Frankismoaren 2. aldia
Gerra Hotza
1. Frankismoaren 2.aldia
"Gerra Hotza" (komunismoaren kontrako borroka)
EE.BB.en eta Espainiaren arteko hitzarmena: base militarrak nazioarteko errekonozimenduaren truke.
1953: EEBBekiko eta Batikanoarekiko akordioa
1955: Nazio Batuetan sarrera
2. Desarrollismo ekonomikoa
Ministro teknokratak (ekonomistak) → Zabalera ekonomikoa (autarkiaren amaiera)
Neurriak
Pesetaren balio-gutxitzea: esportazioak indartzeko
Zerga-erreforma: diru-sarrera gehiago
Kanpoko inbertsioaren liberalizazioa
Bizi-mailaren hobekuntza
Egonkortze-Plangintza -1959-
Helburua: nazioarteko mailan ekonomia espainiarra sartzea.
Ideia baikorrak
Esportazioen gorakada
Merkataritza-balantzaren oreka eta inflazio gutxiago.
Ideia ezezkorrak
Bizi-baldintzen une bateko okerragotze: zerga gehiago, soldaten izozketa, ...
Langabezia eta emigrazioa -batez ere, Europara-
Politika Ekonomiko berria
Garapen-plangintzak
Sektore publikoaren planifikazioa eta pribatuaren orientazioa
Helburuak:
Jadanik industrializatuta dauden eremuetan inbertsioak: Euskadi, Katalunia, Madril.
Industria-sektoreak: automobilgintza, siderurgia eta kimikoa
Garraioen hobekuntzak: merkatuetara sarbidea
Industrializazio induzitua: Garapen-Erakarguneak
Arrakasta ekonomiko handi samar baina ez zituen eskualde atzeratuak hobetu.
Beste faktore baikor batzuk
Ziklo ekonomiko europar onuragarria eta EEErekiko akordioa
Etorkinen diru-bidalketa eta turismoaren diru-sarrerak
Kanpoko inbertsioak
1960 urtearen eta 1975 urtearen bitarteko nazio-errenta hirukoiztu egin zen
3. Erregimenaren sendotzea (hobekuntza ekonomikoari eta aurreko errepresio politikoari esker)
Zabaldura politiko ahalketsua. Lege berriak:
Prentsa-legea (aurreko zentsuraren ezabapena) -1966-
Askatasun erlijiosoaren Legea -1967-
Estatuaren Lege Organikoa (herri demokratikoei konbentzitzeko sasi-konstituzioa) - 1966-
1969: Juan Carlos, tronua onartzen zuen legaltasun frankista onartuz. "Atado y bien atado"
4. Eraldaketa soziala: esparru askotako aldaketa handiak.
Demografia
"Baby boom": populazioaren hazkundea baina aberastasunaren banaketa desorekatua
Emigrazioa: landa-despopulatzea eta hiri-hazkunde anarkikoa
Giza-estruktura berria
Klase ertainen hazkundea
Jornaleroak eta nekazariak gutxitu eta industria- eta zerbitzu-langileak handitu.
Hiri-gizarte modernoagoa
Eskolatzea
Sekularizazioa
Emakumeak lan-mundura
Kontsumo-gizartea
Herri industrializatua baina ez garatua
5. Oposizio politikoa
Langile-mugimendua indartu egin zen
Sindikatu berriak: CC.OO.
Lan-gatazkak gora joan ziren
Ikasleen protestak
Unibertsitatea: gune antifrankista
Elizaren sektore batzuek kritikak egiten zizkioten erregimen frankistari.
Oposizio politikoa
Batez ere,alderdi ezkertiak: PCE (aktiboena), PSOE, beste batzuk (UFD, PSP, ORT, LCR, ..). Baita taktika terroristak erabiltzen zituzten mugimenduek (ETA, FRAP) ere.
6. Frankismoaren agonia
3 joera
Irekitasunaren aldekoak
Inmobilistak -"bunker"-
Kontserbadoreak
Ezinezko eboluzioa
Burgosen prozesua -ETAko militante batzuen kontran-
Oposizio politiko handiagoa
Carrero Blancoren hilketa
1973 urtetik aurrera, krisia bizkortzen da
Krisi ekonomikoa - petrolioaren krisia-
Terrorismoa eta orden publikoaren arazoak -manifestazioak-
7. Frankismoaren 2. aldia Euskadin
Euskal berezitasun politikoa -nazionalismoa-
ETAren sorrera (EGI - PNV alderdiaren gazte-mugimenduaren zatiketa-), beste eremu nazionalisten pertsonekin batera.
Frankismoaren amaiera gerturatu ahala, erreibindikazio nazionalistak indartzen ziren.