Nerbio Sistemak

1. NERBIO-SISTEMA ZENTRALA

 Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute.
 Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.
 Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.
 Entsefaloa eta bizkar-ezur mina, dira bi atalak

Entsefaloa, hiru osagai nagusi ditu

Garuna: Bi eredu edo hemisferioz osatuta dago.
Gainazala oso tolestuta dago

Funtzioak

Kontziente

Borondatzeko jarduerak

Pentsanmendun, oroimen, hizkuntza, ikaskuntza

Goputzaren mugimendu lo, gose eta egarri duena

Zerebeloa:

Borondatezko mugimenduak (oinez ibiltzea,…) koordinatzen ditu.

Gorputzaren orekaz arduratzen da.

Bizkarezur-erreboila:

Bizkarrezur-muinari lotuta dago.

Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…

BIzkar ezur muina: Ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, hala nola, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea.

1. NERBIO-SISTEMA PERIFERIKOA

 Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.
 Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.
 Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira.
 Bi sistema bereizten dira: Nerbio somatikoa / Nerbio autonomoa

Nerbio-sistema somatiokoa: a)Gorputzaren mugimenduan eskuan hartzen du. b) . Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.

Nerbio-sistema autonomoa: Ez dago garunaren mendean.
Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.
Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan.
Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak: sinpatikoa eta parasinpatikoa

Sinpatiokoa: jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.

Parasinpatikoa: atseden-egoeretarako prestatzen du.