,dute. Listua elikagaiekin nahasten
da, birrinketa errezagoa
muzinaren ekintzari esker karbohidratoen deskonposaketa

Hortzak

elikagaiak mastekatzeko erabiltzen

esne-hortzeria (20 hortz)

behin-
betiko hortzeria (32 hortz).

Ebakortzak

elikagaia ebakitzen dute. 8 dira.

Letaginak

urratu egiten dute elikagaia. 4 dira.

Aurreko eta atzeko haginak.

8 eta 12 dira,
Elikagaiak txikitu eta xehatu egin.

Mihia

elikagaiak listuaz
nahastu, hortzek beren
lana egin dezaten.

Elikagaiek, listuaz nahasturik eta guztiz xehekaturik, elikadura-boloa osatzen

HESTE MEHARRA

Duodenoa

Gibela

behazuna sortu, gantzak
zati txikiago askotan deskonposatzeko. behazuna gibeletik behazun-xixkuraino doa.

Pankrea

urin pankreatikoa sortu entzimaz beterik;
entzimek kimoaren deskonposaketa amaitu, mantenugaiak sortuz: , ura, bitaminak…

Heste-urina:

duodenoak sorturikoa, urin
pankreatikoarekin batera lan egin.

Ileona

heste meharraren azken zatitxoa,Balbula ileozekalaren bidez heste lodiari lotuta

Jejunoa

mantenugaiak odolerantz xurgatu, paretak
tolestuta daude, heste-biloak osatu.

Biloen barruan odol-
hodiak: mantenugaiak jaso eta gorputzeko zelula guztietara eraman

8 m-tako luzera eduki
dezake eta mantenugaien
xurgapena gertatzen da.

HESTE LODIA

Xurgatu gabeko substantziak heste lodirantz pasatu hestearen
mugimendu peristaltikoen bidez.

Hesteitsua

ileonarekin dago komunikaturik. Hesteitsutik
apendize izena. Itxuraz, ez du
inolako harremanik digestioarekin.

Kolona

1,5 m-tako hodi honek hiru zati ditu: goranzko,
zeharkako eta beheranzko kolona.

Ia ur guztia eta gatz mineralak zurgatzen ditu odolerantz.

Bakteria sinbionteak bizi dira kolonean. Beren nutrizioan heste-gasak sortzen dituzte.

Kolonean ez dago digestiorik.

Ondestea

digestio hodiaren azken zatia da. Bertan pilatzen dira
gorotzak, kanporatuak izan arte.

UZKIA

Digestio-aparatuaren amaierako irekidura

FARINGEA

Ahoaren eta
hestegorriaren artean, Epigloti izeneko balbula du, funtzio ezinbestekoa

HESTEGORRIA

Faringetik urdaileraino hodia Mugimendu peristaltikoen
bitartez, elikadura-boloa faringetik
urdailerantz mugitu

URDAILA

“J” itxurako poltsa da. Bere sarrerak kardia
izena , eta etengabe egon zabalik. Bere
irteera piloro izena.

Ekintza kimikoa

urdailaren paretek
urin gastrikoa
jariatzen

Azido klorhidrikoa

kimikoki eragiten
dio elikadura-boloari.

Pepsina

proteinak hasten da deskonposatzen, zati txikiagoak sortuz.
erdi likido bihurtzen da. Piloroan zehar, pixkanaka pixkanaka, heste
meharrera igaroz.

Ekintza mekanikoa

elikadura-boloak 3-4 ordu
eman
irabiaketan. urdailean
amaitu

Digestio-guruinak

elikagaiak deskonposatzeko zenbait substantzia
jariatu

listu guruinak, gibela eta pankrea,Elikagaiak ez dira
organo hauen barnetik pasatzen. Organoek isurtu beren
jariakinak digestio-hodira.