DIGESTIO APARATUA
HESTE MEHARRA:
Hiru ata: duodenoa, jejunoa eta ileona. 8 m-tako luzera eduki. Duodenoan amaitu eta digestio kimikoa,n eta mantenugaien
xurgapena geratu.
DUODENOA: pilorotik datorren kimoa jaso eta digestio
kimikoa amaitu.
GIBELA: behazuna sortu. Gantzak emultsionatzeko, zati txikiago askotan deskonposatzeko. Sotzerakoan, behazuna gibeletik behazun-xixkuraino joan eta gorde erabili arte.
JEJUNOA: mantenugaiak odolerantz xurgatu. Bere paretak oso tolestuta. Heste-biloak osatuz. Biloen barruan odol- hodiak. Gorputzeko zelula guztietara eraman
PANKREA: urin pankreatikoa sortu,entzimaz beteta.
Entzimek kimoaren deskonposaketa amaitu.
mantenugaiak sortuz
HESTE-URUINA: duodenoak sorturikoa. Urin
pankreatikoarekin batera lan egiten.
ILEONA: heste meharraren azken zatitxoa. Hemen bukatu.xurgapena. Balbula ileozekalaren bidez heste lodiari lotuta.
HESTE LODIA:
Xurgatu gabeko substantziak, heste lodirantz pasatu. Hestearen
mugimendu perisitaliokoen bidez.
HESTEITSUA: ileonarekin komunikatuta. Hesteitsutik
apendize bermiforme, organoa joaten. Itxuraz, ez du harremanik digestioarekin.
ONDOSTEA: digestio hodiaren azken zatia. Bertan
gorotzak, kanporatuak pilatu.
KOLONA: 1,5 m-tako hodia. Goranzko,
zeharkako eta beheranzko kolona. Prozesu garrantzitsuak
.
UZKIA:
Digestio-aparatuaren amaierako irekidura. Gure borondateak
erabakitzen kanporatu gorotzak, uzki-esfinterra zabalduz.
DIGESTIO GURUINAK
DIGESTIO HODIA
Ahotik uzkiraino joaten da. Atal batzuk ditu.
Digestiosa deskonposatzeko, substantziak batzuk ditu
FARINGEA:
Ahoaren eta
hestegorriaren artean. Epigloti izenekoa. Irensketan arnas aparaturanzko pasabidea
itzi eta elikadura-boloa
trakean sar.
HESTEGORRIA:
Faringetik urdaileraino joaten den hodia. Mugimendu peristaltikoekin, elikadura-boloa faringetik joaten da eta mugitzen ditu
URDAILA:
Bere sarrerak kardia izenekoa.
eta beti egoten da zabalik. Bere
irteera piloro izenekoa. Urdailan bi
ekintza garraiatu
PEPSINA: proteinak deskonposatzen hasi, zati txikiagoak sortuz. Urdailari esker.Elikadura-boloa kimoa erdi likido bhirutu. Piloroan zehar, heste
meharrera igaro.
EKINTZA MEKANIKOA: elikadura-boloak 3-4 ordu eman.
irabiaketan, birrintzen jarraitzeko. Digestio mekanikoa urdailean amatu.
EKINTZA KIMIKOA:
Urdailaren paretek urin gastrikoa jarraitu
AZIDO KLORHIDRIKOA: substantzia bakterizida da eta kimikoki eragiten du elikadura-boloa.
DIGESTIO HODIA
10-12 metroko hodia da. Ahotik uzkiraino ailegatzen da.
AHOA:
Elikagiak hodian sartzen da.Eta organo batzuk ditu
EBAKORTZAK: elikagaia ebakitu, eta 8 dira.
LETAGINAK: urratu elikagaiak eta 4 dira.
Aurrekoak eta hatzekoak 8 eta 12 dira.
Elikagaiak txikitu eta xehatu.
LISTU GURUINAK: listua jariatzen dute, eta Listua elikagaiekin nahasten
du. Bere konposizioan egiterakoan lisozima eta
muzina aurkitzen dira. Lisozima substantzia bakterizkoa da.
Musinari esker kabhoidratoak deskoposaketa kimikoak hasten dira.
MIHIA: elikagaiak listuaz
nahastu, alde batetik
bestera eraman eta hortzek bere
lana egin ahal.