Zelula-elkarketak. Ehunak. Organoak, sistemak eta aparatuak.
1.- EHUNAK
EHUN EPITELIALA
Estaldura-epitelioa
Gainazalak estaltzen eta babesten ditu.
Motak
Muki-mintzak
Besteak beste, aho-barrunbea, faringea, hestegorria, ondestea eta arnas-bideak estaltzen dituzte.
Endotelioak
Odol-hodien eta bihotzaren barnealdea estaltzen dute.
Epidermisa
Kanpotik gorputza babesten du.
Guruin epitelioa
Guruinak eratzen ditu
Motak
Guruin exokrinoak
Beren produktuak kanpoaldera (listu edo malko-guruinak) edo gorputz barrunbeetara (urdail-guruinak, gibela) jariatzen dituzte.
Guruin endokrinoak
Beren jariakinak zuzenki odolera isurtzen dituzte.
Guruin mistoak
Exokrinoen eta endokrinoen funtzioa betetzen duten guruinak dira (pankrea).
EHUN KOLEKTIBOA
Bere zeregin nagusia gainerako ehunak konektatu edo elkartu, organoak babestu eta euskarri izatea da.
Motak
Ehun konjuntiboa
Beste ehun eta organo batzuen artean dago, bata besteari lotzeko.
Gantz-ehuna
Gantzak metatzen dituzte; horrela, ehun honen funtzioak lipido-erreserba izatea, zenbait organo babestea eta isolatzaile termikoa izatea dira.
Kartilago-ehuna
Sudurreko, trakeako eta belarri-hegaleko kartilagoak eratzen ditu.
Hezur-ehuna
Odola
GIHAR-EHUNA
Bere ezaugarri nagusia uzkurtzeko ahalmena da; honi esker lan mekanikoa egin eta mugimendua ahalbidetzen du.
Motak
Gihar ehun leuna
Beren uzkurdura oharkabekoa eta geldoa da. Barne barrunbeetako paretak estaltzen ditu: urdaila, hestea, odol-basoak, gernu-maskuria…
Gihar ehun ildaskatua
Haren uzkurdura bizkor eta borondatezkoa da. Eskeleto-giharrak eratzen ditu: bizepsa, bikiak, trapezioa…
Bihotzeko gihar ehuna
Miokardioa osatzen dute, honen uzkurdura bizkor eta oharkabea izanik.
NERBIO-EHUNA
Nerbio ehunak kanpo eta barne aldaketak hautematen ditu eta aginduak prestatzen eta bidaltzen ditu.
Motak
Neuronak
Glia-zelulak
Neuronak babestu eta elikatzen dituzte.
2.- SISTEMAK
Gihar-sistema
Lokomozioaz, mimikaz eta gorputzaren jarrerari eusteaz arduratzen da.
Eskeletu-sistema
Beren funtzio nagusiak lokomozioa eta organoen babesa da.
Nerbio-sistema
Funtzioak kanpo eta barne informazioa hartu eta interpretatzea, eta erantzun egokiak prestatzea dira.
Sistema endokrinoa
Guruin endokrinoek hormonak sortu eta odolera jariatzen dituzte.
3.- APARATUAK
Digestio-aparatua
Aparatu honek elikagaien deskonposaketa egin eta lortutako mantenugaiak odolera bidaltzen ditu.
Arnas-aparatua
Gas-trukea egiten du.
Iraitz-aparatua
Beren ihardueretan zelulek sortutako hondakinak eta odolean dauden soberakinak kanpoaldera bidaltzen ditu.
Zirkulazio-aparatua
Mantenugaiak zeluletara eramaten ditu eta hondakinak zeluletatik iraitz organoetara.
Ugal-aparatua
Ugal-aparatuan sortzen dira gameto edo ugal-zelulak.
Lokomozio-aparatua
Lokomozioaz eta gorputzeko organoen mugimenduaz arduratzen da.