OPERADORE MEKANIKOAK

MEKANIKA

ZER DA?

Gorputzen mugimendua zuzentzen duen zientzia da.

MAKINAK

ZER DIRA?

Makinak neke gutxirekin edo era erosoan lan egiteko tresna da.

MOTAK

MAKINA KONPOSATUAK

ZER DA?

Elementu askoz edo makina simplez osatuta

MAKINA SINPLEAK

ZER DA?

Elementu batez osatuta dagoen makina

MOTAK

PALANKA

ZER DA?

Palankaren muturretariko bat beherantz bultzatuz gero, gora egingo du besteak.

Palankek hiru elementu ditu: potentzia, euskarria edo euste puntua eta erresistentzia.

MOTAK

Lehenengo graduko palanka

Bigarren graduko palanka

Hirugarren graduko palanka

Palankaren legea: indar txikiagoa egiteko, distantzia handitu egin behar da.

ERABILPENA:

Palanka indarra bideratzeko balio du.

TORLOJUA

ZER DA?

Torlojua plano makurtu oker berezia da.
Zilindro itxura dauka eta kiribil izeneko arrapala helikoidala du inguruan.

ERABILPENA:

Torlojuagauzak eztutzeko balio du

ZIRIA

ZER DA?

Ziria triangelu formako prisma bat
da; eta aplikatzen den indarra beste
bitan deskonposatzen da

ERABILPENA:

Ebakitzeko ia makina guztietan erabiltzen da. Izan ere, aurrera egiten duenean, ziriak sakako indarra banatu eta bi indar sortzen ditu, bat alde bakoitzean. Honela zeharkatzen duen materiala banatu edo ebaki egiten du.

ARDATZA ETA GURPILA

ZER DA?

Gurpila ardatz baten inguruan bira egiten duen pieza mekanikoa da

ERABILPENA:

Pertsonak eta objetuak erraz garraiatzeko.

BIELA

ZER DA?

Barra itxurako elementu zurruna da, gurpil batera lotuta dago eta gurpila mugitzean barra ere mugitzen da

ERABILPENA:

Mugimendu lineala mugimensu zirkularran bihurtzeko.

ESPEKA

ZER DA?

Mutur txiki bat duen zilindroa da, mutur honen bidez, gurpilak edo zilindroak biratzean, horretatik hurbil dagoen objektua ukitu, higitu, bultzatu… egiten du

ERABILPENA:

Gauzak aktibatzeko edo desaktibatzeko, gauzak igotzeko eta jeisteko...

ARDATZ ESZENTRIKOA

ZER DA?

Eszentrikoa normalean biribila den eta bere erdiko puntua ez den beste puntu batekiko biratzen duen pieza da.

ERABILPENA:

Bia irregularrak sortzeko balio du.

BIRADERA

ZER DA?

Ardatz batera lotuta dagoen barra da, eta honek biratzean ardatzak ere bira egiten du.

ERABILPENA:

Indarra biderkatzeko erabiltzen da. Erabilera asko ditu: antzinako autoetan, obretako hormigoi-ontzi txikietan, eskuzko tornuetan, jostailu batzuetan...

BIRABARKIA

ZER DA?

Biela multzo bat da, biela guztiak ardatz berean lotuta. Mugimendu zirkularra bera aprobetxatuz, hainbat mugimendu zuzen ateratzea.

ERABILPENA:

Motor baten pistoiak gora eta behera mugitzeko balio du.