Liberalismoa demokraziarekin lotzen zen
Ideologia nazionalista

GERRARTEKO GARAIA

1929ko Krak
Ekonomikoa

Arrazoiak

Ekonomia ahula

Oparotasuna ahula
Diruaren banaketa txarra

Kredituen ugaritasunak

Zorpetze-maila handia

Nekazaritza

Herrialde neutralek gerran dauden
herrialdeentzako ekoiztu

Gerra amaitzean ekoizpena igo eta prezioak
hondora jo

Gerrako kalteak

Aliatuek AEBkin zorretan geratu

Garaituek Aliatuei kalteak ordaindu behar

AEB munduko lehen potentzi ekonomikoa
munduko ekonomia mantendu (kapitalen fluxu
triangeluarra)

AEBek galtzailei maileguak utzi

Espekulazio-burbuila

Oso erraz irabazi eta
irabaziak euforia sortu

Inbertsore txikiak burtsan sartu

Kotizazioak igo

Maileguak eskatu eta
"ustezko" irabaziekin ordaindu

Ekoizpen-ekonomian gutxiago
inbertitu akzioetan errazago
baitzen.

Burtsaren igoera justifikaezina zen
(enpresek ez zuten irabazi horiek izan)

Burbuilaren hauskortasuna ikustean akzioak saltzen hasi

Akzioen prezioak hondora jo

Ostegun Bletza

1928ko urriak 28
milloika dolar galdu

Ondorioak

Deflazioa

ekoizpen industrialaren gainbehera

Langabezia

langabe kopurua ikaragarri hazi

Neurriak

Keynesen ideiak

-Ekonomia guztiak lotutak daude
-Estatuak eskua sartu behar du arazoak zuzentzeko
-Langabeei diru-laguntzak eskaini

New Deal

Rooselvelt presidenteak inbertsio
publikoko programak hasi eta hasiera
batean arrakasta izan zuten, geroago
etorri zen susperraldia

Helburua

depresioa gainditu liberalismo
klasikoko irtenbideetara jo gabe

Tirabira nazionalak

Sistema ekonomikoaren porrota

Demokraziaren porrota

Komunismoak arrakasta

Faxismoaren eraginkortasuna

Frantzia

Fronte Popularra
ezker-muturreko alderdia boterean

Alemania

Naziak
eskuin-muturreko diktadura

Espainia

1936ean Gerra Zibila hasi
1939an eskuin-muturreko diktadura

Adolf Hitler

Hastapenak

Alemaniak gerrako kosteak ordaindu behar, baina
ez zuekatenez GoldMark (urrea) nahiko kosteei aurre
egiteko PapierMark (ez zeukan respaldorik) sortu

1923ko Hiperinflazioa

Esportazioak handitu,
kontsumoa gutxitu

Locarnoco Ituna

Frantzia eta Alemania
artean beste gerra bat
sahiesteko

Renania desmilitarizatu

Locarnoko espiritua
(adiskidetasuna)

Nazioen Elkarketa goraldia

Demokraziaren krisia

Herrialde berri gehienek
demokraziari eutsi

Demokrazia ahula
estatu-kolpe askoi
aurre egin behar zuten

Emakumeek boto eskubidea
lortu

Bi ideologia berriak

komunismoa (ultraezkerra

faxismoa (ultraeskuina)

nazionalismo amorratua eta xenofoboa

Alderdiaren eta liderraren nagusitasuna

Estatuaren nagusitasuna

Arrazismoa

Autarkia

Kanpo-politika bortitza

Korporatibismoa

ITALIAN

Frustrazio kolonialaren eta
irredentismoaren

Mussolini nazionalismoa

Alemaniako egoera

WEIMARKO ERREPUBLIKA

Gerraostean Alemanian egindako
errepublika eskuin-muturra

1923an Adolf Hitler estatu-kolpe
bat eman zuen baina porrot egin

Mein Kampf liburua

1929ko krisia

komunisten eta nazionalisten mesede

Depresio Handia

Nazionalismo Alemana

Arrazoiak

Versalleseko Ituna gaitzeztu

Gerran galtzea sozialisten eta juduen
errua izan zen (mitoa)

Depresio Handiaren eragina

Etapak:

20ko urteak

Garrantzia gutxi

30ko urteak

1930

9 aldiz ordezkari gehiago
parlamentuan

1932

Asko handitu baina ez lortu
gehiengoa

1933

Hinderburg presidenteaK
Hitler izendatu kanziler

Ondorioak

Konstituzioa bertan behera utzi

Beste alderdiak debekatu

Hirugarren Reicha hasi

Muturreko arrazakeriak

Arraza legeak

Judien aurkako erasoak
(pogromoa)