Lan Merkatua
Lan merkatuaren OSAGAIAK
Lanaren DEFINIZIOA: Gizakiek ondasun eta zerbitzuen ekoizpen-jardueretan egiten duten ahalegin fisiko eta intelektuala
Enpresa:Lana eskatu
Familiek:Lana eskaini
Biztanleriaren SAILKAPENA (Lan merkatuan)
BIZTANLERI OSOA: zonalde batean bizi den pertsona multzoa
16 URTE BAINO GUTXIAGOKOAK
16 URTE EDO GEHIAGOKOAK
BIZTANLERI EZ-AKTIBOA: Lan egiteko adina dute baino EZ dute lan egiten ahalmenik ez dutelako, nahirik ez dutelako eta ez dutelako neurri aktiboak hartzen
BIZTANLERI AKTIBOA: Lan egiteko adina dute, ahalmena dute eta lan egin nahi dute
LANDUNAK: lan egiten dutenak
LANGABETUAK: ahalmena dute, nahi dute, aktiboki bilatzen daude baino EZ dute lana aurikitzen
Lan ESKAINTZA eta ESKARIA
Lan ESKAINTZA faktore hauen menpe dago:
Soldata: Langlikeak prest egon behar dira ordu batzuk lan egiteagatik, diru kantitate bat izatea.
Biztanleri aktiboaren bolumena: Zenbat eta handiagoa langile kopurua, zenbat eta handiagoa lan eskaintza
Lan ESKARIA faktore hauen menpe dago:
Soldata: Geroz eta handiagoak izan eskaria txikiagoa
Lan produktibitatea: Geroz eta handiagoa izan langile gehiago beharko dira
LANGABEZIA
DEFINIZIOA: Ahalmena izan, nahia izan eta lana bilatu arren, lanik aurkitzen EZ duen biztanleria
Langabeziaren NEURKETA
(langabezia neurtzeko zenbait informazio etorbide daude)
Espainian, INEk eta EPAk neurtzen dute hiruhilekoan dagoen estatuko langabezia.
Euskal Autonomia Erkidegoan EUSTATek biltzen ditu datuak.
Euskal Autonomia Erkidegoan erregistratutako langabezia Lanbidek hilabetero ematen ditu.
Gizarte segurantzako afiliazio kopurua, egiten diren kontratu guztiak hor erregistratu behar dira.
Neurketen TASAK
Jarduera TASA
Jt=(BiztanleriAktiboa/16UrteGorakoBiztanleria)*100
Okupazio TASA
Ot=(BiztanleriLanduna/BiztanleriAktiboa)*100
Langabezi TASA
Lt=(BiztanleriLangabetua/BiztanleriAktiboa)*100
Langabeziaren ARRAZOIAK
TEORIA KLASIKOA:
Errealitatean merkatua ez da askea, soldatak zurrunak dira, ondoriozeskaitza eta eskaria ez dira elkartzen. Sindikatuak eta gobernuaren jokabideak dira errudunak.
TEORIA KEYNESIARRA:
Ondasun eta zerbitzuen merkatuan, eskaria handituz gero, lan merkatuan lan gehiago eskatuko da, hau ez bada gertatzen ez da lan gehiago eskatuko.
Langabezi MOTAK
TALDEAREN ARABERA:
Gazte-Langabezia
GLt=(GazteLangabetuak/Gasteak)*100
Emakumezkoen langabezia
+45 urteko langabezia
Formakuntzarik gabeko langabezia
ARRAZOIAREN ARABERA
Langabezi frikzionala:
ikasketak bukatutakoan egoten den langabezia
Urte-sasoiko langabezia:
urtaroekin lorura dauka
Langabezi ziklikoa:
krisialdi ekonomikoetan sortzen dena
Egiturazko langabezia:
eskainia eta eskatzen den profila ez datoz bat
Langabeziariren kontrako politikak
Eskaintzan eragiten duten neurriak:
adb, jubilazioak aurreratu lanpostu berriak egiteko
EZ DU ENPLEGUA SORTZEN
Eskarian eragiten duten neurriak:
inbertsio publikoa egin produkzioa bultzatzeko eta enplegua sortzeko
ENPLEGUA SORTZEN DU
Formakuntzako neurriak:
langileei formakuntza hobetzea beste lan batzuk aurkitzeko
EZ DU ENPLEGUA ZORTZEN
Langabetuei emandako diru-laguntzak:
langabetuek beharrak ordaintzeko emandako diru laguntzak
EZ DU ENPLEGUA SORTZEN
ETORKIZUNEKO LANPOSTUAK ondorengo esparruetan
Eguneroko bizitzan
Teknologia berriekin
Bizi kalitatean
Kultura eta aisialdian
Ingurumenean