HISTORIA DA LINGUA GALEGA
O PERÍODO PRERROMANO
SUBSTRATO PRERROMANO
Conxunto de trazos que deixaron as linguas autóctonas prerromanas.
LINGUAS PRERROMANAS
Deixaron vestixios no léxico relacionados á vida cotiá.
Mantemento da raíz CARR-
CARRapuch, CARteira...
Mantemento da raíz MOR-
aMORodo, MORote...
Sufixo -asc-, -usc-
TarASCa, LedUSCo...
-obre, -abre, -ebre
BaiOBRE, AlcABRE, CecEBRE...
voces como...
balsa, barro, lama, toxo, veiga...
orixe celta como.....
braña, callao, croio, escombro, rodaballo...
sufixo derivativo -EGO
galEGO, labrEGO...
ROMANIZACIÓN
ATA FINAIS DO SÉCULO I A.C
DESDE O SÉCULO 29 A.C ATA O SÉCULO III
A PARTIR DO SÉCULO III
SUPERESTRATO ÁRABE
AGRICULTURA E GANDERÍA
cenoria,, maquía, arroz, aceite,leite...
ADMINISTRACIÓN
alcalde, alférez...
CONSTRUCIÓN
azotea, toldo...
CIENCIA
cifra, xarope...
OUTROS
xinete, tambor...
EXPRESIÓNS E INTERXECCIÓNS
oxalá, ala!
TOPÓNIMOS
A Mezquita, A Sada...
SUPERESTRATO XERMÁNICO
ANTROPÓNIMOS
Afonso, Carlos, Luísa, Ramona...
TOPÓNIMOS
-AR
Vilar, Baltar, Gondomar...
-MIL
Samil, Damil, Guintimil...
-ENDE
Tosende, Marcosende...
-MONDE, -MUNDI
Baamonde, Taramundi...
-RIZ
Allariz, Rairiz, Guitiriz...
-UFE, -ULFE
Gondufe...
-XIL
Faxilde...
DE ORIXE SUEVA
laverca, lobio...
LÉXICO COMÚN
Subtopic
PALABRAS PATRIMONIAIS
SONORIZACIÓN -P-, -T-, -C- EN -B-, -D-, -G-
populum> pobo / natare> nadar / amicum> amigo
DESAPARICIÓN -D-, -G-
vedere> ver / legere> ler
EVOLUCIÓN -CT- AO -IT-
factum> feito / pectum> peito
DESAPARICIÓN DO -N-, -L-
tenere> ter / caletem > quente
EVOLUCIÓN AU A OU
aurum > ouro / taurum> touro
PALATIZACIÓN DE CL-, FL-, PL- EN CH
clamare> chamar / plagam> plaga
SEMICULTISMOS
SON PALABRAS DO LATÍN QUE EXPERIMENTAN CAMBIOS
delicatum> delicado / miraculum> milagre/ flaccum> fraco
CULTISMOS
SON PALABRAS QUE DERIVAN DO LATÍN E DO GREGO
TECNICISMOS
ESPECÍFICOS DAS CIENCIAS
INCORPORANDO PALABRAS GREGAS: MECÁNICA...
CREANDO NOVAS PALABRAS: ENCEFALOGRAMA...
TOMANDO PALABRAS DE LINGUAS MODERNAS: CHIP...
LATINISMOS
MANTEÑEN A FORMA LATINA EXACTA: A PRORÍ, ÍDEM, IPSO FACTO...
ACUÁTICO, CÁTEDRA, COLOCAR...