K.3 modulua: eskola eta telebista

Marko teorikoa

Eskola

Zer da?

Ezaguerak ikasten eta irakasten diren erakundea da

Adina edo ezaguera mailaren arabera banatzen dira klaseak eta ezaguerak Curriculum bati jarraituz ikasten dituzte

Historian zehar

"Historia del sistema educativo"

Eskola publikoa, dohaina eta derrigorrezkoa lehen ez zen existitzen

Erroman, hezkuntza soldaduen gauza bat zen

Geroago, elizaren kontu bat izan zen

XIX. mendean eskola langileentzako erantzun egokiena zen

XX. mendean eskoletan zigorrekin hezitzen zen

Gaur egun

Hezkuntza legea

Oinarrrizko gaitasunak

68. orrialdea

Gaitasun orokorrak

66. orrialdea

Ze eragin dauka umeengan?

Lehen hezkuntzan dauden urteak oso garrantzitsuak dira umearen garapenerako

Umearen arlo motorea, kognitiboa, sozial-afektiboa, eta identitate moralean garapenean garrantsi handia dauka

Klaseko giroa

Por lo general, el clima social del aula se considera positivo cuando los estudiantes se sienten aceptados, valorados, pueden expresar sus sentimientos y opiniones, se les escucha, se les considera como personas y pueden realizar aportaciones e implicarse en diversas actividades (Trianes, 2000).

Trianes, M. V. (2000). La violencia en contextos escolares. Málaga: Aljibe.

Eskola mota ezberdinak

Norentzat?

Publikoa

Eskola publikoa, herritar guztientzat zabalik dagoen eskola da. Estatuak behar den diru guztia kudeatzen du. Gobernuak ezarritako kurrikulum dekretua jarraitu behar dute.

Kontzertatua

eskola publiko eta pribatuaren arteko nahasketa da, dirua, familiek eta gobernuak ordaintzen dute. Publikoek baino azkatasun gehiago dute kurrikulumari begira.

Pribatua

Gobernuak ez du ezer ordaintzen, familiek ordaintzen dituzte ordaindu beharrezko gauza guztiak. eskolak kudeatzen du zentroko kurrikulum dekretua, gobernuak ez du esku zartzerik.

Eredua (Euskal Autonomia Erkidegoan)

A eredua

Eduki guztiak gaztelaniaz ematen dira. Euskera irakasgai moduan ikasten da, lau ordu aste bakoitzeko.

B eredua

Erdera eta Euskera lantzen dira, modu berdinean.

D eredua

Materia guztia euskeraz ematen da. Gaztelania irakasgai bezala dago, lau ordu aste bakoitzeko

Telebista

Definizioa

Aparatu gisa

Mugimenduan dauden irudien eta soinuaren transmisiorako eta harrerako sistema

"El mago de la cara de vidrio” como le llama el escritor Eduardo Liendo, a este aparato que sirve para lo bueno y para lo no tan bueno, siempre en función del uso que el hombre le dé, vino a sellar la verdad hoy tan mentada de que vivimos tiempos de imagen, tiempos de medios, tiempos de instantaneidad avasallante, más o menos representados en el televisor ...” Vilain, Roger. 19 octubre 2001 http://www.udec.cl/-ivalfaro/apsique/desa/nitv/html

Telebista edozein etxeetako ezinbesteko etxetresna elektrikoa bihurtu da

Hari esker herritarrok gure hirian eta gainerako munduan gertatzen diren gauzei buruz ohartzen gara, kulturizatzen eta dibertitzen gara

Komunikabide gisa

Telebistan agertzen diren programen helburuak

Ze motatako helburuak daude?

Ideologikoak

Kontsumismoa

Ze publiko motara dago bideratuta?

Telebista kanalen arabera

Intereconomia

Eskuineko pertsonei bideratuta dago, haiek entzun nahi dituzten gauzak esaten dituztelako

Eskuineko ideologia bermatzen du

La Sexta

Ezkerreko pertsonei bideratuta dago, haiek entzun nahi dituzten gauzak esaten dituztelako

Ezkerreko ideologia bermatzen du

Clan

Umeentzat bideratuta dago, marrazki bizidunak ematen dituelako

Heziketarako bideratuta dago

Negozio gisa

Zergatik?

Programazioa berdin zaielako, dirua inportanteagoa da haientzako

Atresmedia

Antena 3-k la Sexta erosi zuen

Antena 3 eskubikoa da; la Sexta, ezkerrekoa

Ez dute ideologia aldatu ikusleak mantentzeko

Gobernuan dagoen partidua bere ideologia sartzen du telebista programetan

Eragina pertsonengan

Nola?

Nola jokatu behar dugun, eta gizarte eredua zehazten du.

Publizitateak nola izan behar garen esaten digu. Pertsona ereduak transmititzen du.

Kontsumismoa bultzatzen du.

Nork kontrolarzen du bertan agertzen dena?

Gabinete de Estudios de Comunicación Audiovisual (GECA).

"Kalitatezko" programazioa zein den ezartzen du

Zergatik?

Ordutegiak zain ditzaten, umeek zenbait programazio ez ikusteko

Bidaltzen dituzten mezuen kontrola izateko

Umeen garapenean daukan eragina

"El inmenso poder pedagógico de la televisión predomina hasta tal punto sobre cualquier otra influencia que las de los ámbitos familiar y escolar quedan totalmente anuladas o aplastadas."

Ze eragin?

“Creo que tenemos suficientes datos para justificar etiquetas de advertencia”, dice el pediatra de la Universidad de Pittsburg, Brian Primack, sobre los efectos de la televisión.

Biolentzia bultzatzen du, umeek egoera biolentoak ikusi eta kopiatzen ditu

Sexua eta sexualitateari dagokionez, umeek sexuarekin erlazionatutako egoera asko ikusten dute telebistan eta gehienek, ez dituzte arlo honi buruzko jokabide egokiak erakusten

Nutrizioa eta obesitateari dagokionez, telebista ikustea jokaera sedentarioa denez, kirolari denbora kentzen dio

Gurasoen zeregina egoera honen aurrean

Umeekin telebista ikusi?

Bai

Zergatik?

Ikusten dutena kontrolatzeko

Marrazki hezitzaileak

Manny Manitas

Inglesea irakasten du, beste gauzen artean

Caillou

La casa de Mickey Mouse

Marrazki ez hezitzaileak

Hora de aventuras

Los Simpson

Shin Chan

Zein eduki mota bultzatu? Eta bastertu?

Bultzatu

Programa hezitzaileak

Pasapalabra

Boom

Ahora caigo

Bastertu

Helduentzako programazioa

Serieak (La que se avecina, Aída...)

Realitiak (Gran Hermano, Adán y Eva...)

Programazioari egindako kritika

"Telebista itzali, zure umeak berreskuratu"

"Telebistaren influentzia amerikar umeetan"

Behaketa

Praktikumeko egonaldia

Non?

Estitxu Marin

CEP Divino Maestro

Eskola publikoa

4. maila

A eredua

14 ikasle klasean

Paula Pérez

Nuestra Señora de las Mercedes (Mercedarias)

Eskola kontzertatua

2. maila

B eredua

22 ikasle klasean

Borja Pinedo

IPI Sansomendi

Eskola publikoa

6. maila

A eredua

12 ikasle klasean

Telebistari buruzko behaketa

Zenbat ordu ematen dute egunero telebista ikusten?

2 ordu eta erdi gutxi gora behera egunero

Telebista logelan dute?

Batzuk bai, gehienek ez

Imitazioa

Haien idoloa bezala izan nahi dira (Spiderman, Violetta...)

Haiek bezala jokatzen dute

Haien esaldiak esaten dituzte

Haien arropa daramatzate

Hizkeran eragina

Marrazkien edo serieen esaldiak esaten dituzte

Seriea

La que se avecina

Esaten dituzten esaldiak

"Merengue-merengue"

"Vividor follador"

"Qué somos, ¿Leones o huevones?"

Shin Chan

Esaten dituzten esaldiak

"Culito-culito"

"Trompa-trompa"

Nesken aldetik, "Violetta" ikusten dute eta "popularrak" diren neskek besteei seriean ageritutako esaldiak esaten dizkiete haiei apaltzeko

Programa hezitzaileak ikusten dutenek, hitz egiterakoan hiztegi gehiago daukatela ikusten da (Pasapalabra, Ahora caigo...)

Musika

Curriculum dekretuaren arabera

Helburuak

138. orrialdea

Edukiak

132. orrialdea

Telebista eta musika

Iragarkiak

Pipimax (jostailua)

Aldekoak

Musika itsaskorra

Musika hori entzutean jostailuarekin erlazionatzen da

Musika alaia da, poztasuna transmititzen du

Kontrakoak

Abestia neskek abesten dute eta baliteke horrengatik mutilek pentsatzea neskentzako jostailu bat dela

Gurasoentzako, musika gogaikarria izan daiteke

Barbieren etxea (jostailua)

Aldekoak

Musika alaia da

Jokua zertaz doan azaltzeko, musika erabiltzen da

Kontrakoak

Neskek abesten ute eta mutilek pentsatu ahal dute bakarrik neskak jolas ahal dutela honekin

Musika gogaikarria izan daiteke

Iragarkietan musika itsaskorrak eta alaiak aurkitzen ditugu, erritmo handiarekin.

Telebista programak

La Voz Kids

Aldekoak

Abestu nahi duten umeek bere ametsa egi bihurtu ahal izateko balio du

Ume batzuk oso ondo abesten dute eta programa hauei esker, musika ikas dezakete

Kontrakoak

Ume txikiak telebistan agertzea ona izan ez ahal da

Nahiz eta gaizki abstu, ondo erortzen bada, programan mantentzen dute

Tu Cara Me Suena Mini

Aldekoak

Ongi abesten duten umeek veste erregistroak lantzea ikasten dute

Ondo abestea kontuan hartzen da, nahiz eta veste bati imitatzean oinarritzea

Kontrakoak

Batzuk jatorrak direlako puntuak irabasten dituzte nahiz eta gaizki abestu edo imitatu

Oso txikiak dira telebistan agertzeko

Telebista programak umeek erabiltzen dituzte jende askori umeek gustatzen zaizkielako eta horri esker audientzia irabazten dutelako

Marrazki bizidunak

Pocoyó

Kasu honetan, ume txikientzat bideratuta dago programa hau, dialogorik ez dira erabiltzen, dena musikaren bidez transmititzen da. Musikarekin batera, pertsonen mugimenduekin egoerak arazorik gabe erabiltzen dira.

Aldekoak

Musika protagonistak ematen dituen pausu guztiak azaltzeko erabiltzen da

Umeak musikaren bidez hezitzen ditu

Kontrakoak

Gurasoentzako musika gogaikarria izan daiteke

Ecoco (programa hezitzaileak)

Musikaren bitartez, umeei gauzak irakasten dizkiete, kasu honetan, ingurunea zaintzearen garrantzia

Aldekoak

Musikaren bitartez gauzak irakasten dituzte

Musika itsaskorra da, umeek azkarrago ikasteko

Kontrakoak

Helduentzako, musika gogaikarria izan daiteke

Marrazki bizidunak abesti alaiak erabiltzen dituzte gauzak irakasteko, horrela umeek gauzekin hobeto geratzen direlako

Musika irakasgai gisa

Praktikumean ikusitakoa

Umeen jarrera musikarekiko

Lehenengo zikloan

Patioetan abesten dute, alaitasuna sentitzen dutelako

Musika ordua ailegatzeko irrikitan daude abesti berriak ikasten dituztelako baita musika instrumentu berriak egiten dituztelako ere

Bigarren zikloan

Musika ikasgaia ez zaie asko gustatzen aspertzen direlako

Klasetik kanpo musika entzuten dute alaitasuna transmititzen dielako

Hirugarren zikloan

Demostratzen dute motibazio handia ezagunak dituzten abestiengan.

Gaitasuna 2. eta 1. zikloan baino hobea denez emaitzak hobeagoak dira.

Musika haurren egunerokotasunean

Gehien entzundako generoak

Ikastetxe moten arabera

IPI Sansomendi

Divino Mestro

POP Flamenko

Ijitoak direnez, kultura hau oso errotua dute. Bere gurasoek entzuten dutenez, haiek ere bai.

Nuestra Señora de las Mercedes (Mercedarias)

Katekesiko abestiak

Krsitautasuna oso errotuta daukate ikastetxe honetan eta klasean, musika eta erlijio orduan, abesti mota hauek ikasten dituzte.

Elektrolatino

Juan Magan (Te voy a esperar - Tadeo Jones)

"Me quieres, yo te quiero, entonces, ¿por qué no estar juntos? Caminemos de la mano, conquistaremos el mundo" Umeek letra hori ez dute ulertzen, abesten dute mezua ulertu barik.

Momentuko HITSak

Enrique Iglesias (Bailando)

"Tu cuerpo y el mío llenando el vacío, subiendo y bajando.Con tu física y tu química, también tu anatomía, la cerveza y el tequila y tu boca con la mía, ya no puedo más.Yo quiero estar contigo, vivir contigo, bailar contigo, tener contigo una noche loca, ay, besar tu boca" Umeentzat mezu ezapropozak dira.

Pop-rock

Melendi (Lágrimas desordenadas)

"El sujeto de quien no llora, no mama,una puta con horario de oficina"Umeek hori ez dute ulertzen, abesten dute modan dagoelako.

Disneyko filmen edo serieen abestiak

Frozen (Let it go)

"Don't let them in, don't let them see,be the good girl you always had to be"Gaztelaniaz izango balitz, ulertuko lukete, baina ingelesez delako, ez dute ulertzen.

Violetta (En mi mundo)

"Y vuelvo a despertar en mi mundo siendo lo que soy y no voy a parar ni un segundo mi destino es hoy"Neskek (entzunle gehienak dira) ez dituzte oraindik kontzeptu horiek barneratuta.

Kiroletako abestiak

Deportivo Alavés

"Vitoria ha puesto en ti su esperanza y su gran ilusiónde que llegues a ser de tu grupo algún día campeón"Mutilak (gehien abesten dutenak dira) ez dute oso ondo ulertzen zer esan nahi duen, baina harro sentitzen dira hori abesterakoan.

Noiz entzuten dute musika?

Etxeko lanak egiterakoan

Kalera ateratzean (mp3, iPod...)

Telebista ikusten dutenean, serietan agertzen diren abestiak

Etxean, gurasoek, familia. kotxean... entzuten dutenean

Ziklo bakoitzan lantzen diren edukiak

Lehenengo zikloan

Notak ikasi

Erritmoa landu

Eskuz, instrumentuak egin

Bigarren zikloan

Txirula jo

Musika irakurtzen ikasi

Ariketa erritmikoak landu

Hirugarren zikloan

Jarraitzen da txirularen praktikarekin

L.H. eman diren gaitasun guztien errepasoa

Abesti sinple errazak eta erakargarrien ikasketa

Musikari klasean atera dezaiokegun etekina

"La música mejora la ansiedad de los niños con hiperactividad y mejora el ambiente de clase"

Alfabetizazioa garatzen laguntzen du

Memoria hobetzen du

Hizkuntza berriak ikasten laguntzen du

Umearen kontzentrazioa hobetzen du, matematiketan batez ere

Triptikoa

Datuak

Umeen %31.3a, 4 eta 12 urteren artean, telebista logelan dauka

Ume bakoitzak urtero 40 egun ematen ditu telebista ikusten

Bakarrik, gurasoen %30 dakite bere umeek telebistan zer ikusten ari diren

Telebista aurrean ematen duten denboraren %25 bakarrik ematen dute harrentzako programak ikusten

Espainia osoan, 75.000 umeek gaueko hamarretatik aurrera telebista ikusten dute eta 20.000 gauerditik aurrera.

Umeek, 4 eta 12 urte dituzten bitartean, denbora kopuru berdina ematen dute eskolan eta telebista aurrean.

Ondorioak

Emaitza txarrak

Liburu gutxiago irakurtzen dituzte

Kirol gutxiago egiten dute

Loditasuna, ekintza sedentarioa delako

Ume pasiboak sortzen ditu

Ikusitakoa partzialki ulertzen dute

Jarrerari eta pentsaerari eragiten dio

Asma izateko arriskua bikoizten du

1. motatako diabetesa duten umeei glukosa maila handitzen zaie

Arretan eta ikasketetan arazoak izaten dituzte

Aholkuak

Telebistan dagoenaren kontzientzia hartu behar da, baita apropos diren programan hautatzekop ardura hartzea ere.

Seme alabekin telebista ikustearen orduan aprobetzatu behar du, familia inguru batean komunikazioa zortzeko programaren inguruan

Errealitatea eta fikzioaren arteko ezberdintasunak azaldu behar zaizkie

Gurasoen haien seme alabek telebista ikusten duten denbora kontrolatu behar dute eta erreferente bat izan behar dira

Telebista ez da umezaina; berarengan jotzea entretenitzeko aukera bakar bat bezala sahieztu behar da

Piztu aurretik, zer ikusiko den eta noiz itzaliko dugun jakin behar dugu. ez da piztu behar "ea zer ematen duten"

Telebistak ez du logurearen ordutegian oztopatu behar

Telebistaren erabilpen pedagogikoa

Hizkuntzak ikasi ahal dira

Gaiei buruz ikas daiteke (dokumentalak ikusten)

Mezu positiboak ematen dira ingurunea zaintzea bezalakoa

Gaurkotasunarekin egunean mantentzen zaitu

Klasean landutako edukiak osatzen ditu; liburuetan ez daudenak