Bigarren sektorea 2.
INDUSTRIA
Modernoa
Lehen industria modernoak sortu zituztenean:
Makinak erabiltzen hasi ziren.
Energia-iturri berrien erabilera hasi zen; hasieran ikatza, eta gero elektrizitatea eta petrolioa.
Lanaren banaketa gertatu zen.
Lehen Industria Iraultzan, hiriak izugarri hazi ziren.
Industria eskualde garatuak atzeratuetatik bereizteko elementu nagusia bihurtu zen.
Industria eta ingurumena
Industria-jardueren ingurumen-inpaktu nagusiak:
Baliabide berriztaezinak erabiltzea.
Atmosfera eta ura kutsatzea.
Industrien inguruetan, hondakin solido ugari metatzea.
Produktu arriskutsuak erabiltzearen arriskuak.
Krisi baten ondoren, utzitako instalazioak eta erabiltzen ez direnak agertzea, begi-inpaktu handia eragiten baidute.
Egungo industria-iraultza
-Industria berriak:
Goi-teknologia erabiltzen duten industriek bultzatuako beste industria-iraultza bat ari da gertatzen.
Mikroelektrikoaren, informatikaren, telekomunikazioen, bioteknologiaren eta material berrien arloetan jarduten dira, batez ere.
Langile gutxi dituzte, baina oso gaituak.
-Lanaren antolaketa berria:
Ekonomiaren globalizazioa gertatu da:
Enpresa askoren ekoizpena mundu-merkaturako da.
Enpresa asko multinazionalak dira.
Ekoizpen-prozesuak globalak direnez, jarduera bakoitza egiteko zein leku den egokiena aukeratzen da.
-Kontsumitzailearentzako industria:
Industria-enpresa handiek honetarako erabiltzen dute aurrekontuaren zati handi bat:
Marketinerako eta publizitaterako; kontsumitzaileen eroste-erabakian eragiteko.
Ikerketarako, garapenerako eta berrikuntzarako produktuak sortzeko.
Enpresa-antolaketarako; eraginkorragoa izan dadin.
Logistikarako; produktuak ahalik eta kontsumitzaile gehiengana iristeko.
Industrien kokapena
Faktore hauek eragiten dute industrien kokapenean:
Garraio-erraztasunak; lehengai edo osagaiak jasotzeko, langileen joan-etorrietarako, produktuak bidaltzeko...
Eskulanaren eskuragarritasunak eta gastuak.
Kontsumitzaileengandik hurbil egoteak.
Faktore politikoak.
Beste industria batzuetatik hurbil egoteak; kostuak murrizteko.
Lurzoruen prezioak; industriek lurzoru asko behar dituztelakko.
Natura-baliabideen gaitasunak.
Industria mota nagusiak
-Industria astunak:
Industria astunak beste industria-jarduera batzuk hornitzen ditu behar dituzten produktuez. Hauek dira nagusienak:
Burdingintza
Metalurgia-industria;metalezko mineralak aleazio bihurtzen ditu.
Industia petrokimikoa; plastikoak eta gasolina moduko produktu batzuk ekoizteko erregai fosilak erabiltzen dituzte.
Zementu-industria; harriak eraikuntza material bihurtzen dituzte.
Ekipamendu-ondasunen industria; beste industria batzuetarako tresnak egiten dituzte.
Lehengai eta energia asko behar dira, horregatik, lehengaiak erauzten dituzten lekuetatik gertu edo baliabide horiek jasotzen dituzten portuetatik gertu kokatzen dira normalean.
-Industria arina
Produktuak landuz hornitzen ditu kontsumitzaileak. Hauek dira nagusienak:
Elikagaigintza; prestatutako janariak...
Industria kimiko arina; botikak, kosmetikoak...
Elektronika; ordenagailuak, kalkulagailuak...
Automobilgintza; ibilgailuak, piezak...
Ehungintza; jantziak, errezelak...
Industria arinak, hiri handietatik kokatzen dira, produktuak kontsumitzaileengana erraz iristeko.
Industria-eskualde handiak
Herrialde garatuek industria indartsua dute, nahikoa kapital baidute inbertitzeko, eta biztanleek asko kontsumitzen dutelako.
Industrializazioari esker, herrialde batzuk garrantzia hartzen ari dira. Esate baterako; Txina, India, Brasil eta Mexiko.
Afrikako, Latinoamerikako eta Asiako herrialde askok industrializatu gabe jarraitzen dute.
Munduan, hiru industria-eskualde handi daude; Europar Batasuna, Estatu Batuak, eta Asiako ekialdea eta hego-ekialdea.