ZAMİRLER
1. SÖZCÜK DURUMUNDAKİ ZAMİRLER
1.1 KİŞİ ŞAHIS ZAMİRLERİ
İnsan isminin yerini tutan kelimelere kişi zamiri denir. Üç tekil, üç de çoğul olmak üzere toplam altı tane şahıs zamiri vardır:1. tekil kişi → ben2. tekil kişi → sen3. tekil kişi → o1. çoğul kişi → biz2. çoğul kişi → siz3. çoğul kişi → onlar
1.2 iŞARET (GÖSTERME ZAMİRLERİ)
Varlıkların adını söylemeden, onları işaretle göstermeye yarayan sözcüklere işaret zamiri denir. “Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, buraya, şuraya, oraya, burası, şurası, orası, öteki vb.” işaret zamirleridir.Örnek(ler)» Şunları arkadaşlarım için alayım.» Ahmet Beyler buraya on yıl önce taşınmış.» Size ait olan kitaplar orada.» Bu, yapılacak işlerin listesi.
1.3 BELGİSİZ ZAMİRLER
Varlıkların yerini tutmalarına rağmen hangi varlığın yerine kullanıldığı tam ve açıkça belli olmayan sözcüklere belgisiz zamir denir. “Bazıları, biri, kimi, hepsi, herkes, kimse, birçoğu, birkaçı, şey vb.” sözcükler belgisiz zamirlerdir.Örnek(ler)» Testteki sorulardan birkaçı çok kolaydı.» Olanları kimse anlamıyordu.
SORU ZAMİRLERİ
İsimlerin yerini soru yoluyla tutan sözcüklere soru zamiri denir. “Ne, kim, kimi, hangisi, kaçı, nereye, nerede, nereden vb.” sözcükler soru zamirleridir.Örnek(ler)» Dolaptaki karpuzu kim yedi?» Marketten neler aldınız?
EK DURUMUNDAKİ ZAMİRLER
İYELİK ZAMİRLERİ
Ek halinde olup getirildiği ismin hangi şahsa ait olduğunu bildirir. Bunlar aynı zamanda iyelik ekleridir.1. tekil şahıs iyelik eki → -(i)m2. tekil şahıs iyelik eki → -(i)n3. tekil şahıs iyelik eki → -ı, -i, -u, -ü, -(s)ı, -(s)i, -(s)u, -(s)ü1. çoğul şahıs iyelik eki → -(ı)mız, -(i)miz, -(u)muz, -(ü)müz2. çoğul şahıs iyelik eki → -(ı)nız, -(i)niz, -(u)nuz, -(ü)nüz3. çoğul şahıs iyelik eki → -ları, leri» (benim) defterim» (senin) defterin» (onun) defteri» (bizim) defterimiz» (sizin) defteriniz» (onların) defterleri
İLGİ ZAMİRİ
Cümlede daha önce geçmiş bir ismin yerini tutan “-ki” eki ilgi zamiridir. Bu zamir kendinden önceki kelimeye bitişik yazılır.Örnek(ler)» Benim kalemim kırmızı, seninki siyah.Bu cümlede “kalem” sözcüğü iki kere tekrarlanmayarak “-ki” eki “kalem” sözcüğünün yerine kullanılmıştır. “-ki” eki ismin yerine kullanıldığı için ilgi zamiridir.» Benimki kırıldı, senin bardağını kullanabilir miyim?» Senin notların benimkinden yüksek. UYARI İlgi zamiri olan “-ki”, bağlaç olan “ki” ve sıfat yapan “-ki” eki ile karıştırılmamalıdır.Örnek(ler)» Evdeki hesap çarşıya uymaz. (“hesap” sözcüğünü nitelediği için sıfat yapan “-ki”)» Şemsiyen yoksa benimkini alabilirsin. (“şemsiye” sözcüğü yerine kullanıldığı için ilgi zamiri)» O kadar geveze ki hiç susmayacak sandım. (cümleleri birbirne bağladığı için bağlaç)