Antikontzeptiboak
A metodo kontzeptibo naturala
Emakumezkoak noiz obulatzen duen zehaztea dute helburu, ondoren, zikloaren aldi
antzuak mugatzeko asmoz. Metodoak ondorengoak dira:
A.1 Erritmoaren metodoa (Ogino-Knauss):
Emakumezkoaren antzualdien dedukzio metodo bat da, ziklo menstrualen
behaketaren bitartez. Ogino, japoniar ginekologoak, 28 eguneko ziklo normal
batean, emakumezkoaren ugalkortasun aldia zikloaren 10. eta 17. egunen artean
dagoela zehaztu zuen. Knauss, austriar ginekologoak aldi ugalkorra bost egunera
murriztu zuen, ll.etik 15.era. Ez da metodo ziurtzat hartzen.
A.2 Tenperatura basalaren metodoa:
Emakumezkoaren «tenperatura basala» (gorputzaren tenperatura atsedenean)
obulaziotik hurrengo hilekora arte 0,2 - 0,5ºC igotzen dela adierazten duen gertaera
egiaztatuan oinarritzen da. Horregatik, ziklo batean zehar eguneroko tenperatura
basala hartuz, zehatz samar ezar dezakegu obulazioaren unea eta, ondorioz, aldi
ugalkorrena.
A.3 Billings metodoa:
John eta Evelyn Billings australiar doktoreak umetokiaren lepoan eta listuan
sortutako mukosaren jariaketan eta ezaugarrietan oinarritzen den emakumezkoaren
aldi ugalkorren zehaztapen metodo baten zabaltzaileak dira.
Aldi ugalkorretan zehar (6 egun) umetokiaren lepoa muki-jariakin garden eta
elastiko batekin azaltzen da guztiz bustita. Mukositate horrek espermatozoideen
bizitasuna handitu eta obuluaren ernalkuntza errazten du.
Zikloaren beste egunetan zehar umetokiaren lepoa lehor dago edo itxura itsaskorra
duen mukositate pixka bat izaten du, zikloaren antzualdia adierazten du, alegia.
Halaber, umetoki-lepoaren edo listuaren kristaltzea zikloaren aldi ugalkorrean zehar
besterik ez da gertatzen. Horregatik, lupa txiki bat eta listu edo umetoki-lepoko muki
pixka bat erabiliz, berehalakoan eta zehaztasunez esan daiteke emakumezko bat
egun ugalkor edo antzu batean dagoen.
B metodo artifiziala:Metodo antikontzeptibo artifizialak ernalkuntza saihesten dutenak dira, bai
gorputzari berari arrotz zaizkion elementuak erabiliz, bai sendagai edo kirurgiaren
bidez ugal-aparatuaren funtzionamendu normala aldatuz. Hauek azpimarra
daitezke:
B.1.1. Pilula antikontzeptiboak: Hauek Kimikoak.
Sexu hormona mota desberdinak (progesterona, estrogenoak) edo antzeko
substantzia kimikoak dituzten konprimatuak dira. Emakumezkoaren obulutegi-
zikloa aldatzen dute, obulazioa eragotziz eta gerta litekeen ernalkuntza saihestuz.
B.1.2 Espermizidak:
Baginan jartzen diren kremak, gelak edo supositorioak dira, espermatozoideak
hiltzeko.
Mekanikoak:
Preserbatiboak: Espermatozoideak baginara edo umetokira sartzen uzten ez duten gomazko
mintzak dira. Preserbatiboek ere sexu-transmisioko gaixotasunetatik babes
dezakete:
Gizoznen preserbatiboa: Zakilan jartzen den latex gomazko zorro bat da. Espermatozoideak baginan
ezartzea eragozten du. Era berean, sexu-transmisioko gaixotasunetatik babesten
du. Eraginkortasuna ez da erabatekoa, kasu batzuetan gaizki manipulatu edo
hausten delako.
Emakumeen preserbatiboa: Emakumezkoaren preserbatibo mota bat da. Latex gomazko disko bat da eta
baginaren sakonean jarriz gero espermatozoideei umetokira sartzea eragozten
die. Koitoaren aurretik jarri behar da eta ondoren kendu.
B.2.2 Diafragma:
Espermatozoideei bidea ixteko umetoki-lepoan jartzen den gomazko eraztuna
da.
B.2.3 Umetoki barneko gailua (UBG):
Izen generiko honekin forma eta konposizio (plastikoa, kobrea...) desberdinak
dituzten tresna batzuk izendatzen dira. Umetokian ipiniz gero, paretetan ezartzea
eragozten dio enbrioiari. Sendagile batek ezarri behar du eta ustekabean lekuz
aldatuko balitz, zauriak eta infekzioak eragin litzake umetokian.
Kirurjikoak
Gizonezko edo emakumezkoaren esterilizazioa eragiten dute ebaketa kirurgiko
baten bitartez. Metodo kirurgiko hauek esterilizazioa iraunkorra izatearen alderdi
negatiboa dute, hauetako ebaketa batzuk itzulgarriak izan arren, praktikan,
funtzionalitatea oso kasu gutxitan berreskuratzen baita.
B.3.1 Basektomia:
Gizonezkoaren hodi deferenteen lotura da. Beraz, nahiz eta jariaketa
espermatikoa izan (semenaren zatirik handiena prostatak jariatzen du), semenak
ez du espermatozoiderik.
B.3.2 Falopioren tronpen lotura:
Emakumezkoen kasuan egiten da; beraz, obulua ezin daiteke tronpetan sartu eta
ondorioz ernaldua izan.